امكان حمله منتفی است

نفیسه زارعی- تنش روسیه و اوکراین مدتی است که با مداخله غربی‌ها شدت بیشتری به خود گرفته است؛ اوکراین همواره در تاریخ روسیه نقش پراهمیت و ویزه داشته و روسیه به خودی خود نمی‌تواند تحولات اوکراین را نادیده بگیرد و از همین رو مسکو نسبت به تنش‌های اخیر بیش از هر زمان دیگری حساس شده است. نگاهی به تاریخچه شکل‌گیری روسیه از سال 882 میلادی نشان می دهد که در سایه اتحاد کیف امپراتوری تشکیل شد و از آن پس اوکراین نقش حائل میان روسیه و غرب را ایفا می کند.

پس از جنگ جهانی دوم تا زمان فروپاشی شوروی، این کشور توانست به طور ویژه یک کرسی در سازمان ملل کسب کند و به عضویت این سازمان درآید، اوکراین همچنین در جنگ‌های بین فرانسه و روسیه و در جنگ جهانی دوم در دفاع از روسیه نقش آفرینی کرد.

این روزها اما دولت زلینسکی؛ رئیس جمهور اوکراین گرایش‌های آشکاری به غرب دارد و به دنبال توسعه روابط با اتحادیه اروپا و آمریکا است؛ به ویژه اینکه به دلیل نگرانی از تهدیدات روسیه، به دنبال عضویت در سازمان پیمان آتلانتیک شمالی یا ناتو نیز هست، این درحالی است که روس‌ها به شدت نگران عضویت اوکراین در ناتو هستند. اکنون روسیه با وجود کاهش قدرت ناتو؛ عضویت اوکراین و کشورهای دیگر را به مثابه یک تهدید برای خود تلقی می کند ، مسکو معتقد است اگر اوکراین عضو ناتو شود، موشک‌های استراتژیک در خاک این منطقه مستقر خواهد شد و این امنیت روسیه را تهدید می‌کند. روسیه نیز به همین دلیل برای اوکراین اهمیت قائل می شود و یک صد هزار نیرو را در نزدیکی مرزهای خود به این کشور مستقر و چندین رزمایش برگزار کرده و در صدد است تا رزمایشی جدید با بلاروس برگزار کند.

بخش دیگری از تنش ها به شبه جزیره کریمه برمی گردد بعد از تحولات در اوکراین و به قدرت رسیدن یک دولت غرب گرا در سال ۲۰۱۴ در این کشور، روسیه عملاً کریمه را به اشغال خود درآورد و سپس همه‌پرسی برگزار نمود و با رأی اکثریت مردم این شبه جزیره به خاک روسیه ملحق شد؛ بنابراین غربی‌ها وارد ماجرا شدند و اهرم‌های فشار خود به روسیه را در قالب تحریم از سوی اتحادیه و آمریکا اعمال کردند.

اما با درنظر گرفتن کلیه شواهد اینطور به نظر می رسد که روسیه در شرایط کنونی به اوکراین حمله نخواهد کرد؛ زیرا این کشور در شرایط مناسب اقتصادی به ویژه در دوره همه‌گیری کرونا قرار ندارد و نمی‌تواند درگیری جدیدی با متحد قبلی خود یعنی اوکراین ایجاد کند؛ در حقیقت ورود به اوکراین برای کرملین ساده است اما خروج از آن روسیه را با دشواری های جدی روبرو خواهد کرد از جمله پیوست اقتصادی روسیه با غرب سبب شده تا اعمال تحریم ها آنها را با سختی های بسیاری روبرو سازد.

در نهایت نکته حائز اهمیت این است که ایران در این تنش نقشی نخواهد داشت و با بهانه هایی نظیر برجام و نقش روسیه در امتیازدهی و امتیازگیری از طرف غربی، حقانیت خود و بی طرفی در این زمینه را زیر پا نخواهد گذاشت.