به گزارش باشگاه خبرنگاران به نقل از شرق؛ "وكالت" شغل جالبي است. روزي در سوي متهم و روز ديگر در جانب متهمكننده. به قدرت كه ميرسد جالبتر هم ميشود. هيجانش هم بالا ميرود و آدرنالين خون هي فوران ميكند.
چنان كه «محمود عليزاده طباطبايي» در زمان گفتوگو در «اتاق 10» با حرارت تمام وكالت ميكند.
صورتش «گر» گرفته و كلامش به سختي قطع ميشود. چنان كه انگار قرار است ما حكمي را صادر كنيم.
گفتوگو با او هم راجع به وكالت است هم قدرت. وكيل خيلي از كساني بوده و هست كه روزگاري دستي در قدرت داشتهاند و الان بيشترشان از قدرت دورند؛ دور دور.
وكيل رييسجمهوري دوران اصلاحات بوده. وكيل نخستوزير دوران جنگ. و البته وكيل خانواده رييس مجمع تشخيص مصلحت نظام. او را به «اتاق 10» شرق آورديم چون وكيل خانواده هاشمي است. يكي از موكلانش يعني «فائزه هاشمي» همين چند ماه پيش حكم حبس گرفت.
حكمش هم تاييد شد. موكل ديگرش «مهدي هاشمي» است. همان فرزند آيتالله هاشميرفسنجاني كه نُقل رسانههاي نزديك به اصولگرايان است و براي بازگشتش نقشهها كشيدهاند.
با طباطبايي كه به تعبير خودش «محرم خانواده هاشمي» است درباره اتهامات مطرحشده عليه اعضاي اين خانواده به گفتوگو مينشينيم. از پرونده فائزه هاشمي برايمان ميگويد و البته بيشتر از همه، از مهدي هاشمي.
هم از شكايتهايي كه در مورد او مطرح است و هم در مورد شكايتهايي كه او طرح كرده. از دليل رفتنش از ايران ميگويد و از بازگشت زودهنگام خبر ميدهد هرچند، شرايطي را مطرح ميكند. وكيل خانواده هاشمي شايد يكي از بهترين گزينهها باشد براي آنكه نسبت به شايعههايي كه در مورد اين خانواده سياسي وجود دارد پاسخ دهد.
جالب آنكه برخي پاسخهاي طباطبايي خيلي در پي رد شايعهها نيست. او خانواده هاشمي را ونك به بالا و متمول ميداند اما دور از تجمل. فرزندان هاشمي را آقازادگاني ميداند كه از آقازادگيشان به ترتيب آقازادگي استفاده ميكنند اما نه در راستاي منافع شخصي.
اين دومين گفتوگويي است كه در «اتاق 10» انجام ميشود.
.1وكيل خانواده هاشمي بودن چه حسي دارد؟
حس خوبي دارد.
.0محرم جاي مهمي شدهايد؟
من به طور اتفاقي وكيل آقاي هاشمي شدم.
.1چطور با آيتالله هاشمي آشنا شديد كه تا اينجا پيش رفتيد و وكيل خانواده هاشمي شديد؟
در دوران جنگ با آقاي هاشمي آشنا شدم. مدير امور دفاعي سازمان برنامه بودم و كل بودجه دفاع و جنگ و امنيت را ما ميداديم. در بحث جنگ ما بارها و بارها با آقاي هاشمي جدال كرديم. اما با هم كه آشنا شديم، آقاي هاشمي به من علاقه پيدا كردند. بعدها در مجلس چهارم ميخواستم نماينده شوم كه انتخابات دچار مشكل شد. راي آوردم اما انتخابات را باطل كردند. به همين دليل دو، سه بار پيش آقاي هاشمي رفتم و بيشتر آشنا شديم.
.0براي مقابله با ابطال رفتيد؟
بله. در يكي از آن جلسهها به صورت انتقادي به آقاي هاشمي گفتم بچههاي شما از رانت استفاده ميكنند. آقاي هاشمي از من پرسيدند شغل پدرتان چه بود؟ گفتم پدرم يك كشاورز در روستاي نطنز است. پرسيد تحصيلاتتان چيست؟ گفتم فوقليسانس حقوق. گفت شما خودتان را با پسر من مقايسه كنيد؛ پسر يك كشاورز در روستاي نطنز هستيد و فوقليسانس حقوق داريد. پسر من هم پسر هاشميبهرماني است و از يك دانشگاه معتبر فوقليسانس گرفته. گفت تو الان مديركل سازمان برنامه هستي و محسن پسر من هم رييس يك بخش در سازمان صنايع دفاع است؛ آيا اين رانت است؟ ديدم كه درست ميگويد، واقعا رانت نيست. بالاخره بچههاي آقاي هاشمي آنقدر شايستگي داشتند كه در اين سمتها باشند.
.1و اين خانوادهسالاري نيست.
نه فكر نميكنم.
.0و چطور بيشتر به آيتالله هاشمي نزديك شديد؟
در سال 77 در نمازجمعه به آقاي نوري و مهاجراني حمله شد و من آنجا حضور داشتم. ما يك گروه 30، 40نفره از بچههاي نيروي هوايي بوديم كه بهطور مرتب از اول انقلاب تا سال 78-77 با هم به نمازجمعه ميرفتيم و در انتهاي خيابان طالقاني در شرقي دانشگاه مينشستيم. آن روز نماز تمام شد كه يكمرتبه پسرم گفت بابا آقاي نوري. ديدم يك عده آقاي نوري را محاصره كردند. ما هم رفتيم جلو و شعار ميداديم درود بر نوري. بعدا آقاي نوري ميگفت من زيردست و پا داشتم كتك ميخوردم كه ديدم گروهي مرتب ميگويند درود بر نوري، درود بر نوري. آنجا آقايي را ديدم كه مسوول اين كار بود. يقهاش را گرفتم و گفتم تو داري اينجا را هدايت ميكني. بعد گزارشی تهيه شد كه شهادت من در مورد حضور آن فرد و هدايت حمله به آقاي نوري در آن گزارش ثبت شد. فائزه هاشمي، اين گزارش را پيش حسن روحاني ميبيند و در روزنامهاش مينويسد كه چه كسي سردسته حمله بوده. آن فرد از فائزه شكايت كرد و فائزه اعلام كرد كه شاهد دارد. من تا آن روز فائزه هاشمي را نديده بودم و نميشناختم. با آقاي هاشمي ارتباط داشتم، با مهدي هاشمي كموبيش و با محسن بيشتر. چون در صنايع دفاع بود. مهدي را يكي، دوبار ديده بودم، ياسر راهم يكبار. يك روز منشي من در ستاد موادمخدر گفت كه فائزه هاشمي با شما كار دارد. گفتم چهكار دارد. گفت نميدانم. دوباره زنگ زد گفت آقاي طباطبايي من در روزنامه نوشتم براي ماجراي آقاي نوري شاهد دارم و ميخواهم شما بياييد شهادت بدهيد. گفتم براي چه نوشتيد؟ دليلي ندارد من بيايم براي شما شهادت بدهم. گفت چرا دليلي ندارد و اضافه كرد، اگر حاجآقا بخواهند چطور؟ گفتم هركاري حاجآقا بخواهند من انجام ميدهم.
.1چرا؟
چون به آقاي هاشمي اعتقاد داشتم. گفت پس يك قراري ميگذارم شما بياييد پيش آقاي هاشمي. من رفتم و براي آقاي هاشمي توضيح دادم. بعد هم رفتم دادگاه شهادت دادم كه براي خودش ماجرايي است. آن فرد هم محكوم شد اما نگذاشتند زندان برود. بعدها آن فرد به دليل شهادت كذب و افشاي محتويات دادگاه غيرعلني از من شكايت كرد؛ در نهايت من را به هشت ماه حبس محكوم كردند و به زندان افتادم. مورد ديگري كه خيلي من را به خانواده آقاي هاشمي نزديك كرد، اين بود كه سال 87 انتخابات شوراي شهر بود كه آخرين روز ثبتنام عطريانفر به من گفت ثبتنام كن. گفتم براي چه اسم بنويسم؟ گفت صحبت ما جواب داد، كارگزاران اسم تو را در ليست ميگذارد. پرسيدم به چه دليل گفت به دو دليل؛ يكي كمكي كه به كرباسچي در شهرداري كردي و دوم اينكه فائزه هم از تو دفاع كرده. بعد هم كه من رفتم و ثبتنام كردم و شدم عضو شوراي شهر.
.0در واقع به خاطر خانواده آيتالله هاشمي هم زندان رفتيد ،هم عضو شوراي شهر تهران شديد؟
بله. به خاطر قضيه فائزه زندان رفتم. به خاطر مهدي هم كه ممنوعالخروج شدم.
.1چرا؟
به خاطر مهدي در دوبي.
.0و بعد با آيتالله هاشمي رفيق شديد و محرم خانواده هاشمي.
بله، بيشتر مهدي با من ارتباط برقرار كرد. از سال 79 وكالت مهدي را بر عهده داشتم و بعد هم فاطمه را.
.1شما وكيل خود آيتالله هاشمي هم هستيد؟
اتهامي متوجه خود آقاي هاشمي نبوده كه وكيلش باشم، اما وكيل خانواده آقاي هاشمي هستم.
