به گزارش نما به نقل از همشهری،، تولید برنج مصنوعی دانه‌بلند از برنج نیم‌دانه اگر‌چه مدت‌هاست در ایران و کاملا بی‌سر و صدا آغاز شده، چند روزی است با انعکاس آن در رسانه‌ها مورد توجه مردم، کارشناسان و البته مسئولان قرار گرفته است. دیروز آرسنیک و سرب در برنج، پالم در صنایع لبنی، نیترات در آب، خمیرمرغ در سوسیس و کالباس و امروز برنج‌هایی که برنج نیستند اما با نام برنج تولید و عرضه می‌شوند و در سلامت‌شان هم تردید‌های جدی هست. برنج نیم‌دانه یا به‌اصطلاح دانه مرغی که به‌دلیل خرد‌بودن قبلا به ضایعات تبدیل و خوراک مرغ می‌شد، حالا در دستگاه‌های مخصوصی تبدیل به خمیر شده و با اضافه‌شدن افزودنی‌هایی دوباره تبدیل به برنج می‌شود. یک کارشناس صنایع غذایی معتقد است که 20تا 30درصد برنج‌های وارداتی از هند و پاکستان از همین دست محصولات هستند و حالا پای نمونه‌های وطنی در میان است.
مسئولان سازمان غذا و دارو می‌گویند که این سازمان هیچ‌گونه مجوزی در مورد این محصول صادر نکرده و خرید و فروش این محصول تخلف محسوب می‌شود.
دکتر سهیل اسکندری، معاون اداره کل فرآورده‌های غذایی، آرایشی و بهداشتی می‌گوید: اداره کل فرآورده‌های غذایی، آرایشی و بهداشتی سازمان غذا و دارو هیچ‌گونه مجوزی در مورد این محصول صادر نکرده و در‌خواستی هم در این زمینه نداشته‌ایم. این محصول به‌دلیل کیفیت پایینی که دارد، احتمالا افزودنی غیرمجاز خواهد داشت. علاوه بر این، به‌دلیل تماس با محیط، آلودگی آن هم بالاست و احتمال کپک زدن هم در آن وجود دارد. بنابراین، برنج ماکارونی و شبه‌برنج با معیارهای این سازمان به هیچ عنوان سازگاری ندارد.
به گفته این مقام مسئول، در هرحال نظارت بر چگونگی ورود این دستگاهها برعهده سایر وزارتخانه‌ها‌ست اما نظارت بر محصولی که این دستگاهها تولید می‌کنند از نظر اینکه سلامت مردم را تهدید نکند، برعهده وزارت بهداشت است. اسکندری تصریح می‌کند که سازمان غذا و دارو در زمینه برنج چه ایرانی و چه خارجی برنامه‌های خوبی را اجرا کرده است. برای نمونه کارشناسان این وزارتخانه مزارع کاشت برنج‌های خارجی را هم بازدید می‌کنند و بر چگونگی بسته‌بندی، حمل‌ونقل و صلاحیت شرکت وارد‌کننده و عرضه‌کننده نیز نظارت می‌شود. در مورد برنج‌های داخلی هم برنج‌ها شناسه بهداشتی دریافت می‌کنند تا جوهر برنج داخلی مشخص شود.
لزوم نظارت بیشتر مجلس
یک عضو کمیسیون مجلس شورای اسلامی هم از گسترده‌شدن تخلفات مواد غذایی می‌گوید و اینکه باید نظارت‌ها چه از سوی دولت و چه از سوی مجلس قوی‌تر و جدی‌تر دنبال شود.دکتر عباس آریایی‌نژاد با یادآوری این اصل که وقتی کالایی ارزشمند می‌شود احتمال اینکه کالای بدلی جانشین آن شود بالا می‌رود، می‌گوید: وقتی که سود اقتصادی بر سلامت مردم ترجیح داده شود، این اتفاق‌های ناگوار افزایش می‌یابد. بحث تقلب در مواد غذایی روزبه‌روز درحال افزایش است و یکی از دلایل این اتفاق، مسئله بحران غذاست که البته در کل جامعه جهانی وجود دارد. به همین دلیل برخی که وجدان و اعتقادی به نان حلال هم ندارند کالاها و محصولات نامناسب و باکیفیت پایین و نامرغوب وارد سبد غذایی مردم می‌کنند.
