احزاب از منظر امام خامنه ای

چیزی حدود 4 دهه از عمر پر برکت نظام جمهوری اسلامی ایران می گذرد و در طول این مدت فعالیت های حزبی همواره به عنوان یکی از بحث ها و چالش های مهم سیاسی در کشور مطرح بوده است مقام معظم رهبری که یکی از برجسته ترین مبارزان قبل از انقلاب، بود همواره فعالیت‌های خود را در قالب تشکل‌های سیاسی انجام می داد پس از پیروزی انقلاب نیز ایشان از همان سال های اول، با سازماندهی نیروهای انقلابی در قالب احزاب موافق بود و حضور ایشان به عنوان یکی از موسسان و بانیان حزب «جمهوری اسلامی» یک سال پس از پیروزی انقلاب شاهد این مدعا است حزبی که از سال ۵۹ و پس از شهادت آیت الله بهشتی دبیر کلی آن بر عهده آیت الله خامنه‌ای قرار گرفت و این مسئولیت تا روز تعطیلی حزب جمهوری ادامه پیدا کرد
در یک نگاه کلی، شاید بتوان دیدگاه های حضرت آیت الله العظمی خامنه ای در مورد تحزب را به دو نوع نسبتاً متفاوت دسته بندی کرد؛ در نگاه اول یک حزب وجود دارد که با ایجاد کانال‌کشی به هدایت‌های فکری جامعه می پردازد؛ حال این هدایت می تواند فکری به معنای سیاسی یا فکری به معنای دینی و عقیدتی باشد اما نیت آن کسب قدرت سیاسی نیست. در نگاه دوم احزاب کنونی غربی قرار دارند که هدف آنها تنها کسب قدرت است. در واقع امام خامنه ای موافق با نوع کارآمد احزاب و متناسب با آموزه های اسلامی و انقلابی است که این نوع موافقت، در واقع، استمرار موضع گیری امام(ره) در قبال موضوع تحزب در جمهوری اسلامی است. در راستای نگاه امام خامنه ای به موضوع تحزب به سخنان ایشان در جمع دانشجویان کرمانشاه نگاهی می اندازیم:
امام خامنه ای می فرمایند:« ما با تحزّب مطلقاً مخالف نیستیم. این که خیال کنند ما با حزب و تحزّب مخالفیم٬ نه ٬ اینطور نیست. قبل از پیروزی انقلاب٬ پایه های یک حزب بزرگ و فعال را خود ما ریختیم٬ اول انقلاب هم این حزب را تشکیل دادیم٬‌امام هم تأیید کردند٬ چند سال هم با جدیت مشغول بودیم٬ البته بعد به جهاتی تعطیل شد ... آن حزبی که مورد نظر ماست٬ عبارت است از یک تشکیلاتی که نقش راهنمائی و هدایت آحاد مردم را به سمت یک آرمان هایی ایفاء می کند. ما دو جور حزب داریم: یک حزب عبارت است از کانال کشی برای هدایت های فکری٬ حالا چه فکری ٬ به معنای سیاسی٬ چه فکری به معنای دینی و عقیدتی. اگر چنانچه کسانی این کار را بکنند٬ خوب است. قصد عبارت از این نیست که قدرت را در دست بگیرند٬ می خواهند جامعه را به یک سطحی از معرفت٬ به یک سطحی از دانایی سیاسی و عقیدتی برسانند٬ این چیز خوبی است. البته کسانی که یک چنین توانایی ای داشته باشند. به طور طبیعی در مسابقات قدرت٬ در انتخابات قدرت هم آن ها صاحب رأی خواهند شد٬ آن ها برنده خواهند شد٬ لیکن این هدفشان نیست. این یک جور حزب است٬ این مورد تأیید است. میدان باز است. یک جور حزب٬ تقلید از احزاب کنونی غربی است٬ احزاب کنونی غربی به معنای باشگاه هایی برای کسب قدرت. یک گروهی با هم همراه می شوند٬ از سرمایه و پول و امکانات مالی خودشان بهره مند می شوند٬ یا از دیگران کسب می کنند٬ یا بندوبست های سیاسی می کنند٬ برای این که به قدرت برسند. یک گروه هم رقیب این هاست٬ کارهای مشابه این ها را انجام می دهد تا آن ها را از قدرت پائین بکشند٬ خودش بشود جایگزین. الان احزاب در دنیا قالباً این گونه اند. این دو حزبی که در آمریکا به نوبت در رأس کار قرار می گیرند٬ از همین قبیلند٬ این ها در واقع باشگاه های کسب قدرتند. این نه٬ هیچ وجهی ندارد. اگر کسانی در داخل کشور ما با این شیوه دنبال تحزّب می روند٬ ما جلویشان را نمی گیریم. اگر کسی ادعا کند که نظام جلوی تشکیل احزاب را گرفته است٬ یک دروغ واضحی گفته ٬ چنین چیزی نیست٬ اما من این جور حزبی را تأیید نمی کنم. این جور حزب سازی٬ این جور حزب بازی معنایش عبارت است از کشمکش قدرت٬ این هیچ وجهی ندارد. اما حزب به معنای اول٬ یعنی یک کانال کشی در درون جامعه٬ برای گسترش فکر درست ــ چه فکر عقیدتی و اسلامی٬ چه فکر سیاسی و تربیت کادرهای گوناگون ــ بسیار خوب است٬ این چیز نامطلوبی نیست"
در واقع در اندیشه امام خامنه ای، موافقت با تحزب در حقیقت، موافقت با کارکردها و اهداف بهینه و متعالی احزاب است؛ اهدافی که الزاماً می بایست متناسب با آرمان های دینی و انقلابی باشد، بنابراین نظام اسلامی با حزب و تحزب در جامعه مخالف نیست به گونه ای که در حال حاضر و طبق آمار رسمی وزارت کشور ۱۱۶ حزب رسمی در سراسر کشور در حال فعالیتند. بنابراین تنها چیزی که موجب ارجحیت یک حزب بر دیگری می شود اهدافی است که آن حزب دنبال می کند