.0به آيتاللههاشمي مشاوره كه ميدهيد. بالاخره زندگی ایشان نیاز به مشاوره دارد؟
بله، از من مشورت ميخواهند و من مشورت ميدهم. واقعا خانه زندگی خود آقاي هاشمي در حد يك خانه معموليمعمولي است. من بعد از عيد ديدم كه مبلهايشان را عوض كردند. فكر ميكنم مبلهاي آقاي هاشمي همسن انقلاب بود. در جماران در يك خانه نسبتا بزرگ زندگي ميكنند كه يك تيم حفاظتي چند ده نفره در اين خانه همراهشان است.
.1همه آنها؟
در سه شيفت هستند؛ از در اول كه وارد ميشويد، محافظان هستند كه معمولا خانواده خيلي راحت نيستند به حياط بيايند. از در دوم كه وارد خانه ميشويد يك راهرو خيلي تاريك و كوچك است و يك جالباسي ديواري قديمي. بعد وارد يك سالن حدود 60-50متري ميشويد كه يك مبل قديمي داخلش بود كه آن را عوض كردند. كنار آن پذيرايي دو اتاق ديگر هست كه جلسههاي يك مقدار خصوصيتر آنجا برگزار ميشود. از پلهها هم كه بالا ميرويد، چند اتاق خواب هست.
.0خانه خودشان است؟
فكر ميكنم خانه خودشان باشد.
.1مصادرهاي نيست؟
خير. مال قبل از انقلاب نيست.
.0خانواده آيتالله هاشمي قبل از انقلاب هم وضعشان خوب بود.
متمول بودند، در قم زمينهاي زيادي داشتند. خود آقاي هاشمي قبل از انقلاب در زمينه ساختوساز فعال بودند و هنوز در قم زمين دارند.
.1فقط در قم؟
من از ايشان پرسيدم كه چه چيزهايي دارند. گفتند فقط در قم زمين داريم؛ هر چيز ديگري هرجا داريم، حكومت اسلامي بگيرد.
.0در كرمان چطور؟ مگر آنجا باغ پسته ندارند؟
آنجا هم هست؛ ارث پدري دارند. اما اين را ميگويم كه بعد از انقلاب چيزي به ثروت آقاي هاشمي اضافه نشده.
.1اين البته ادعايي است كه سند ميخواهد. الان چقدر ثروت دارند؟
نميدانم.
.0منظورم اين است كه جزو چه طبقهاي هستند؟
بالاخره آقاي هاشمي قبل از انقلاب ماشين داشتند و از معدود روحانياني بود كه بنز سوار ميشد. من خودم دانشجوي دانشگاه ملي بودم (شهيد بهشتي الان). همسرم هم آنجا دانشجو بود و با همسر محمد هاشمي هم دانشجو بودند. واقعا وضعيت مالي آنها خيلي خوب بود.
.1زندگيشان ونك به بالا است يا ونك به پايين؟
سطح زندگي خانواده آقاي هاشمي قطعا ونك به بالا است.
.0الان هم همان وضع را حفظ كردهاند؟
بله.
.1پس چرا مبلهايشان را تازه عوض كردهاند؟
فكر ميكنم خيلي برايشان مهم نبوده.
.0بچههايشان چطور؟ مهدي و فائزه و...
بچهها هم همه خانه دارند.
.1وضع آنها هم مثل پدر است يا لوكستر است؟
زندگي كاملا معمولي دارند.
.0پس چرا از اين ثروتي كه ميگوييد از قبل داشتهاند، استفاده نميكنند؟
نميدانم؛ اما يك زندگي طبيعيطبيعي دارند. بيشتر تازهبهدورانرسيدهها هستند كه خيلي تشريفات گستردهاي براي خودشان درست ميكنند. خانوادههاي قديمي اينطور نيستند.
.1ميتوانم بپرسم شما چقدر از خانواده هاشمي حقالوكاله ميگيريد؟
تا الان هيچ چيزي از خانواده آقاي هاشمي به عنوان حقالوكاله نگرفتهام.
.0صلواتي كار ميكنيد؟
فقط از دانشگاه آزاد 9 و نيمميليونتومان حقالوكاله گرفتم. اين را هم عمدا گرفتم، چون بيش از اين بابت شهريه فرزندانم به دانشگاه آزاد دادهام.
.1اما شما وكيل معروفي هستيد و بالاخره بايد حقالوكالهتان زياد باشد.
خير؛ مبلغي از خانواده هاشمي نگرفتم.
.0ديدگاه برخي مردم به خانواده هاشمي درست است يا غلط؟
آنقدر عليه آقاي هاشمي تبليغات شده كه ديدگاههاي عجيب و غريبي شكل گرفته. اول انقلاب چپها عليه او تبليغ كردند بعد مجاهدين خلق و بعدها چپهاي اصلاحطلب و حالا هم كه اصولگرايان. بالاخره اين همه تبليغات موثر بوده.
.1جنجاليترين موكلتان در خانواده هاشمي چه كسي است؟
در حال حاضر مهدي.
.0گويا در مورد جنجاليترين موكل شما؛ يعني مهدي هاشمي قرار است اتفاقهاي جديدي بيفتد؟
بله.
.1 قرار است مهدي هاشمي به ايران برگردد؟
بله.
.0حتما شنيدهايد كه سايتهاي نزديك به اصولگرايان از آمادگي نهادهاي امنيتي براي دستگيري قريبالوقوع مهدي هاشمي در فرودگاه مينويسند.
خواندهام كه چه نوشتهاند؛ اما مهدي نه تحت تعقيب است و نه در معرض اتهام.
.1يعني شما مهدي هاشمي را حتي در معرض اتهام هم نميدانيد. اگر نيست پس اين همه مانور روي بازداشت او از كجا ميآيد؟
نه. مهدي هاشمي در معرض هيچ اتهامي نيست. از 23خرداد1388 نهادهاي مربوطه هركسي را كه سوءظني به او داشتند، بازداشت كردند. اما مهدي هاشمي در آن زمان و تا پيش از خروج از كشور در دفتر كارش بود و هيچ تعرضي به او نشد. حتي در حد يك اخطار كوچك. پس ميشود نتيجه گرفت اصلا در معرض سوءظن نبوده و نيست.
.1اما همين نوع استدلال كردن شما بيشتر به دفاع از يك متهم ميماند تا پاسخ به سوال من به عنوان يك خبرنگار؟
نظر واقعيام را ميگويم. مهدي در معرض اتهام نيست.
.0منظورتان از دفتر كار مهدي هاشمي دقيقا كجاست؟
دانشگاه آزاد. مهدي تا اواخر شهريور 88 رييس دفتر رييس هيات امناي دانشگاه آزاد بود.
.1اگر در معرض هيچ اتهامي نيست، چرا از ايران رفت؟
به دليل ماموريتي كه از طرف دانشگاه آزاد به او داده شد براي سركشي به واحدهاي خارج از كشور؛ يعني واحدهاي لندن، لبنان و سوريه. البته دنبال گرفتن پذيرش از دانشگاه آكسفورد براي دكتراي علوم سياسي هم بود. مقدمات پذيرشاش هم انجام شده بود. پس رفت تا دكترايش را هم بگيرد.
.0خب، اگر دليل خروجش انجام ماموريت براي يكي از نهادهاي نظام بوده و گرفتن دكترا از آكسفورد، چرا بايد زمزمههايي مبني بر دستگيري او كه بعدها حتي با تاييدهاي تلويحي مقامهاي قضايي مبني بر لزوم مراجعهاش به دادگاه همراه شد، راه بيفتد؟
مهدي اواخر شهريور 88 به خارج از كشور رفت و ماموريتش را انجام ميداد. اما ناگهان دي و بهمن 88 شايعات شروع شد. سايتها و رسانههاي وابسته به جريان اصولگرا ، اتهاماتي را متوجه ايشان كردند. جالب اينكه بلافاصله بعد از انتخابات، من به وكالت از مهدي هاشمي و ساير بچههاي آقاي اكبر هاشميبهرماني، از برخي از رسانهها شكايت كردم. خود آقاي هاشمي البته زير بار طرح شكايت نرفتند. با اينكه بعضي از رسانهها خيلي در تخريب ايشان تندروي كردند. حتي يادم است يكبار يك روزنامه مطالب خيلي تندي را نوشته بود و من به ايشان گفتم خيلي از دوستان ميگويند از اين روزنامه شكايت كنيد. آقاي هاشمي گفتند اگر شما مديرش را ديديد، نصيحتش كنيد و بگوييد اين كارها به مصلحت نظام نيست. اما بچههاي آقاي هاشمي؛ يعني مهدي، ياسر، محسن، فاطمه و فائزه همه تاكيد داشتند قضيه پيگيري شود؛ چون به همه اينها توهين شده بود. من هم شكايتي را به دليل توهين به خانواده هاشمي در جريان مناظرههاي انتخاباتي تنظيم كردم و به رييس قوهقضاييه دادم.
.1چه زماني شكايتنامه را تحويل داديد؟
اواخر خرداد 88 بود.
.0و متن شكايت چه بود؟
شكايت كرده بوديم كه شخص توهينكننده به اتهام توهين و افترا تحت تعقيب قرار گيرد. چون ايشان مطالبي را عليه خانواده آقاي هاشمي مطرح كردند كه خلاف واقع بود و از مصاديق بارز نشر اكاذيب به قصد تشويش اذهان عمومي محسوب ميشود.
.1شكايت ثبت شد؟
بله، ولي به هر دليلي مصلحت نديدند رسيدگي كنند و به دادستان ارجاع نشد و دست آقاي رييس ماند. چند بار هم من پيگيري كردم اما جوابي نگرفتم. به خود آقاي هاشمي هم گفتم اما ايشان گفتند من با اصل شكايت موافق نبودم و نيستم.