او در پاسخ به این سؤال که چرا کمیسیون بهداشت در زمینه تخلفات مواد غذایی جدی‌تر برخورد نمی‌کند، می‌گوید: اگر من بخواهم به کمیسیون بهداشت مجلس از 100نمره بدهم، قطعا در زمینه پیگیری امنیت غذایی مردم نمره 50 را خواهم داد چرا‌که الان نظارت‌ها، مکانیزه و شسته و رفته نیست. سلامت باید جزو اولویت‌ها باشد و گستردگی تخلفات مواد غذایی نباید به حدی برسد که از توان دولت و مجلس خارج شود. از ابتدا باید طوری عمل کرد که اصلا تخلفی انجام نشود. البته قضیه تقلب در مواد غذایی مانند شمشیر دولبه است بنابراین باید با احتیاط برخورد کرد، به این ترتیب که تا صحت خبری تأیید نشده مردم را بی‌دلیل نگران نکنیم، باید مواظب قضاوت‌های خود باشیم. اگر واقعا سهل‌انگاری شده بود آن وقت به اطلاع مردم برسانیم در غیر این صورت مردم را نباید بی‌دلیل نگران کرد. باید هم نظارت‌ها را قوی‌تر کرد و هم آگاهی‌های مردم را افزایش داد تا خوب را از بد تشخیص دهند و کالا و محصول نامرغوب را خریداری نکنند.
نظارت بر تولید
دکتر سمیرا یگانه آزاد، عضو هیأت علمی و مدیر گروه فرآوری مواد غذایی پژوهشکده علوم و صنایع غذایی کشور هم معتقد است که در همه جای جهان شبیه‌سازی مواد غذایی انجام می‌شود. در برنج‌ماکارونی هم که با روش شبیه‌سازی مواد غذایی تولید می‌شود باید دید این نوع برنج از چه ماده اولیه‌ای تهیه شده و در فرایند تولید آن چه اتفاقی می‌افتد. نحوه بسته‌بندی این محصول باید بررسی شود. اگر در این فرایند سلامت مصرف‌کننده تأمین شده باشد، مشکلی نیست.
این کارشناس صنایع غذایی می‌گوید: تولید برنج‌ماکارونی به لحاظ علمی اقدامی امکان‌پذیر است که از این روش در برخی صنایع هم استفاده می‌شود. اما نکته قابل تامل آن است که با توجه به حقوق اولیه مصرف‌کننده این محصول باید با عنوان برنج فرآوری شده و با درج ترکیبات روی بسته‌بندی عرضه شود. به سخن بهتر، باید مصرف‌کننده بداند که چه خریداری کرده و چه مصرف می‌کند؟
درباره برنج‌های قلابی
شبه‌برنج یا همان برنج‌ماکارونی در حالی با قیمت پایین در بازار عرضه می‌شود که قیمت خرید دولتی برنج در استان گیلان 6هزار و 500تومان و برای خریدار از 7تا 12هزار تومان قیمت خورده است. قیمت برنج خرده یا نرمه در بازار برای مصرف‌کننده حدود یک هزار و 200تومان است و تولید‌کنندگان شبه‌برنج هم برنج نرمه را کیلویی حداکثر 500تومان تهیه می‌کنند. گزارش‌های غیررسمی این موضوع را تأیید می‌کنند که هم‌اکنون برخی برند‌ها برنج مصنوعی تولید شده را با عنوان برنج دانه بلند ایرانی در بازار عرضه می‌کنند. تولید‌کنندگان این برنج می‌گویند محصول آنها بدون مواد شیمیایی است و حتی می‌تواند همراه با ویتامین‌های A و E غنی شود، این در حالی است که وزارت بهداشت سلامت این محصول را تأیید نمی‌کند.
برنج مصنوعی، مورد تأیید وزارت بهداشت نیست
«برنج ماكارونی»، «شبه برنج»، «برنج مصنوعی» یا هر اسم دیگری؛ هر چه هست جدی‌ترین موضوع سلامت این روزها برنج‌های قلابی است كه غیرمجاز و البته غیراستاندارد تولید می‌شود.
۱۳۹۳/۷/۱۵
