ايران بيش از يكصد سال است از صنعت نفت برخوردار است. امروز متخصصين ايراني در چند قاره مشغول صدور خدمات فني و مهندسي هستند. بخشي از اين صدور اختصاص به ساخت پالايشگاه‌هاي نفت و گاز دارد. اما ايران پس از گذشت يكصد سال از صنعت نفت بنا بر ادعاي برخي مقامات نفتي محتاج واردات بنزين است! چرا؟ پالايشگاه ستاره خليج‌فارس در سال 85 با هدف تبديل شدن به يكي از صادركنندگان بنزين در خاورميانه طراحي شد. قرار بود اين پالايشگاه پاسخگوي مصرف روبه رشد بنزين و گازوئيل باشد، ديگر فرآوردههاي نفتي از خارج وارد نكنيم و در شمار صادركنندگان بنزين قرار گيريم.
طرح پالايشگاه ستاره خليج‌فارس از طرح‌هاي مهر ماندگار بود. قرار بود فاز اول اين طرح در خرداد 92 افتتاح شود. در همين ماه خرداد سال گذشته دولت يازدهم سكان اجرايي را از رئيس‌جمهور دولت دهم تحويل گرفت. اما نه تنها فاز اول افتتاح نشد بلكه وزير نفت مدام از ضرورت واردات بنزين سخن گفت.
گفته مي‌شود يك ميليارد دلار هزينه تكميل فاز اول آن بوده است. طي يك سال گذشته ميلياردها دلار واردات بنزين به صورت نقد، معاوضه با نفت خام، تهاتر با بهاي صادراتي نفت كوره و ... به جيب دلالان نفتي اختصاص يافت اما براي تكميل فاز اول پالايشگاه ستاره خليج‌فارس يك ميليارد دلار تخصيص نيافت! چرا؟
پالايشگاه ستاره خليج‌فارس در سه فاز تعريف شده است. فاز اول آن عبارت بود از توليد 12 ميليون ليتر بنزين و 6ميليون ليتر گازوئيل. اگر اين فاز افتتاح مي‌شد بدون اتكاء به بنزين پتروشيمي‌ها مي‌توانستيم نيازهاي داخل را برطرف كنيم و با تكميل فاز دوم و سوم به صورت دائمي، ايران يكي از صادركنندگان بزرگ فرآوردههاي نفتي مي‌شد.
چه دستي است كه مي‌خواهد ايران هنوز جزء واردكنندگان بنزين باشد و ميلياردها دلار سرمايه‌گذاري در اين باب همچنان راكد بماند؟
توليد بنزين در پالايشگاه ستاره خليج‌فارس با استاندارد يورو پنج به بازار مي‌آيد. چه كساني مي‌خواهند در شهرهاي بزرگ، مردم همچنان از بنزين با استانداردهاي نازل استفاده كنند و هيچ دغدغه‌اي براي محيط‌زيست و سلامت جان مردم ندارند؟
رئيس‌جمهور محترم پنج‌شنبه گذشته جشن سالروز انتخاب خود را برگزار كرد. متاسفانه اين جشن با گذشت يكسال از رقابت‌‌هاي انتخاباتي در حال و هواي رقابت با رقيب و رقيباني برگزار شد كه الان وجود خارجي ندارند.
رئيس‌جمهور با دعوت از يك گروه خاص در اين جشن كل آراي خود را به نفع يك جريان مصادره كرد و ديگر اقشار و نحله‌هاي فكري را كه گفتمان اعتدال را پذيرفته بودند نااميد كرد. همچنين در اين جشن حرف‌هاي ناروايي عليه 3/49 درصد مردم مطرح شد كه نمي‌خواهم به چند و چون آن بپردازم.