.0چرا؟
ميگفتند به هر حال رييسجمهوري جايگاهي دارند كه نبايد مورد تعرض قرار گيرد.
.1مگر همه در برابر قانون برابر نيستند؟
بايد باشند ولي نظر آقاي هاشمي اين بود.
.0نظر واقعيشان بود يا در چارچوب يك كنش سياسي اين را ميگفتند؟
بله، عدم شكايت نظر واقعيشان بود.
.1يعني در راستاي گرفتن نوعي ژست بزرگمنشانه نبود؟
نه.
.0در اين شكايت از طرف همسر آيتالله هاشمي كه وكيل نبوديد؟
از طرف ايشان هم وكيل بودم.
.1يعني يك شكايت يكسان از طرف شش عضو خانواده هاشمي ثبت كرديد؟
بله، بعد هم از يكسري رسانهها شكايت كردم كه بيشترش به وكالت از مهدي بود. من و مهدي در سفري كه به دوبي داشتيم، تفاهم كرديم هر رسانهاي تعرضي كرد شكايت كنيم.
.0و تا الان از چند رسانه شكايت كرديد؟
به خاطر ندارم چون خيلي زياد هستند. عمده شكايتها از كيهان، ايران، جوان و يكسري سايتهاي متعلق به اين جناح است. اما فقط يك مورد از شكايتها به دادگاه آمد كه مربوط به روزنامه ايران بود. در دادگاه هيات منصفه به اتفاق آرا روزنامه ايران و آقاي كاوه اشتهاردي را تبرئه كرد. جالب آنكه دادگاه با وجود نظر هيات منصفه راي به محكوميت مديرمسوول ايران داد. حكم در ديوانعالي كشور هم قطعي شد.
.1در محكوم كردن ايران اعمال نفوذي از طرف خانواده هاشمي نشد؟
اصلا اعمال نفوذي نشد. ولي آنقدر پرونده روشن بود و توهينها صريح كه دادگاه حكم محكوميت داد. شايد من به عنوان كسي كه وكيل مطبوعات بودم، تمايل داشتم اين حكم در ديوانعالي كشور نقض شود.
.0حكم چه بود؟
جزاي بدل از حبس دادند و حتي دادگاه تاكيد داشت حبس ندهد.
.1اين چه اتهامي است كه هيات منصفه آن را اتهام نميداند ولي شما ميگوييد خيلي مبرهن بوده؟
در دادگاه خطاب به هيات منصفه گفتم قرار است شما به عنوان معتمدان مردم در جايگاه انصاف قرار بگيريد ولي اگر جرم به اين واضحي را جرم ندانيد، بيانصافي است.
.0پروندههاي ديگري هم هست؟
چند پرونده ديگر هست كه هنوز در مرحله بازپرسي است.
.1و همه اين سايت و روزنامهها متحدا چه اتهامي را به خانواده هاشمي نسبت ميدهند؟
مهدي محور اتهامزنيهايشان است. تمام اين مسايلي كه در سايتهايشان هست، بيشتر اتهامات سياسي است كه به قضاياي بعد از انتخابات و ادعاي نقش مهدي در راهپيماييهاي خياباني برميگردد. يكسري مطالبي مينوشتند كه به هيچوجه در دستگاههاي امنيتي هيچ ردپايي از اين حرفها نديدم. اصلا شكايتي از آقاي مهدي هاشمي نشده. كل موضوع اين است كه رسانهها حرفهايي زدند و در دادگاهي كه براي وقايع پس از انتخابات تشكيل و از تلويزيون پخش شد، آقاي حمزه كرمي مطالبي را عليه مهدي هاشمي در مورد پرونده بهينهسازي مطرح كرد.
.0سازمان بهينهسازي سازمان سوخت؟
بله، تا مرداد 88 رياست اين سازمان برعهده مهدي بود. حمزه كرمي در دادگاهي كه از تلويزيون پخش شد اتهاماتي به خودش منتسب كرد و گفت مهدي هم در جريان بوده و نقش داشته.
.1چه اتهاماتي؟
اتهامات مالي. بيشتر در ارتباط با هزينه يكسري از بودجههاي دانشگاه آزاد در انتخابات و از اين قبيل قضايا.
.0ارتباطش با سازمان بهينهسازي چيست؟
چون آقاي كرمي هم مسوول سايت دانشگاه آزاد بود و هم قبل از اينكه مهدي از بهينهسازي استعفا دهد، يكي از مديركلهاي اين سازمان بود. اما بعدا حمزه كرمي نامهاي نوشت كه آن را خود من به آقاي هاشمي رساندم.
.1نامه چه بود؟
كرمي گفت همه حرفهايش عليه مهدي دروغ بوده. تا آخر هم پاي آن ايستاد و هنوز هم پاي آن ايستاده و ميگويد تمام حرفهايي كه من زدم، واقعيت ندارد.
.0يعني كساني ميخواستند كرمي اتهاماتي را به مهدي هاشمي نسبت دهد؟
دقيقا.
.1براي رسيدگي به نامه كرمي به كجا دستور رسيدگي داده شد؟
به دادستان كل كشور. اما از نتيجهاش اطلاعي ندارم. بعد از اين ديگر ما تا بعد از تعطيلات عيد 89 كه همسر مهدي با من تماس گرفت، موضوعي نداشتيم.
.0از لندن؟
خير، ايشان ايران هستند. همسرش گفت از وقتي كه مهدي رفته، من كمتر خانه خودمان ميروم، بيشتر يا خانه مادرم هستم يا خانه اقوام. روز جمعه كه به خانه آمدم، ديدم يك احضاريهاي از شعبه 4 بازپرسي زندان اوين داخل خانه انداخته شده.
بعد از تعطيلات نوروز 89. من اين احضاريه را برداشتم و به دفتر بازپرس با وكالتنامهاي كه از مهدي داشتم، رفتم.
.1به چه اتهامي از مهدي هاشمي شكايت شده بود؟
در احضاريهاي كه آمده بود بايد مينوشتند كه شخص را به چه دليل احضار كردند. اما چيزي ننوشته بودند و خالي بود. آدرسي كه داده بودند، اشتباه بود. گفته بودند بايد به شعبه 4 بازپرسي كاركنان دولت مراجعه شود در صورتيكه بازپرسي كاركنان دولت در ميدان ارگ و بازپرسي امنيت در اوين مستقر است. در احضاريه اسم مهدي را اشتباه نوشته بودند آن هم در حالي كه در اوراق قضايي بايد اسم دقيق باشد. اسم ايشان«مهدي هاشميبهرماني» است كه نوشته بودند «مهدي هاشميرفسنجاني.» حتي اسم پدر را به جاي «اكبر» نوشته بودند «علياكبر.» من رفتم ايرادهاي اين احضاريه را به بازپرس اطلاع دادم و بعد هم به او گفتم مهدي الان در لندن مشغول تحصيل و به ماموريت رفته است. لازم است بدانيد كه قبلا آقاي هاشمي به من گفتند كه در طول اين مدت مهدي چندبار خواسته برگردد و چون هنوز ماموريتش تمام نشده ميخواهد ترددي بيايد ولي گفتهاند، بگذاريد مهدي آنجا بماند و درسش تمام شود. به من هم گفتند تو برو و به مقامهاي قضايي بگو علت اينكه مهدي نميآيد چيست. من رفتم به بازپرس گفتم داستان نيامدن مهدي اين است؛ مهدي مايل است كه بيايد ولي اجازه ندادند بيايد. به بازپرس گفتم اگر شما مشكل را حل كرديد، راه قانونياش اين است كه براي مهدي به آدرسش احضاريه بفرستيد و چون مهدي الان در دانشگاه آكسفورد درس ميخواند و از طرف دانشگاه آزاد مامور است، اقامتگاه قانونياش لندن است. اگر ميخواهيد من آدرس اقامتگاه قانونياش را بدهم، قانون نحوه احضار متهمان خارج از كشور را مشخص كرده كه بايد از طريق سفارت احضاريه را به اقامتگاه قانونياش ابلاغ كنيد تا به دادگاه بيايد؛ دو ماه هم مهلت دارد. ايشان گفت شما به او بگوييد كه به صلاحش است كه بيايد. به او گفتم اگر شما از نظر قانوني حضورش را ضروري ميدانيد، اين روال را طي كنيد كه گفت من با مسوولان صحبت ميكنم. اما بعد دادستان تهران مصاحبه كرد كه حكم جلب مهدي صادر شده و دادستان كل كشور هم در گفتوگويي با رسانهها اعلام كرد مهدي از هر فرودگاهي بيايد، همانجا بازداشت ميشود.
.0اينها چه تاريخي است؟
اواخر 89 و اوايل 90؛ با اين اوضاع من پيش رييس دفتر رييس قوهقضاييه رفتم. ايشان گفتند مسوولان مربوطه هم ميگويند مصلحت نيست كه مهدي بيايد اما اگر خودش اصرار دارد كه بيايد، ما آمادگي رسيدگي داريم. من گفتم اگر همه گفتند كه نيايد پس چرا دادستان اين حرف را زده. آقاي خلفي در جواب گفت: «شما موضوع را رسانهاي نكنيد. خبرنگاران سوال كردند و دادستان هم يك جوابي دادند.»
