شامگاه روز سهشنبه 18 ارديبهشتماه، آنگاه که ترامپ خروج امریکا از برجام را اعلام و بر قصد این کشور بر تشدید تحریمها علیه ملت ایران تأکید کرد، کمتر ایرانی غیرتمندی بود که در پی شنیدن این سخنان، به فرصتهای از دسترفته این ملت در سالهای اخیر غبطه نخورده و انگشت حسرت به دندان نگزیده باشد، چرا که باید نظاره کند کسانی که اندک بهرهای از ارزشهای انسانی نبرده و پیشینه زندگی آنها آلوده به فسادها و پلشتیهاست، در جایگاه قضاوت نسبت به ملتی کهن و فرهیخته و الهی نشسته و اینگونه با برشمردن صفات منفی نسبت به آنان، بکوشد اقدامات احمقانه و خارج از عرف و قانون خود نسبت به این ملت را توجیه کند.
مسئولین اجرایی کشور اگر اندکی در تاریخ گذشته کشور تأمل میکردند، اینگونه برای تحقیر ملت بسترسازی نمیکردند. رفتار سران گذشته کاخ سفید در برخورد با سران رژیم گذشته اگر تحقیرآمیزتر از رفتار کنونی ترامپ با شاهکهای حاکم در کشورهای خلیج فارس نبود، بهتر نبود، چراکه در آن زمان سران کاخ سفید با جابهجایی مسئولین این کشور، در عین اینکه ثروت های ملی را غارت میکردند و چون گاو شیرده آنان را می دوشیدند، به جای آنکه نظامیانشان را برای حفاظت از آنان بفرستند، نیروهای نظامی ایران را وادار میکردند که از منافع آنها نه در خلیج فارس، بلکه تا سومالی و ویتنام و... حمایت کنند و همین امر سبب خروش ملی علیه سلطه استکبار بود و پیروزی انقلاب را در پی داشت. اگر این تجربه گذشته در منظر و مرأی مسئولین مذاکرهکننده در برجام بود، اینگونه به دشمن اعتماد نمیکردند که تمامی فرصتها و ظرفیتهای هستهای کشور را به اعتبار قول کسی که حتی در کشور خود اعتبار ندارد، تعلیق کرده و اکنون که باید به اتکای ظرفیتها و توانمندیهای فطری و درونی این ملت در مقابل زیادهخواهیهای استکبار بایستند، دست های خود را (نه ملت را) خالی ببینند.
سخنان ترامپ اما از سوی دیگر اذعان به ناتوانیهای قدرت استکباری امریکا در برابر اقتدار و توان و بایستههای ملت ایران بود، آنچه ترامپ کوشید به عنوان «جرایم» مردم ایران برای تشدید تحریمها فهرست کند، در اصل اعتراف به توانمندیهای درونی این ملت بود. قدرت موشکی ایران که ترامپ و متحدینش را عصبانی کرده، ظرفیت درونزای این ملت بود که از سالهای آغازین انقلاب و در دوران جنگ تحمیلی گامبهگام از تولید سادهترین خمپارهاندازها و موشکهای دستساز آغاز شد و اکنون به جایی رسیده است که ایران را در ردیف 10 کشور اول قدرت موشکی جهان قرار داده که به هیچ وسیلهای دشمن نه با تهدید و نه با تحریم قادر به از بین بردن آن نیست. نفوذ منطقهای ایران که ترامپ و صهیونیستها و حکام مرتجع منطقه از آن عصبانی هستند نه با ارسال سلاح به دستآمده و نه با توزیع پول، چرا که اگر این دو کارساز بود، باید سران امریکا و سعودیها با نفوذترین چهرههای منطقه و محبوب قلوب ملتهای مسلمان و مستضعف باشند و نه منفورترین، اما ایران اسلامی تنها با ارائه تصویری روشن از اسلام و مقابله با قدرتهای سلطه و البته ایثار و از خودگذشتگی نیروهایش توانسته است، اینگونه محبوب قلوب ملتهای منطقه باشد که ترامپ از بین بردن آن را مهمترین وظیفه کاخ سفید در شرایط کنونی میداند و همینگونه است دیگر نقاط قوت و ظرفیتهای ملی که بیگانگان را اینگونه وادار کرده است برای مهار آن تمامی معیارها و مبانی پذیرفته شده، حقوق بینالملل و معاهدات را زیر پا بگذارند.
اما از سوی دیگر امید است مواضع اخیر و عملکرد ترامپ برای دولتمردان دوازدهم درس عبرتی باشد که به صرف اعتماد به طرف مقابل اینگونه ظرفیتهای ملی را از بین نبرده و منتقدان دلسوز داخلی را که در همان زمان به بیان اوصاف معجزهگونه برجام نقد داشتند تحقیر نکرده و بپذیرند که مذاکره و مواجهه با قدرتهای سلطه، ذکاوت و تدبیر خاص خود را میطلبد که فرض اول در آن بیاعتمادی به طرف مقابل است.
به همین دلیل فردای روز 18 اردیبهشت سال 1397 میتواند برای باقی مانده عمر دولت دوازدهم هم نقطه آغازی باشد که همانگونه که در عرصه دیپلماسی این بار قدرتمندانه باید حقوق ملت ایران را در مواجهه با اروپاییها در همکاری با دیگر قدرتها دنبال کند تا حلقه تحریم و فشار استکبار را گسسته و تضعیف کند، اما به داخل هم اعتماد کند، به ظرفیتهای درونی کشور اعتماد کند، توانمندی نسل جدید را باور داشته باشد و از همه مهمتر به مؤلفههای ارزشی و انقلابی و اصول قانون اساسی، همانگونه که سوگند خورده، باور داشته و عمل کند و این همان رمز پیروزی و استمرار حرکت انقلاب است. رهبر معظم انقلاب در بیانات خود در جمع فرهنگیان در روز چهارشنبه، با اشاره به این آزمون بزرگ پیش روی دولت دوازدهم فرمودند: «مسئولین کشور در امتحان بزرگی هستند، آیا عزت ملت را حفظ خواهند کرد یا نه؟ گفته میشود با سه کشور اروپایی ادامه میدهیم. من به این سه کشور هم اعتماد ندارم، به اینها هم اعتماد نکنید، اگر میخواهید قرارداد بگذارید، تضمین عملی بگیریم و الا اینها همان کار امریکا را خواهند کرد. اگر نتوانستید تضمین قطعی بگیرید، دیگر نمیشود برجام را ادامه داد.»
دولت دوازدهم و آزمون احیای عزت ملی
عباس حاجی نجاری
۱۳۹۷/۲/۲۰