اما واقعا اگر جاي جشني در يك‌سالگي خدمت دولت خالي باشد جشن خودكفايي بنزين و ارتقاي ايران به عنوان يك كشور صادركننده بنزين است كه اين هم براي اينكه چون قرار نيست از دولت قبل تصوير مثبتي ارائه شود به طاق نسيان كوبيده شده است. حالا كه توفيق برگزاري اين جشن ملي را دولت نداشته است بايد به اين سئوال پاسخ دهد؛ چرا در تجهيز و تامين مالي اين طرح طي يك سال گذشته تعلل صورت گرفته است؟ چه كساني از تاخير در قطع نوار افتتاح اين طرح عظيم زيان مي‌كنند؟
طرح پالايشگاه ستاره خليج‌فارس 5/2 ميليارد دلار از صندوق توسعه ملي اعتبار مصوب دارد. چه كساني در تخصيص ارز مورد نياز اين طرح كوتاهي كردند و در عوض، اهتمام جدي براي واردات بنزين در سال92 داشتند؟ براساس ماده 127 قانون برنامه پنجم توسعه به وزارت نفت اجازه داده شده تا زمان اتمام و تكميل دو پالايشگاه ستاره خليج‌فارس و فارس و تا وقتي از آن بهره‌برداري نشده از طريق روش‌هاي تهاتر براي خريد فرآوردههاي مورد نياز با تصويب شوراي اقتصاد، آن هم در موارد ضروري اقدام كند. با اين تاكيد كه تهاتر نفت خام و ميعانات گازي از شمول اين جواز خارج است. آيا وزير محترم نفت مصوبه شوراي اقتصاد موضوع ماده 127 قانون برنامه پنجم را دارد كه روزانه ميليون‌ها دلار ارز را صرف واردات بنزين مي‌نمايد؟
رئيس‌جمهور محترم در وعده‌هاي انتخاباتي خود فرموده بودند:
- «راه‌حل‌هاي كوتاه مدت يك ماهه و 100روزه براي حل مشكلات اقتصادي پيش‌بيني شده است.»
اكنون يك سال از دوره خدمت دولت گذشته است. براي چنين امر مهمي كه جنبه ملي دارد چه كرده است؟
- رئيس‌جمهور محترم فرموده بودند؛ «در ماه‌هاي ابتدايي آغاز به كار دولت تدبير و اميد، موانع توليد را از سر راه برمي‌دارم.»
چرا پس از 12 ماه موانع توليد بنزين در پالايشگاه ستاره خليج‌فارس برداشته نشده است؟
- رئيس‌جمهور محترم فرموده بودند؛ «چرا همواره به خام‌فروشي مي پردازيم؟ مگر نمي‌شود فرآوردههاي نفتي توليد كرد؟ با اين كار درآمد كشور را مي‌توان به
چند برابر افزايش داد.»
چرا آقاي روحاني به اين سئوال كه خود طرح كرده‌اند پس از يكسال پاسخ نداده‌اند؟ 70درصد طرح پالايشگاه ستاره خليج‌فارس تمام شده است. آيا ايشان در اين يكسال نمي‌توانست كاري كند كه فاز اول به بهره‌برداري برسد تا از خام‌فروشي و واردات بنزين فاصله بگيريم؟ چرا به وعده‌هاي داده شده عمل نشد؟
مقام معظم رهبري در هاي و هوي تبليغات انتخابات رياست‌جمهوري سال گذشته فرموده بودند: «من به نامزدهاي گوناگون عرض مي‌كنم جوري حرف بزنيد كه اگر در خرداد سال آينده نوار امروز شما را جلوي خودتان گذاشتند شرمنده نشويد. جوري وعده بدهيد كه اگر چنانچه آن وعده را به رخ شما كشيدند، مجبور نباشيد تقصير را به گردن اين و آن بگذاريد كه نگذاشتند، نشد. كاري را كه مي‌توانيد انجام دهيد، وعده دهيد.»
راستي چرا وعده مي‌دهيد و عمل نمي‌كنيد؟!
جای خالی جشن خودكفایی بنزین
محمدكاظم انبارلویی
۱۳۹۳/۳/۲۷