.1اما در گفتوگوي دادستان كل كشور با رسانهها، برگه احضاريهاي به عنوان سند همراه وي بود و اين نشان ميدهد اعلام برخورد با مهدي هاشمي صرفا يك جواب به سوال يك خبرنگار نبوده و نميتوانسته اتفاقي باشد.
دادستان كل كشور در پاسخ مصاحبه من كه گفتم اخطاري كه به مهدي شده قانوني نيست و احضاريه ايرادهاي قانوني دارد، آن حرفها را زدند. من به آقاي خلفي گفتم اگر اينطور باشد ما مجبوريم جواب دهيم و ديديم كه دادستان تهران مصاحبه كردند و به صراحت گفتند هر زمان احضار مهدي ضرورت باشد، براساس روش احضار متهمان خارج از كشور اقدام ميكنيم؛ اين آخرين حرفي بود كه از طرف مقامهاي رسمي در مورد مهدي زده شد.
.0يعني شما ميگوييد هنوز از مهدي هاشمي شكايتي نشده؛ نه خصوصي و نه از طرف مدعيالعموم؟
نه، دادستان اعلام جرم كرده و نه شكايت خصوصي شده. يك دليلي كه مهدي اصرار دارد به ايران برگردد همين فضاسازي رسانهاي است كه يك عده عليه او انجام دادهاند. مهدي ميگويد من خودم ميدانم كه مرتكب هيچ جرمي نشدهام پس نگران نيستم. اين را هم بگويم كه از سال 80 تا 88 و قبل از اينكه مهدي به انگلستان برود، متوسط سالي يك پرونده عليهاش باز ميشد. پروندههايي در مورد تخلفات مالي در مسووليتهاي مختلفي كه داشت؛ از شركت ساخت سازههاي دريايي كه مديرعاملش بود تا بهينهسازي مصرف سوخت. شكايتهاي مختلفي از طرف بازرسي كل كشور در دادسرا مطرح ميشد و من هم چون وكالت مهدي را بر عهده داشتم، همراه با مهدي ميرفتيم و پاسخ ميداديم و ميديديم كه هيچ دليل و مدركي نيست.
.1چند شكايت از اين جنسي كه ميگوييد، از مهدي هاشمي شد؟
حدود هفت، هشت شكايت.
.0عمده حرفشان چه بود؟
بحث تصرف غيرقانوني در اموال دولتي. ميگفتند مثلا بايد با فلان اعتبار ميز ميخريديد ولي صندلي خريداري شده است.
.1پذيرفتن اينكه اين پروندهها در حد خريد صندلي به جاي ميز بوده، كمي سخت است؟ يعني اصلا بحث اينكه براي خودش پولي برداشته يا واسطهگري كرده، نبوده؟
به هيچوجه. در هر پرونده هم وقتي توضيح ميداديم قاضي قانع ميشد. عمدتا گزارشهاي بازرسي كل كشور بود و هر بار به هر شعبه بازپرسي كه احضار ميشديم، به اتفاق به آنجا ميرفتيم و او بازجويي ميشد.
.0ميخواهيد قبول كنيم در قامت يك آقازاده با مهدي هاشمي برخورد نميشد؟
اصلا آقازادهاي برخورد نميشد. مهدي براي هر پرونده دو، سه جلسه بازجويي ميشد، بعد هم پرونده در دادسرا بسته ميشد. ما حتي بعضا معترض بوديم كه چرا وقتي بازپرس حكم به منع تعقيب ميزد، دادستان اعتراض ميكرد.
.1و حتي يكبار هم حكمي مبني بر محكوميت صادر شد.
در مواردي هم كه بازپرس اعلام مجرميت كرد، به دادگاه ميرفتيم و در دادگاه تبرئه ميشديم. فقط در يك مورد، دادگاه هم راي به محكوميت داد اما دادگاه تجديدنظر مهدي را تبرئه كرد.
.0به چه چيزي محكوم شده بود؟
به جزاي نقدي.
.1اصلا اينطور بود كه بخواهند مهدي هاشمي را يكبار به زندان بفرستند و نياز به وكيلي، كفيلي، سندي باشد؟
هر بار كه احضار ميشد، قرار كفالت صادر ميشد و خود من كفالتش را بر عهده ميگرفتم. تا اينكه پرونده استاتاويل مطرح شد. آنجا خيلي جدي با مهدي برخورد شد. در پرونده استاتاويل يكي از مديران اين شركت يعني آقاي اولاف فيل در دادگاهي در نروژ گفته بود كه ما قراردادي با عباس يزدي بهعنوان مشاور به مبلغ 20ميليوندلار بستيم كه پنجميليوندلار هم پيشپرداخت دادهايم كه درصدي به مهدي هاشمي پرداخت شده است.
.0اين عباس يزدي چهكاره بود؟
يك ايراني بود.
.1 بله! ميدانم ايراني بودند.
با مهدي دوست بود.
.0خب، مگر هركس ايراني باشد و دوست مهدي هاشمي، بايد با او 20ميليوندلار قرارداد بست. من هم خيلي دوست دارم كه تقريبا همگي ايراني هستند؛ چرا كسي با آنان قرار داد 20ميليوندلاري نميبندد؟
عباس يزدي در لندن شركت داشت. مدير شركت استاتاويل گفته بود با عباس يزدي قرارداد بستيم كه در مورد قراردادهاي نفتي به ما مشورت دهد. عباس يزدي هم شوهرخواهر معاون قراردادهاي وزير نفت بود. مهدي ميگفت درست است عباس يزدي در دانشگاه با من همكلاس بوده و سلاموعليك داشتيم، ولي او اگر ميخواست اطلاعاتي بگيرد تا به آن شركت نروژي مشاوره بدهد، از شوهرخواهرش ميگرفت و نيازي نبود از من بگيرد. ضمن اينكه هرگز مطرح نشد كه مهدي چه اطلاعاتي را به استاتاويل داده.
.1در پرونده استاتاويل چه كسي متشاكي بود؟
پرونده استاتاويل به دادسرا نرسيد.
.0چه سالي؟
سال 87 (خوب به خاطر ندارم)، هشت جلسه مهدي بازجويي شد. هم جرياني در يك نهادي كه بهشدت به خانواده آقاي هاشمي حساس است و هم برخي اصلاحطلبان مجلس تلاش كردند چيزي از اين پرونده بيرون بياورند. كميسيون امنيت مجلس به اروپا رفتند و با اتحاديه اروپا، با كميسيونهاي امنيتي اتحاديه و حتي با دستگاههاي اطلاعاتي كشورهاي اروپايي جلسههاي متعددي برگزار كردند؛ تمام تلاششان اين بود كه ردپايي از مهدي در اين پرونده پيدا كنند و سندي عليه او بيايند. استارت آن از محاكمه اولاف فيل زده شد. در واقع قضيه اين بود كه شركتهاي اروپايي قرارداد با نفت ايران را تحريم كرده بودند. استاتاويل تنها شركتي بود كه حاضر شد با ايران قرارداد ببندد. اما بعد استاتاويل را در اروپا متهم كردند كه رشوه داده و قرارداد بسته.
.1ميگفتند به چه كسي رشوه داده؟
به عباس يزدي. عباس يزدي هم از خودش دفاع كرد و در نهايت راي به نفع او داده شد و حتي از آنها خسارت گرفت.
.0دقيقا گفتند مهدي هاشمي چقدر پورسانت گرفته؟
عباس يزدي پنجميليوندلار براي قراردادش پيشپرداخت گرفته بود كه در ايران مطرح بود 500هزاردلار از اين پنجميليوندلار را به مهدي هاشمي داده. هياتي براي بررسي موضوع به اروپا رفتند. در آخر هم دستگاههاي مربوطه گزارش كاملي به مقامهاي نظام از جمله به رييسجمهوري و مقاممعظم رهبري دادند كه در اين گزارش صراحتا آمده هيچ ردپايي از مهدي در پرونده استاتاويل نيست. مجلس ششم هم از وزارت نفت تحقيق و تفحص كرد و در آخر گزارش مكتوبي با امضاي رييس مجلس ارايه داد.
.1اما تا به حال از وزارت نفت تحقيق و تفحص نشده؟
بله، فكر كنم از آقاي زنگنه به عنوان وزير نفت در اين رابطه سوال شد. بعد از سوال هم يك تيمي به وزارت نفت رفت و بررسي كرد؛ هيچ ردپايي از مهدي هاشمي نبود.
.0بعد هم مهدي هاشمي از استاتاويل شكايت كرد؟
بله، ما از آقاي اولاف فيل به عنوان مديرعامل استاتاويل شكايت كرديم و گفتيم ايشان به مهدي هاشمي افترا زده كه 500هزاردلار از پنجميليوندلاري كه به عباس يزدي پرداخت شده، سهم مهدي هاشمي بوده.
.1مديرعامل استاتاويل از كجا ميدانست كه چه مبلغي به عنوان سهم مهدي هاشمي پرداخت شده؟
گفته بود ديگر! ما از او شكايت كرديم و متاسفانه بعد از دو، سه سال بدون دليل براي مديرعامل استاتاويل منع تعقيب زدند؛ ماهم اعتراض كرديم.
.0به دادگاهي در داخل ايران شكايت كرديد؟
بله، چون شركت استاتاويل داخل ايران نمايندگي داشت. اعتراض كرديم و دادگاه حكم جلب به كيفرخواست داد.
.1براي اولاففيل احضاريه فرستادند؟
نه! اصلا احضارش نكردند.
