رموزی از انتظار فرج در زیارتنامه حضرت معصومه (س)

حجت‌الاسلام علی تبریزی- در بین همه امامزادگان واجب التعظیم، جایگاه حضرت فاطمه معصومه (س) از جهت سفارشات فراوان ائمه طاهرین نسبت به دیگران متمایز است. در کلام چند امام زیارت این بانوی با فضیلت موجب بهشتی شدن زائر معرفی می‌شود که درباره هیچ امامزاده ای مسبوق به سابقه نیست.

زیارت معتبری که کلام امام است

نکته مهم دیگر وجود زیارتنامه مأثور برای حضرت است که بعد از حضرت فاطمه زهرا (س) تنها بانویی است که چنین ویژگی ای دارد. (یعنی زیارتنامه ای که مستقیماً کلام امام است)

نکته حائز اهمیت بعدی سند خوب این زیارتنامه است که موجب می‌شود بتوانیم جزئیات بیان شده در آن را نیز مورد بررسی قرار بدهیم.

رابطه با امام زمان (عج) در زیارت حضرت معصومه (س)

در زیارت حضرت معصومه (س) ۸ بار مستقیما با ولایت ارتباط برقرار می شود که ۳ بار آن مختص پیوند با امام زمان (عج) است.

سر دیگر این زیارت به سلام های آن مربوط است آنجا که همه سلام‌ها خطاب به پیامبر و سایر ائمه هدی به صورت مخاطب (السلام علیک، سلام بر شما) است ولی برای عرض ارادت به امام زمان (عج) به صورت غائب (سلام بر او) درآمده که شاید دلیل آن ایجاد توجه ویژه زائر به ارتباط با امام غائب از نظر باشد.

آرزوی شادی اهل بیت

در بخش دیگر زیارت می‌خوانیم:

«اسئل الله ان یرینا فیکم السرور و الفرج؛ از خداوند می خواهم که سرور و گشایش شما را ببینم.»

یقیناً شادی و سرور آل الله فقط هنگام ظهور حضرت مهدی (عج) محقق خواهد شد که این بیان نیز نشان دهنده رابطه جالب این زیارتنامه با مسأله ظهور است.

توجه خاص به رجعت

از دیگر مباحث مهمی که در این زیارت با عظمت بیان شده اشاره مستقیم به موضوع رجعت قبل از قیامت است آنجا که می‌خوانیم:

«و این یجمعنا و ایاکم فی زمرة جدکم محمد صلی الله علیه و آله و سلم، ما و شما را در زمرة جد بزرگوارتان حضرت محمد (ص) گرد آورد.»

اما چرا معتقدیم این درخواست به دیدار در قیامت مربوط نیست؟ زیرا درباره بهشت و ویژگی‌های آن در فرازهای بعدی سخن گفته می‌شود لذا این بیان اشاره به رجعت ائمه در زمان ظهور و حکومت صالحان در کنار آن بزرگواران دارد.

اشارات امام صادق (ع) به شهر قم

نکته پایانی اینکه هزار و اندی سال قبل امام صادق (ع) به موضوع اهمیت زیارت این بانو در شهر مقدس قم و شفاعت شیعیان تأکید نمود و همان امام در روایتی دیگر به تفصیل به موضوع تغییر مرکز علمی جهان تشیع از کوفه و نجف به قم اشاره فرمودند. در بخشی از آن روایت حضرت می‌فرماید: «خداوند قم و اهل قم را قائم مقام حجت قرار می دهد وگرنه زمین خالی از حجت می شود...»(بحارالانوار، ج۶۰، ص۲۱۳) که قاعدتاً مقصود از قائم مقامی اهل قم، مراجع عظام تقلید هستند زیرا در روایات دیگر آنان جانشینان امام در بلاد معرفی می‌شوند.

این اشارات در کنار هم نشان از ارتباط خاص بین امام زمان (عج) و این مزار شریف دارد.