به گزارش نما به نقل از ایسکای نیوز، برای دفن شدن نه می‌توان و نه می‌شود که بی‌جا و مکان ماند. به هر ترتیب و به هر قیمت گریزی از خرید قبر برای آرام گرفتن در آن نیست. قبرهای بهشت زهرا به قیمت تعرفه‌ها به فروش می‌رسند اما تنها در قطعات عمومی و جدید. قیمت قبر در قطعات قدیمی و خوش‌آب و هوا به ۵۰ میلیون تومان هم می‌رسد.
بهشت زهرا نام بزرگ‌ترین گورستان در استان تهران است که در شهرستان ری واقع می‌باشد. فعالیت این گورستان به صورت رسمی در سال ۱۳۴۹ خورشیدی آغاز شد و نخستین درگذشته به نام محمدتقی خیال در تاریخ سوم مردادماه ۱۳۴۹ در قطعه ۱ردیف ۱، شماره ۱ به خاک سپرده شد.
بهشت زهرا ابتدا ۳۱۴ هکتار وسعت داشت که در سال ۱۳۷۶ بخش شمالی به مساحت ۱۱۰ هکتار و در سال ۱۳۸۷ بخش شرقی به مساحت ۱۶۰ هکتار خریداری و به آن اضافه شد.
حالا قطعات ۲۰۰ تا ۲۵۸ به نام نام‌آوران است و قطعات ۳۰۰ تا ۳۲۰ قطعات جدید هستند. قطعات ۱ تا ۶ که اطراف غسالخانه‌اند، قطعات قدیمی هستند. پر درخت، اغلب یک طبقه و البته گرانترین قبرها هم در همین قطعات قرار دارند. قطعات دیگر تا ۲۰۰ هم قدیمی به حساب می‌آیند.
قبر یک طبقه، دو طبقه و حتی سه طبقه، قطعه‌های قدیمی، قطعه‌های جدید، همه اینها بازاری دارند داغ داغ. نام‌آوران، بی‌نام و نشان‌ها، همه و همه در یک حد. اندازه قبرشان هم فرقی ندارد مگر اینکه کودک باشند، کوچک. و یا بزرگسال که اغلب اندازه‌ها به هم نزدیکند. همه به یک جهت، همه در خاک و سنگی بر گورشان. تفاوت‌ها تنها در شکوه تدفین و مراسمی است که برگزار می‌شود و البته به مکان قبرها که تفاوت‌های فاحشی هم از نظر قیمت دارند.
اما اهمیت اینکه فرد از دنیارفته در کدام قطعه از بهشت زهرا دفن شود و تلاش برای یافتن جایی بهتر، به ظاهر برای آسایش بازماندگانی است که قرار است از این پس درگذشتگانشان را در این مکان ببینند و ساعاتی یا دقایقی با هم خلوت کنند. اینجا درخت دارد و درخت سایه دارد. سایه درخت به درد مرده که نمی‌خورد. اطراف این قبرهای گران قیمت سیمانی است و خاک ندارد، برای مرده که فرقی نمی‌کند.
نزدیک غسالخانه که باشی، در قدیمی‌ترین قطعه‌های بهشت زهرا، قیمت یک قبر یک طبقه به ۵۰ میلیون هم می‌رسد. محل دفن هم خوش آب و هوا که باشد باید پول بیشتری پرداخت شود. انگار اختلاف طبقاتی به طبقات قبرها هم رسیده است.
این در حالی است که بر اساس تعرفه اعلام شده از سوی شورای شهر تهران در سال ۹۲ قیمت قبرهای قدیمی بین ۱۰ تا ۲۰ میلیون اعلام شده است. البته لایحه جدید از سوی شهرداری برای امسال نیز به شورای شهر ارائه شده اما در دست بررسی است و بر این اساس، قیمت قبرها همان است که در تعرفه پارسال اعلام شده است.
یکی از مسئولان فروش و اطلاعات قبر می‌گوید: «پیش فروش قبر نداریم. هر وقت فردی فوت شد همان موقع فروش قبر انجام می‌شود.»
اما با کمی اصرار برای گرفتن اطلاعاتی بیشتر از قبرها و قیمت‌هاشان پیشنهاد رزرو قبر را می‌دهد. با توضیحاتی که می‌دهد متوجه می‌شوم رزرو قبر یعنی همان پیش فروش. پس شدنی است.
یکی از مباشرها هم همین را می‌گوید که قبرها پیش فروش نمی‌شوند. مباشرها کسانی هستند که از سوی سازمان بهشت زهرا برای راه‌اندازی کار کسانیکه مرده دارند از صفر تا صد تمام کارها، از اداری تا دفن را هماهنگ کرده و انجام می‌دهند. مباشرها با لباس زرد و با پلاکی بر روی سینه‌هاشان که نامشان بر روی آنها نوشته شده، در سالن پذیرش که روبروی غسالخانه است به راحتی قابل تشخیص هستند.