.0چرا؟
اين را دادسرا بايد جواب بدهد. من چند بار هم پيگيري كردم ولي هيچ نتيجهاي نگرفتم. من تمام مدارك اين پرونده را ديدم و به نظر تخلفي نشده. عباس يزدي هم از اطلاعات خودش استفاده ميكرد و نفعش را ميبرد. استاتاويل يك قرارداد 800-700ميليون دلاري منعقد كرده بود و برايش 20ميليوندلار مشاوره داده بود؛ آن هم به كسي كه به اطلاعات دسترسي داشت و اين موضوع غيرمعقولي نبود.
1 اين يك نوع رانت اطلاعاتي نيست؟ الان يزدي به ايران رفت و آمد ميكند؟
نه ايران نميآيند.
.0برادر همسرشان چطور؛ همان معاون وزير نفت؟
نميدانم، اما ايشان ديگر قطعا در سيستم نيستند.
.1و اين عدم سفر يزدي به ايران و نبودن شوهر خواهرش كه معاون وزير نفت بوده، به نوعي دليل بر قانوني نبودن نحوه مشاوره در ماجراي استاتاويل نيست. بعد هم نميشود خيلي راحت از كنار دوستي مهدي هاشمي با عباس يزدي به عنوان طرف مشاوره گذشت.
اما همه اعلام كردند كه تخلفي رخ نداده است.
.0خب! به همين ماجراي اخير مهدي هاشمي برگرديم. دادستان كل كشور گفته اتهامات مهدي هاشمي مالي، امنيتي و... است. شما اما ميگوييد كه اتهامي متوجهشان نيست. آنان ميگويند كه مهدي هاشمي در معرض بازداشت است شما ميگوييد اصلا اتهامي متوجهاش نيست.
طبق قانون به محض اينكه كسي بازداشت ميشود بايد دلايل اتهام را به او تفهيم كنند. زمان دادستان سابق من وكيل روزنامهاي بودم. به دادستان گفتم قانون اين را ميگويد؛ گفت مثل اينكه تو فيلم «درك» ديدي و مدام قانون، قانون ميكني. مهدي هم ميگويد من انتظار دارم كه با من قانوني برخورد شود. ميگويد همان لحظهاي كه ميخواهند مرا دستگير كنند اتهامم را تفهيم كنند. دلايل اتهامم را بگويند؛ مثلا بگويند اتهام تو مالي است و اين هم دليلش.
.1اما مهدي هاشمي تعيين نميكند كه چه كسي بازداشت شود و چه كسي نشود.
بله! اما ميتواند بگويد اگر بازداشت ميكنند بايد اتهامش را به او و وكيلش بگويند.
.0رسانههاي اصولگرا ميگويند يك منبع آگاه گفته به علت حضور نيافتن «متهم» در «موعد مقرر» قرار بازداشت مهدي هاشمي صادر شده و در بدو ورود او به كشور بازداشت خواهد شد.
درست ننوشتهاند! البته بازداشت ايشان در فرودگاه بعيد نيست و مهدي هم ميگويد آمادگي دارم كه بازداشت شوم. ايشان ميگويد من هيچ تخلف مالي مرتكب نشدم. بالاخره بايد اين قضيه روشن شود.
.1گفتند اتهامها مالي و امنيتي است. ميدانيد منظورشان از مالي چيست؟
اتهامات مالي كه در مورد مهدي مطرح است پروندههايي مربوط به سازمان بهينهسازي است. مهدي ميگويد يك تخلفاتي زيرمجموعه من انجام دادند؛ البته اگر راست باشد و انجام داده باشند.
.0چه بوده؟
همه زير 20ميليون تومان بوده و زد و بندهايي شده. زير 20ميليون تومان هم هيچ مسووليتي براي او نداشته.
.1شاكي هم سازمان بازرسي است؟
بله.
.0اتهامهاي مالي ديگر چه؟
يك مورد هم در مورد انتشارات ذره است. ميگويند اين انتشارات سال 84 با سازمان بهينهسازي قراردادي بسته براي چاپ كتابي براي تبليغ بهينهسازي مصرف سوخت و بايد اين كتاب را در صدهزار نسخه چاپ ميكردند اما اينها اين صدهزار نسخه را چاپ نكردند و به جايش نسخههايي از پوستر آقاي هاشمي براي انتخابات رياستجمهوري نهم را چاپ كردند.
.1خب اگر اين كار را كرده باشند جرمي اتفاق افتاده ديگر؟
مهدي ميگويد سال 84 ستاد آقاي هاشمي با انتشارات ذره قرار داشت كه پوسترهاي تبليغاتي را چاپ كند. سازمان بهينهسازي هم با ذره قرارداد داشت كه كتاب چاپ كند. بعد بين انتشارات ذره و مهدي هاشمي اختلاف پيش آمد. مهدي ميگويد من مسوول تبليغات آقاي هاشمي بودم و گفته بودم شما هر مقدار پوستر چاپ ميكنيد بايد تحويل دفتر تهران دهيد، رسيد بگيريد و بعد توزيع شود. اينكه بياييد بگوييد مثلا 20هزار تا فلان جا و 50هزارتا فلانجا توزيع كرديم من پول نميدهم. انتشار ذره ميگويد ما در شلوغي انتخابات چاپ كرديم و به شهرستانها فرستاديم و مدعي است كه از مهدي طلب دارد.
.0الان انتشارات شاكي است؟
شكايت نكرده، اختلاف دارند.
.1به سازمان بازرسي چه ربطي دارد؟
سازمان بازرسي ميگويد انتشارات ذره بايد كتاب را صدهزار نسخه چاپ ميكرده اما كمتر چاپ كرده، هرچند انتشارات ذره هم رفته جواب داده كه كتابها كامل چاپ شده است.
.0ديگر چه اتهام مالياي دارند؟
بحث ديگر مربوط به يكسري از هزينهها در بهينهسازي است. مهدي ميگويد وقتي من مدير سازمان بهينه سازمان شدم يك ورق كاغذ به من دادند، من خودم هيچچيز نداشتم. يكسري تخلفاتي كه مهدي ميگويد سوءنيت و حتي تخلف نبوده. ميگويد براي اينكه من فرهنگ بهينهسازي را در مملكت جا بيندازم بايد نمايندههاي مجلس را ميفرستادم به كشورهايي كه صرفهجويي سوخت انجام دادند تا اين فرهنگ جا بيفتد. يك نماينده مجلس وقتي ميخواهد به ماموريت خارج برود بايد از جايي در رياستجمهوري مجوز بگيرد و بودجهاش تامين شود. اما سازمان بهينهسازي مصرف سوخت با يك پيمانكار قرارداد آموزشي داشته و مهدي ميگويد طبق قانون ميتوانستم آموزش را به پيمانكار واگذار كنم. اينكه من صد يا 50 نماينده مجلس را فرستادم دو كشور را ديدند اين يك دوره آموزشي بوده كه مملكت به آن نياز داشته. ميگويد اصلا كسي با اين فرهنگ آشنا نبود و بايد اين فرهنگ را در داخل كشور جا ميانداختيم.
.1غير از اين چه بود؟
مثلا با يك پيمانكار قرارداد بسته و گفته به ازاي هر جايگاه سوخت مايع كه در تهران با شهرداري يا دولت مذاكره كني و جايگاه را بگيري و سند را به نام بهينهسازي بزني 900هزار تومان پرداخت ميكنم.
.0خلاف اين كجاست؟
ميگويند مهدي با اعمال نفوذ اينها را گرفته. مهدي ميگويد بله! اگر كسي غير از مهدي هاشمي آنجا نشسته بود، نميتوانست زمين هزارمتري را مجاني از شهرداري و دولت بگيرد. چون من بودم توانستم بگيرم ولي براي شخص خودم كه نگرفتم براي جايگاه سوخت گرفتم.
.1منظور من اتهامات كلانتر است.
كلان كجا بود؛ جمع رقم همه پروندههاي مالي مهدي هاشمي به يكميليارد تومان هم نميرسد.
.0و اين پروندهها به دادسراي كاركنان دولت رفتند؟
خير، همه در دادسراي امنيت هستند.
.1چه ربطي به دادسراي امنيت دارد؟
هيچ ربطي ندارد.
.0شما از پروندهها دفاع كرديد؟
از مهدي در پروندههاي قبلي دفاع كرديم و مهدي تبرئه شد كه همه مربوط به دادسراي كاركنان دولت يا دادسراي امور اقتصادي بود. اما اين پروندههاي جديد هنوز تفهيم اتهام نشده.
.1احضاريه هم نيامده؟
خير، ولي محتواي پرونده اين چيزهايي است كه من گفتم.
.0و جرايم امنيتياش چيست؟
اصل حساسيتي كه روي مهدي است سر مسالهاي است كه من هم به آقايان حق ميدهم راجع به آن حساس باشند. در انتخابات خبرگان رهبري دوره قبل آقاي هاشمي بنا نداشتند شركت كنند ولي به ايشان گفته شده بود كه حتما شركت كنيد. آقاي هاشمي هم گفته بودند من به شرطي شركت ميكنم كه خودم روي انتخابات نظارت كنم. آقاي هاشمي هم گفته بود همان نظارتي كه قانون ميگويد را ميخواهد و نه بيشتر. آقاي هاشمي گفته بود من ميخواهم در هر شعبه اخذ راي يك نماينده داشته باشم كه از لحظهاي كه صندوق را ميآورند تا لحظهاي كه آرا شمارش ميشود حضور داشته باشد و بتواند هر تخلفي را بهصورت آنلاين به من گزارش دهد. شوراي نگهبان پذيرفته بود و مهدي هم مسوول اين كار شد. يك مركز كامپيوتر راه انداخت و حدود 200 كامپيوتر آنجا گذاشت و 200 كاربر آنجا نشاند و 1800 نماينده را هم پذيرفتند؛ اما در 600 صندوق نمايندههايش را نپذيرفتند. اغلب اين افراد دانشجو بودند و مجاني اين كار را ميكردند.
