همایون دارابی، کارشناس اقتصادی در گفتگو با خبرنگار نما، درباره پیامدهای منفی رشد بیضابطه فروشگاههای زنجیرهای اظهار داشت: تخلفاتی که در این زمینه رخ میدهد به این صورت است که برای کالاهای اساسی امکان دارد به واسطه اعتماد دولت به فروشگاههای زنجیرهای از کانال این فروشگاهها کالاهای اساسی از قبیل روغن، مرغ و گوشت عرضه شود اما متأسفانه در ماههای اخیر شاهد بودیم که عرضه خارج از شبکه شکل گرفت و بسیاری از این کالاها سر از بازار آزاد درآورد.
وی در مورد کالاهایی که مشمول قیمتگذاری دستوری نیستند، توضیح داد: بسیاری از این فروشگاههای زنجیرهای به برندهای ناشناخته و غیر معروف رو میآورند که این قدرت رقابت و مقایسه قیمتها را از مصرف کننده میگیرد و مصرف کننده صرفاً به قیمت درج شده روی قیمت آن کالا اکتفا میکند و امکان دارد درصدی هم تخفیف بدهند و مصرف کننده تصور کند در خرید این کالا سود کرده که کاملاً برعکس این موضوع است و مصرف کننده متضرر شده است.
این کارشناس اقتصادی با بیان اینکه طبق قانون نظام صنفی برخی ضوابط برای حراجها و تخفیفات ارائه شده است، گفت: اما به واسطه قدرت لابیگری که این فروشگاهها دارند قوانین را رعایت نمیکنند و ضعف در نظارت باعث تشدید عدم رعایت قوانین میشود چه از ناحیه دولت این نظارت ضعیف باشد و چه از ناحیه اتحادیهها که این نظارتها را انجام نمیدهند.
او افزود: به رغم اینکه بیش از هشت دستگاه نظارتی با بودجه های هنگف در کشور وجود دارد، تعدد دستگاههای ناظر باعث شده نظارت به صورت واحد شکل نگیرد و متأسفانه هر کدام از دستگاههای نظارتی این مسئولیت را متوجه دستگاهی دیگر میداند. از سویی بهدلیل وجود اتحادیه کشوری سبب شده به نوعی نظارتها شکل نگیرد و اتحادیهها هم چون خودشان ذی نفع هستند فرآیند نظارت در این فروشگاهها به شدت تضعیف شود.
دارابی با اشاره به تبعات منفی رشد قارچگونه فروشگاههای زنجیرهای گفت: به این دلیل که اشتغال را متأثر میکند و بسیاری از این فروشگاهها سبب تعطیلی و بیکاری واحدهای صنفی خرد در کشور شدهاند و از سویی رشد آنها قدرت انحصارشان را زیاد میکند و بهدلیل قدرت چانه زنی بالا با تولید کننده و اینکه بهطور مستقیم کالا را از تولیدکننده میگیرند و حاشیه سود بالایی نصیب آنها میشود هیچ خرده فروشی و واحد صنفی توان رقابت با آنها را ندارد و خیلی از این واحدها بهدلیل اینکه انواع و اقسام کالاها در این فروشگاهها عرضه میشود شغل خود را از دست میدهند.