مسئول فروش قبرها با توجه به ویژگی‌هایی که برای قبر مورد نظر می‌گویم قطعاتی را معرفی می‌کند و قیمت می‌دهد: «در قطعه‌های ۲۲۳، ۲۲۷، ۲۲۹ قبر یک طبقه با قیمت ۱۰ میلیون تومان،در قطعه‌های ۲۲۸، ۲۲۵ و ۲۲ قبرهای دوطبقه با قیمت ۲۰ میلیون تومان را پیشنهاد می‌کند و قبر سه طبقه در قطعه‌های ۱۹ و ۵۱ با قیمت ۳۰ میلیون تومان. البته همه اینها به دلیل پیش‌فروش شدن یا به عبارتی رزروی بودن، با اختلاف قیمت ۱ ، ۲ و ۵ میلیونی، بالاتر از قیمت معمول فرخته می‌شوند.
اما در این میان اگر جای قبر مهمتر از قیمت قبر باشد و دغدغه مالی برای خریدش نداشته باشید، پیشنهادهای بهتری هم می‌شود، قبر یک طبقه در قطعه قدیمی ۸۰ که اطراف قبرها سیمان شده و درخت هم دارد تا ۳۳ میلیون به فروش می‌رسد. هرچند به نظر می‌رسد با احتیاط این پیشنهاد داده می‌شود.
در گشت و گذار میان قطعات مختلف با افرادی که به تازگی عزیزی را دفن کرده‌اند هم صحبت می‌شوم. قبری در قطعه ۵۰ را به قیمت بالای ۴۰ میلیون خریده‌اند. و این رقم‌ها یکی و دو تا نیستند. افرادی هم هستند که از قطعات جدید قبر خریده‌اند اما در پرس و جو برای خرید قبر برای متوفی‌شان با قیمت‌های بسیار بالا در قطعات قدیمی مواجه شده‌اند اما با توجه به وسعشان در قطعاتی با قیمت معقول‌تر قبر خریده‌اند.
در این میان اما کسانیکه از قبل قبر خریده‌اند نگرانی چندانی ندارند. آنها می‌توانند در قبر خودشان که سند هم به نامشان است هر یک از اعضای خانواده‌شان را دفن کنند. چیزی که در این میان از تجارت قبر به معنای واقعی جلوگیری کرده این است که هر شخص تنها می‌تواند یک قبر به نام خودش داشته باشد و اجازه فروش آن را هم ندارد. چه بسا اگر اینگونه نبود بنگاه‌های معاملاتی راه می‌افتاد که مُردن ما را هم تحت تاثیر قرار می‌داد. هرچند همچنان بازار فروش قبر به قیمت‌هایی بسیار بالاتر از تعرفه اعلام شده داغ است.
حالا با در دست داشتن برگه‌ای حاوی اطلاعات به دست آمده از این گفت وگوها و گشت و گذارها بهشت زهرا را ترک می‌کنم.
شلوغی غسالخانه، سالن انتظار، اطلاعات فوت شدگانی که پشت سر هم بر روی مونیتور نمایان می‌شوند و مرحله‌ای که هر فرد متوفی در آن قرار دارد را اعلام می‌کنند، صاحبان عزا با در دست داشتن یک تابلو کوچک سیاه که نام فرد متوفی بر روی آن نوشته و راهنمای عزاداران است برای پیدا کردن جسد.
سالنی در مجاورت غسالخانه که میت‌ها چند تا چند تا از تابوت بیرون گذاشته شده و عده‌ای برایشان نماز میت می‌خوانند، همه و همه در میان سیاهپوشانی که یا بهت زده‌اند یا گریان و یا ساکت و برخی خندان، گم می‌شوند تا با عبور از راهروی شلوغ روبروی غسالخانه و پذیرش بهشت زهرا به قبرستان‌هایی برسیم که حالا جنازه‌ها در کنار قبرهای تازه کنده شده در انتظار دفن شدن هستند. بی آنکه اهمیتی داشته باشد در کدام قطعه، در چه قبری و با چه قیمتی دفن می‌شوند. امشب همه این جنازه‌ها با خاکی از یک جنس هماغوش می‌شوند.
بازار داغ قبرهای ۵۰میلیونی در بهشت زهرا
بهشت زهرا ابتدا ۳۱۴ هكتار وسعت داشت كه در سال ۱۳۷۶ بخش شمالی به مساحت ۱۱۰ هكتار و در سال ۱۳۸۷ بخش شرقی به مساحت ۱۶۰ هكتار خریداری و به آن اضافه شد.
۱۳۹۳/۷/۱۶