.1چرا؟
بچههايي بودند كه به اين كار علاقهمند بودند؛ سازماندهي مهدي هم قوي بود.
.0اين سازماندهي پول هم ميخواهد؛ دستكم كامپيوتر را مجاني نميدهند؟
همه كامپيوترها را از دوستان و رفقا گرفته بودند.
.1بعد آنجا چه شد؟
در 1800 صندوقي كه ناظر بالاي سر صندوق بود آقاي هاشمي يكميليون راي از نفر بعدي بيشتر آوردند. در انتخابات رياستجمهوري دهم هم مهدي در يك ستاد جدا همين كار را براي اصلاحطلبان انجام داد.
.0ستادش كجا بود؟
در خيابان وليعصر. ميگويند مهدي در كميته صيانت از آرا بوده؛ مهدي ميگويد بله بودم. مهدي ميگويد ممكن است اسم كميته صيانت از آرا در قانون نيامده باشد ولي هر نامزد انتخابات حق دارد سر هر صندوق يك نماينده داشته باشد. بالاخره 46هزار نماينده يك مركزيتي ميخواهند كه با هم هماهنگشان كند؛ ما آن مركزيت بوديم. اما مهدي ميگويد از روز 22خرداد به اين طرف نه مصاحبهاي كردم، نه در راهپيمايي شركت كردم، نه در تجمع شركت كردم.
.1چرا؟
به توصيه من؛ خود من هم شركت نكردم. حتي در نمازجمعه روز قدس كه آقاي هاشمي اقامه كردند، مهدي به من زنگ زد كه با هم برويم اما گفتم من نميآيم.
.0مهدي رفت؟
بله، براي مراقبت از آقاي هاشمي.
.1آن تعداد زياد محافظ مگر اجازه ميدهند كسي دستش به ايشان برسد.
بالاخره ممكن بود اتفاقي بيفتد.
.0همه خانواده آقاي هاشمي رفتند؟
بله.
.1حتي همسرش؟
بله! آن روز من نرفتم ولي مهدي رفت. اين تنها تجمعي است كه مهدي در آن شركت كرد. مهدي ميگويد هيچ تخلف امنيتي ندارم. مهدي معتقد است حتي در تماسهاي تلفني هم يك كلمه حرف نزده كه بتوانند از آن استفاده كنند.
.0اتهام اخلاقي چطور؛ بالاخره از اين جنس اتهامها هم عليه مهدي هاشمي مطرح ميكنند؟
هيچ اتهام اخلاقي ندارد. مهدي 19ساله بود كه با دخترعمويش ازدواج كرد، من كه با مهدي زياد رفت و آمد داشتم ديدم كه معمولا دو، سه ساعت يكبار با همسرش صحبت ميكند و رابطهشان با هم خيلي خوب بود.
.1پس چرا آنقدر روي اين مساله مانور ميدهند؟
مانور ميدهند ديگر.
.0همانقدر كه روي سفرش به لندن مانور ميدهند. شما ميگوييد علت سفر مهدي هاشمي انجام ماموريتي براي دانشگاه آزاد بوده و تحصيل در آكسفورد. اما فرهاد دانشجو به عنوان رييس دانشگاه آزاد گفته به اين دليل واحد لندن تعطيل شده كه عملا كاري در آنجا انجام نميشده؟
نه! آقاي دانشجو واحد لندن را تعطيل نكردند. سه ماه قبل از آمدن آقاي دانشجو در هيات امنا تعطيلي آنجا تصويب شده بود. البته مهدي مسوول رسيدگي به واحدهاي لبنان و سوريه هم بود. از يك طرف واحدهاي دانشگاه آزاد تعطيل شده و ماموريت مهدي پايان گرفته. از طرف ديگر درسش تمام شده و تمام واحدهاي حضورياش را گذرانده. رسالهاش را انتخاب كرده و مورد تصويب قرار گرفته و بخش عمدهاي از رسالهاش را نوشته است.
.1اما در همين بحث آكسفورد هم كه شما مطرح ميكنيد بحثهاي زيادي در رسانههاي انگليسيزبان مطرح شده مبني بر اينكه مهدي در آكسفورد درس نميخواند.
دروغ است. ايشان دانشجوي آكسفورد است و در آكسفورد هم درس ميخواند؛ نه در واحد دانشگاه آزاد در آكسفورد بلكه در خود دانشگاه آكسفورد.
.0پس بگوييد استاد راهنماي مهدي هاشمي در آكسفورد كيست؟
من نميدانم! ولي زير سوال بردن تحصيل مهدي در آكسفورد توسط يك آقاي دكتر ايراني كه در اين دانشگاه استاد است انجام شده.
.1و آن آقاي دكتر چرا اين كار را ميكند؟
چون آن آقاي دكتر قبل از اينكه مهدي به آكسفورد برود به آقاي هاشمي پيشنهاد داده بود تا يك كاري با محوريت او براي ارتباط آكسفورد و دانشگاه آزاد انجام شود.
.0به كدام آقاي هاشمي؟
هاشمي بزرگ؛ گفته بود كه ما بياييم دانشگاه آزاد و دانشگاه آكسفورد را جوينت كنيم.
.1به ايشان به عنوان رييس هيات امنا پيشنهاد داده بود؟
بله، آقاي هاشمي هم استقبال كرد و اين درخواست را براي آقاي جاسبي فرستاد. آقاي جاسبي هم بررسي كرده و گفته بود كه اين آقا ميگويد بياييم يك جوينت راهاندازي كنيم و نهايتا از جوينتش يك سمينار بيرون ميآيد و براي اين سمينار رقمي بالاي 400-300ميليون تومان پول ميخواهد كه نميتوانيم چنين پولي بدهيم. سر همين قضيه اين آقا با مهدي چپ افتاد. مهدي هم از طريق من اين قضيه را پيگيري كرد.
.0چپ افتاده يعني چه؟
شروع كرد عليه مهدي مصاحبهكردن و حرفزدن كه تحصيلش در آكسفورد را زير سوال ببرد.
.1مگر آكسفورد آنقدر بيدر و پيكر است كه يك نفر ادعا كند بورس يا پذيرش گرفته و بعد يك استاد راه بيفتد و شروع كند به زيرآب زني و... .
آن آقاي دكتر ايراني ميگويد مهدي دانشجوي آكسفورد نيست. مهدي هم آنجا جواب داده كه من دانشجوي آكسفورد هستم، اين هم استاد راهنمايم است.
.0يعني آنجا پذيرش قطعي گرفته.
بله.
.1از چه كانالي؟
توسط يكي از موسساتي كه اين كار را ميكنند.
.0چون ميدانيد بازار دكتراي دروغين در ايران خيلي داغ است. آن هم از نوع آكسفوردياش.
بله ميدانم. اما مهدي در دوبي براي اينكه پذيرش بگيرد ششماه زبان خواند.
.1آيا نامهاي از دبيرخانه دانشگاه آكسفورد مبني بر تاييد اينكه دانشجو بودند، داريد؟
بله، من زماني كه دوبي بودم تمام مدارك تحصيل مهدي در آكسفورد را ديدم، سفارت ايران هم تاييد كرده كه مهدي هاشمي در آكسفورد دانشجو است.
.0شما ميدانيد موضوع رسالهاش چيست؟
ميدانم ولي نميگويم! فكر ميكنم در ارتباط با ايران است؛ مباني سياسي و ديني حكومت. من به او گفتم چرا اين موضوع را انتخاب كردي، آنها ميخواهند سوءاستفاده كنند. او هم گفت من چلاق نيستم، بگذارم آنها سوءاستفاده كنند. گفتم آنها دنبال اين هستند كه اطلاعات بگيرند. گفت ميخواهند چه چيزي را پيدا كنند؟ آقاي هاشمي كه همه چيز را ميگويد. اطلاعاتي كه من دارم اطلاعات آقاي هاشمي است، جمهورياسلامي چيز پنهاني ندارد. گفت من اطلاعاتي كه به نفع ماست را به آنها ميدهم.
.1مهدي هاشمي واحدها را گذرانده اما از پاياننامهاش دفاع نكرده.
نه دفاع نكرده.
.0اگر به ايران بيايد و او را بگيرند و نتواند برود دفاع كند چه؟
بالاخره مهدي خيلي مطمئن است مشكلي ندارد كه ميخواهد برگردد.
.1اينكه ماموريتش توامان شده با ادامه تحصيلش اين يك نوع رانت نيست؟
ميتواند رانت هم باشد. ما بايد يك مقدار هم واقعنگر باشيم. در دادگاه شهرام جزايري بوديم، قاضي به او گفت شما قبول داريد رشوه داديد. گفت آقاي قاضي شما تا به حال وام كارمندي گرفتهايد؟ قاضي گفت يعني چه؟ گفت اگر اداره بنويسد كه يك وام كارمندي چهار، پنجميليوني به شما بدهند تا يك سكه ندهيد به تو وام نميدهند. معلوم است كه وقتي 50ميليارد تومان وام گرفتم، رشوه هم دادهام. بياييد واقعيتها را بپذيريد. چه كسي بهتر از مهدي هاشمي ميتوانست اين ماموريت را انجام دهد؟ مهدي آدم باهوشي است، آدم بانفوذي هم هست، آدمي كه در اينجا دانشجوي دكتراي شيمي بود.
