داروها را چه‌زمان باید خورد

دانشمندان پس از كشف اثرگذاری بالای انواع داروها متناسب با ساعت بدن، اعلام كردند اگر داروها در زمان‌هایی مشخص از روز مصرف شوند، اثرگذاری بیشتری خواهند‌داشت.

به گزارش نما به نقل از همشهری آنلاین، براساس گزارش تلگراف، اگرچه همواره گفته مي‌شود مصرف داروهايي مانند آسپيرين و استاتين در صبح‌ها اثر بهتري دارد، اما دليل اين اثرگذاري بيشتر و اينكه آيا زمان مصرف دارو در مورد ديگر انواع داروها نيز صدق مي‌كند يا نه،‌نامشخص بود.

دانشمندان دانشگاه پنسيلوانيا اكنون موفق به تعيين زماني از روز شده‌اند كه در آن زمان ژن‌هاي بدن انسان فعال‌تر از ديگر زمان‌ها هستند. دانشمندان معتقدند داروهايي كه اين ژن‌هاي خاص را هدف مي‌گيرند، متناسب با زماني كه مصرف مي‌شوند اثرگذاري متفاوتي از خود نشان مي‌دهند.

آزمايش‌هايي كه روي موشها انجام گرفته نشان مي‌دهد تقريبا نيمي از پرفروش‌ترين داروهاي سازمان بهداشت جهاني طي روز و شب عملكرد متفاوتي دارند. با توجه به اينكه بسياري از داروها درون بدن انسان دوام چنداني ندارند، زمان مصرف آنها از اهميت بسيار بالايي برخوردار است.

به بياني ديگر مصرف دارو در زماني نامناسب از روز و زماني كه ژن‌ها فعال نيستند آن را به ماده‌اي بي‌مصرف تبديل مي‌كند. در مقابل داروهايي نيز هستند كه بايد صبح‌هنگام مصرف شوند و مصرف آنها در هنگام عصر خطرناك خواهد بود.

به گفته محققان اگرچه بيشتر افراد آسپيرين را هنگام صبح مصرف مي‌كنند، اما حقيقت اين است كه به دليل اثر كاهش فشار خون، بهتر است اين دارو پيش از خواب مصرف شود.

همچنين محققان معتقدند اگرچه شيمي‌درماني امروزه به عنوان يكي از اثرگذارترين شيوه‌هاي درماني مورد استفاده قرار مي‌گيرد، تعداد كمي از بيماران سرطاني هستند كه اين درمان را در زماني مشخص از روز دريافت مي‌كنند.

محققان در اين مطالعه تلاش دارند نقشه‌اي از الگوي 24 ساعته هزاران ژن در پستانداران را تدوين كنند. اين نقشه مي‌تواند به پزشكان كمك كند تا زمان مناسب براي مصرف داروها را براي بيماران مشخص سازند.

تقريبا تمامي موجودات زنده از مكانيزم داخلي برخوردارند كه عملكرد بدن را با با الگوي 24 ساعته چرخش زمين تطبيق مي‌دهد. در انسان و ديگر پستانداران، تنظيم اين ساعت توسط حواس بدن انجام مي‌گيرد، مثلا چشم تاريكي شب و روشني روز و پوست سردي شب و گرمي روز را تشخيص داده و از آن براي تنظيم ساعت بدن استفاده مي‌كند. اين مكانيزم است كه ساعت خواب و بيداري انسان را تعيين مي‌كند.

اكنون دانشمندان دريافته‌اند ژنوم انسان بيش از آنچه تصور مي‌شد، تحت كنترل اين ساعت طبيعي قرار دارد. در اين مطالعه مشخص شده‌است كه 43 درصد از تمامي ژن‌ها داراي چرخه شبانه‌روزي هستند. كبد منظم‌ترين اندام بدن است كه فعاليت ژنتيكي آن پيش از غروب خورشيد به اوج خود مي‌رسد.

۱۳۹۳/۸/۶

اخبار مرتبط