.0كدام ماموريت! شايد بهتر است بگوييد اگر در موقعيت اين همزماني تحصيل و ماموريت قرار گرفته چون پسر اكبر هاشميبهرماني است.
بله، او ميتواند همه چيز را هماهنگ كند چون پسر آقاي هاشمي است. رييس دفتر رييس هيات امناست، مورد اعتمادترين فرد است. بگذاريد خاطرهاي برايتان تعريف كنم.
.1تعريف كنيد.
من ليسانس اولم را در مدرسه عالي بازرگاني گرفتم. دكتر عنايتالله رضا تازه از چين برگشته بودند. ميگفت رييس دفتر مائو دختر خواهرش است و اين براي من كه سالها مشاور مائو بودم سوال ايجاد كرد كه در چين آن روز شايستهتر از دختر خواهر مائو براي رييس دفترش وجود نداشته؟ اينها يك واقعيتهايي است كه مهدي رييس دفتر رييس هيات امناست چون مورد اعتماد شخص آقاي هاشمي. پس وقتي ميخواهند بازرس بفرستند به خارج مهدي بهترين گزينه است. بعد هم مهدي قصد تحصيل در آكسفورد را دارد و اين باعث ميشود دو هزينه براي يك سفر ندهند.
.0با نفوذ مهدي هاشمي موافقم ولي با هوشش نه؛ منظورم اين است خيليها باهوش اند ولي براي ماموريت به لندن نميروند كه توامان درس هم بخوانند و...
خب! اين هم درست است.
.1و ادعاي رسانههاي محافظهكاران مبني بر دريافت حقوق 14ميليون در ماه براي انجام ماموريتش به دليل هوشش بوده يا نفوذش؟
دروغ است! كسي كه ماموريت خارج از كشور ميرود يك فوقالعاده ماموريت روزانه ميگيرد كه رقمش را دولت تعيين كرده. من الان نميدانم چقدر است.
.0 14 ميليون تومان؟
قطعا 14ميليون نيست. مهدي حقوق هيات امنايش را ميگرفت كه حدود يكميليون تومان بود.
.1مهدي الان هم همچنان رييس دفتر رييس هيات امناي دانشگاه آزاد هست؟
نه! الان ياسر رييس دفتر هيات امنا شده. از وقتي كه مهدي به ماموريت رفته برادرش در آنجاست.
.0اين ماموريت واقعا لازم بود؟
تشخيصش با هيات امناست.
.1يك راهي براي فراري دادن مهدي هاشمي از اتهاماتي كه عليه او طرح شده، نبود؟
نه، مهدي قبل از اينكه چيزي عليه او مطرح شود، رفت. وقتي به آنجا رفت اين جوسازيها شروع شد.
.0خب حالا كه همين حقوق ماهي يكميليون هم قطع شده و موقعيت مهدي هاشمي براي بازگشت مناسب است، كي برميگردد؟
از حدود يك ماه و نيم پيش اصرار مهدي براي بازگشت بيشتر شده است. ميگويد من يك روز هم نميخواهم در خارج بمانم. يك دليل ديگر براي بازگشتش هم فشار خانوادهاش است. همسرش حاضر نشد برود. مهدي دو فرزند دارد. پسر بزرگش با خودش آنجاست و درس ميخواند و پسر كوچكش در ايران با مادرش زندگي ميكند.
.1يعني عملا جدا از هم زندگي ميكنند؟
همسر مهدي چند سفر به آنجا رفت و گفت من نميتوانم آنجا زندگي كنم؛ اين را هم بگويم كه مهدي هم نميتواند آنجا زندگي كند. ميگويد ما اينجا به دليل وابستگيمان به خانواده هاشمي به شدت در انگليس محدود هستيم.
.0مهدي هاشمي آنجا محافظ دارد؟
خير، اينجا هم محافظ نداشت چه برسد به آنجا. مهدي ميگويد آدمهاي معمولي آنجا احتياط ميكنند با من ارتباط داشته باشند و من در انگليس واقعا احساس تنهايي ميكنم. همسرش هم ميگفت من به همين دليل نميتوانم آنجا زندگي كنم.
.1در كجاي انگلستان زندگي ميكند؟
در لندن خانه گرفته؛ اتفاقا يكي از دلايلي كه همسرش راضي نشد به انگلستان برود اين بود كه ميگفت من اينجا در يك خانه بزرگ زندگي ميكنم چرا بايد بروم آنجا در يك آپارتمان كوچك زندگي كنم.
.0يك مقدار باورش سخت است كه فرزند اكبر هاشمي بهرماني با آن همه حرفي كه راجع به او زده ميشود در يك آپارتمان كوچك در لندن زندگي كند و بدون محافظ باشد.
چون من به دليل ارتباطم زياد به خانه آقاي هاشمي رفت و آمد دارم واقعيتهاي خانواده هاشمي را بهتر ميدانم.
.1الان مهدي هاشمي به شما ميگويد كه ميآيم و اينجا چه اتفاقي براي من ميافتد؟
مهدي ميگويد من ميخواهم بيايم و به تمام اتهاماتي كه مطرح است جواب دهم.
.0يعني يك دادگاه جنجالي خواهيم داشت؟
من به او گفتم دادگاههاي ما اينطور نيست كه تو فكر كني. گفت نه، من به پدرم گفتم به هر جهت شما به عنوان رييس مجمع تشخيص و كسي كه اين همه در نظام سابقه داريد تلاش كنيد با من قانوني برخورد شود. گفتم اين ميشود تبعيض. آقاي هاشمي هم گفتند رييس قوه قضاييه گفته در چارچوب قانون با مهدي رفتار ميكنيم. الان اسامي متهمان اختلاس سههزارميليارد تومان را ميگويند الف، ب، م، د.
من به شوخي به محسن و محمد هاشمي ميگويم فردا كه مهدي آمد هرروز روزنامه مينويسد م. ه؛ آن وقت محمد هاشمي بايد بگوييد من نيستم، محسن هم بگويد من نيستم.
.1شما به عنوان وكيلش ميخواهيد كه در دادگاه و رسانهها با نام مخفف م. ه خوانده شود يا مهدي هاشمي بهرماني.
من به عنوان وكيل مهدي نظر موكلم را ميگويم. مهدي ميگويد من ميخواهم از همان لحظه اول كه ميآيم خيلي علني و شفاف با من برخورد شود. يعني در تلويزيون نشان دهند؛ همانجا هم بازپرس بيايد بگويد آقاي مهدي هاشمي شما به اتهام مثلا اختلاس 300ميليون تومان بازداشت ميشويد.
.0مهدي هاشمي ميگويد من اگر بيايم ايران چه اتفاقي ميافتد.
انتظارش اين است كه با او قانوني برخورد شود.
.1انتظارش اين است كه در فرودگاه بازداشت شود يا خير؟
ميگويد مگر لحظهاي كه ميخواهند كسي را دستگير كنند نبايد به او تفهيم اتهام كنند. ميگويد وكيلم آنجا حضور داشته باشد، مامور امنيتي، انتظامي و قضايي هركسي كه ميخواهد من را بگيرد؛ اما بگويد به چه دليل و اتهام من چيست؟ اگر اتهام من از اتهاماتي است كه بازداشت شدن در آن الزامي است و من متهم شدم به اختلاس و ارتشا كه قانون ميگويد بازداشت الزامي است بازداشتم كنند.
.0شما چه فكر ميكنيد؟
به احتمال زياد بازداشت ميشود.
.1چرا؟ مگر نميگوييد شكايت خاصي از او مطرح نشده؟
با اين فضايي كه ايجاد كردند احتمال بازداشتش زياد است.
.0و اگر بازداشت شود به نفعش است يا نه؟
من فكر ميكنم بازداشت شود به نفعش است. چون اگر مهدي بازداشت شود بايد يك محاكمه عادلانه برگزارشود.
.1يعني بايد علني باشد؟
بله.
.0آيا مهدي هاشمي الان در دوگانه رفتن به زندان ايران و برخورد قضايي با او در خارج است كه قصد كرده بازگردد و از روي ناچاري داخل را انتخاب كرده؟
اصلا چنين چيزي نيست.
.1موضوعي كه شما به آن اشاره نكرديد بحث طرح يك شكايت خارجي عليه مهدي هاشمي است. ما در مورد مهدي هاشمي يك پرونده نفتي ديگر هم داريم. اين درست است كه يكي از مديران سابق وزارت نفت كه سالها پيش در پروندهاي مجرم اعلام شد و زندان افتاد از مهدي هاشمي در كانادا شكايت كرده؟
بله، آقاي بوذري كه خيلي وقت پيش، مدتي معاون وزير نفت بودند. اما شكايت آنجا بيمحتوا و پوچ است.
.0ماجرايش چيست؟
بوذري بعد از جنگ از وزارت نفت استعفا ميدهد و يك شركت ميزند و در كارهاي تجارت نفت شركت ميكند. مورد سوءظن وزارت اطلاعات قرار ميگيرد و توسط وزارت اطلاعات بازداشت ميشود.
.1مورد سوءظن يعني چه؟
يعني گفتند اطلاعات ميفروخته و پورسانت ميگرفته.
.0در زمان جنگ؟
گفتند با يك عده در داخل وزارت نفت ارتباط داشته و اطلاعات نفت را به بيگانه ميفروخته. به اين دو اتهام آقاي بوذري در ايران بازداشت ميشود. ايشان را وادار ميكنند 200هزار دلار پول را برگرداند كه از حسابش در كانادا اين پول را ميريزد. معمولا پول به حساب ضابط ريخته ميشود كه بعد به دادستاني بدهد. اين 200هزار دلاري كه برميگرداند از اتهام فروش اطلاعات، منع تعقيب ميخورد ولي به اتهام اخذ پورسانت برايش مجرميت ميزنند و با 90ميليون تومان وثيقه از زندان آزاد ميشود، از زندان هم كه آزاد ميشود (سال 75- 74) از ايران ميرود. بعدها در آمريكا شكايتي عليه مهدي هاشمي، وزير اطلاعات و دادستان وقت مطرح ميكند.
.0به كجا شكايت ميكند.
به دادستاني آمريكا، اما دادستاني آمريكا شكايتش را رد ميكند.
.1چرا؟
چون براي شكايتش دليلي نداشته. بعد هم اخيرا رفته كانادا شكايت كرده.
.0اين شكايت براي 71 است؛ چطور الان كه سال 91 است اين كار را ميكند؟
آقاي بوذري گفته سالها در آمريكا پيگيري كردم ولي به نتيجه نرسيدم و الان در كانادا شكايت كرده. متن شكايتش را هم دادستاني كانادا براي مهدي و آن دو نفر ديگر ميفرستد. در شكايتش گفته مهدي در معاملات نفتي رقيب من بوده. مهدي هم ميگويد من هيچوقت در معاملات نفتي نبودم.
.1به چه اتهامي شكايت كرده؟
گفته مهدي رقيب من بود، اعمال نفوذ كرد، تا مرا بازداشت و شكنجه كردند و به زور از من خواستند پول را برگردانم.
.0دادگاه در آنجا در چه مرحلهاي است؟
هيچ حكمي نداده؛ فقط اينها بايد جواب شكايت را بدهند. ما هم جواب شكايت را تهيه كرديم و فرستاديم.
.1چه گفتيد؟
ما بازجوييهاي بوذري را از پروندهاش بيرون آورديم، قراري كه صادر شده بود، اقراري كه خودش داشت.
.0شكايت كرده كه پولش را بگيرد؟
شكايت كرده و گفته مرا شكنجه كردند و پولم را گرفتند.
.1گفته مهدي هاشمي هم مرا شكنجه كرده؟
گفته به خاطر مهدي هاشمي با او برخورد كردند؛ هنوز جواب دادستاني كانادا نيامده.
.0ما چند همزماني داريم. همزماني ماموريت مهدي هاشمي به لندن با همزماني ادامه تحصيلش در آكسفورد. همزماني ايراد اتهاماتي عليه او در دادگاه وقايع بعد از انتخابات با همزماني رفتنش از ايران. همزماني شكايت دادگاهي در كانادا با همزماني بازگشت به ايران؛ اين همزمانيها يك مقدار خارج از عرف است.
اما مهدي در طول اين مدت مدام اصرار داشت كه برگردد؛ الان مهدي ميگويد من درس و ماموريتم تمام شده پس چه دليلي دارد بمانم.
.1مهدي هاشمي چه كار ميكند آنقدر شكايتخورش ملس است؟
يك مقدار جرات و جسارتش زياد است.
.0از آقازاده بودنش زيادي استفاده نميكند؟
مهدي قلدر است اما در جهت مثبت.
.1يعني چه؟ بار مثبت اين قلدري چيست؟
بار مثبتش اين است كه وقتي رييس سازمان بهينهسازي مصرف سوخت بود يا حتي قبلش در صنايع دريايي، براي سازمانش به اين وزارتخانه يا آن وزارتخانه دستور ميداد.
.0و كجاي اين خوب است؟
البته اگر همه چيز صددرصد قانونمند باشد اين كار بد است.
.1اما برخی ميگويند از اين آقازادگي براي خودش و خانوادهاش استفاده كرده؟
من نديدم هيچ استفادهاي براي خودش و خانوادهاش كند. به نيروهاي امنيتي هم گفتم شما يك مورد از همه اين شايعاتي كه در مورد هركدام از بچههاي آقاي هاشمي مطرح است را مستند به من ثابت كنيد خودم مقابلشان ميايستم؛ به خودشان هم گفتهام. ما به صورت ماهانه جلساتي در منزل آقاي نوري داشتيم من آنجا هم اين را گفتهام. يك روز آقاي زنگنه به من گفت ياسر يك برج در شهرك غرب دارد، گفتم اگر ياسر در شهرك غرب 10درصد برج هم داشت من نهتنها از وكالت خانواده استعفا ميدهم بلكه علني مقابلشان ميايستم. بررسي كردم ديدم يك برج متعلق به آقايي به نام افراشتهپور است و ياسر هم رفيق افراشتهپور است و آنجا رفت و آمد دارد. به ياسر گفتم تو چرا به دفتر افراشتهپور ميروي كه در معرض اتهام قرار بگيري؟
.0مثلا در ماجراي استاتاويل كسي كه متهم شده دوست مهدي هاشمي بوده يعني همه اينها اتفاقي است؟
عباس يزدي كه دارد كار خودش را ميكند. يكبار به آقاي هاشمي گفتم در مورد بچههايتان حرف زياد است كه پاسخ داد فرزندان هميشه زير ذرهبين هستند.
.1ما الان شخصي داريم به نام مهدي هاشمي كه بيرون از ايران است و شما اين خبر را تاييد ميكنيد كه تصميم گرفته به ايران برگردد.
بله!
.0خب! كي؟
ممكن است فردا صبح برگردد.
.1نهايتا تا كي برميگردد؟
قرار شد مهدي قبل از اينكه بيايد به من اطلاع دهد ولي نميخواهيم در فضايي بيايد كه يك دفعه بخواهند جوسازي كنند. مهدي اصرارش اين بود كه تا پايان ارديبهشت بيايد؛ آن مانعي كه آقاي هاشمي ميگفتند مبني بر مخالفت با بازگشت مهدي هم برداشته شده.
.0چطور؟
آقاي هاشمي گفتند من صحبت كردم و گفتم مهدي در آنجا تحت فشار است و نميخواهد بماند و دليلي هم ندارد بماند. مهدي خيلي وقت است كه تصميم گرفته به ايران برگردد.
.1ما ميبينيم كه مرعشي به عنوان بخشي از خانواده آيتالله هاشمي زندان ميرود. براي فائزه هاشمي حكم زندان صادر ميشود. با اين اوصاف فكر ميكنيد مهدي به زندان ميرود.
قاعدتا بايد برود.
.0آقاي هاشمي برايشان اعمال نفوذي ميكند؟
آيتالله هاشمي هيچگاه براي خانوادهاش اعمال نفوذ نكرده، براي مهدي هم
پا درمياني نميكند. فائزه هم اصرار دارد كه به زندان برود.
.1و مهدي هاشمي چه؟
مهدي هم بدش نميآيد به زندان برود ولي نه به اتهام مالي.
.0بقيه موكلانتان در خانواده هاشمي كه هوس زندان نكردهاند؟
خير.
.1آيا بايد بپذيريم كه فصل برخورد با خانواده آيتالله هاشمي شروع شده؟
يك بار با آقاي هاشمي در مورد بچههايش حرف ميزدم. ميگفت تا قبل از انقلاب اين بچهها كوچك بودند و زير ذرهبين ساواك. از روز اول پيروزي انقلاب هم دستگاههاي مربوطه روي اينها حساسيت داشتند و اگر چيزي بود گزارش ميكردند. اگر آقايان موردي دارند چرا نميآيند اعلام كنند.
.0آيتالله هاشمي، مهدي را گناهكار ميداند يا بيگناه؟
آيتالله هاشمي معتقد است و ميگويد مهدي بيگناه است. من حتي به آقاي هاشمي گفتم ممكن است مهدي بيايد و او را بازداشت كنند. اگر شما عكسالعمل نشان دهيد ميگويند از بچهاش دفاع ميكند، عكسالعمل نشان ندهيد ميگويند حتما كاري كرده كه پدرش هم از او دفاع نميكند. آقاي هاشمي گفت من كه بچه نيستم اين همه اجحاف شده؛ خب يكی هم نسبت به بچه من.
.1مهدي هم از پدرش انتظاري ندارد؟
خير.
.0به نظر شما اگر تكتك اعضاي خانواده آقاي هاشمي را به زندان ببرند آيا آيتالله هاشمي واكنش نشان ميدهد؟
اگر تمام خانواده هاشمي هم زنداني شوند آيتالله هاشمي واكنشي نشان نميدهد.
.1آيتالله هاشمي با مقامات عالي نظام در مورد مهدي صحبتي نكرده كه بگويد او بر ميگردد و شما هم با ديد مساعد با او برخورد كنيد.
ممكن است صحبتهايي مطرح شده باشد ولي من جزيياتش را نميدانم؛ اما بالاخره مهدي فرزند آيتالله هاشمي است.
.0حتي همسرشان.
بله!
.1فكر ميكنيد سرانجام پرونده مهدي هاشمي چه ميشود؟
در اين سر و صداها كه بحث اختلاس سههزارميليارد توماني است و رقمهاي در اين حد، ميخواهند بيايند بگويند مهدي هاشمي صدميليون تومان را جابهجا خرج كرده؟