گزارش كیهان از دورنمای مبهم مذاكرات مسكو

معاون مسئول سياست خارجي اتحاديه اروپا، پس از چند روز تعلل، ديروز پاسخي ديرهنگام و غيركارشناسي به نامه هاي 9 و 15 خرداد علي باقري معاون دبير شوراي عالي امنيت ملي كشورمان داد كه از هم اكنون دورنماي مذاكرات مسكو را با ابهام مواجه ساخته است.

کیهان نوشت: پس از آن كه علي باقري معاون سعيد جليلي در نامه نگاري هايش با معاون اشتون پاسخي به درخواست هايش مبني بر برگزاري نشست معاونان و كارشناسان دو طرف براي بررسي دستور كار مذاكرات بعدي در مسكو دريافت نكرد و سعيد جليلي در نامه به كاترين اشتون در روز چهارشنبه گذشته نسبت به تعلل طرف مقابل در برگزاري جلسه معاونان و كارشناسان، تذكر و اراده آنان (1+5) را براي گفت وگوهاي موفق در مسكو در ابهام و ترديد خواند. هلگا اشميد، معاون اشتون ديروز با پاسخ به نامه هاي باقري بار ديگر رويكرد غيرسازنده 1+5 در مذاكرات بغداد را مطرح كرد.

متن نامه معاون اشتون به باقري به شرح ذيل است:

آقاي باقري، معاون دبير شوراي عالي امنيت ملي ايران

من نامه جديد شما مورخ 4 ژوئن را كه ظاهرا با نامه پاسخ من كه در تاريخ چهارم ژوئن برايتان ارسال شد، همزمان بود دريافت كردم.

بايد بگويم كه مسايلي كه در نامه هاي اخيرتان مطرح شد، كمي باعث تعجبم شد. مايلم يادآوري كنم كه در طول مذاكرات مان در بغداد گروه 3+3E (گروه 1+5) يك پيشنهاد صريح را ارايه كرد كه از يك طرف به نگراني هاي كليدي ما درباره فعاليت هاي غني سازي 20 درصدي مي پردازد، و در همان حال فرصت هاي جالبي را براي همكاري در زمينه حوزه هاي هسته اي و ديگر حوزه ها كه به نفع ايران خواهد بود، ارايه مي كند.

گروه 3+3E در آن زمان تمايل خود را به گفت وگوهاي عميق، از جمله در سطح كارشناسان ابراز كرده بود تا جزئيات اين پيشنهاد مورد بررسي قرار گيرد. متاسفانه، ايران در بغداد آمادگي اين را نداشت كه پيشنهاد ما درباره ورود به مذاكرات پيرامون مفاد اين پيشنهاد را بپذيرد.

اگر ايران اكنون آماده ورود به اين مذاكرات باشد، ما بسيار دلگرم خواهيم شد، زيرا گروه 3+3E جمعا معتقد است كه اين پيشنهاد همچنان نشان دهنده اميد بخش ترين مبنا براي حركت دادن مذاكراتمان به سمت دستيابي به نتايج ملموس در مرحله اي زودهنگام است.

در مذاكرات استانبول و پس از آن ما يك چارچوب مشخص و مثبت را براي روند پايدار مذاكرات جدي برقرار كرديم. من و شما تماس هاي تلفني و ديدارهاي طولاني بسياري براي تحقق اين هدف داشتيم. اكنون نياز به تعامل جدي درباره مسايل مهم وجود دارد تا درباره گام هاي ملموس اعتمادسازي كه بتواند سريع به اجرا گذاشته شود، به توافق برسيم. ما واقعا اميدواريم يك تعهد سياسي از جانب شما وجود داشته باشد.

همان طور كه قبلا اعلام كردم، نماينده عالي، كاترين اشتون مستقيما با آقاي جليلي در ارتباط است تا ببيند چگونه مي توان به يك درك مشترك درباره يك رويكرد موفقيت آميز در مذاكرات مسكو دست يافت. دستيابي به نتايج ملموس بايد هدف مشترك ما باشد.

من درخواست كرده ام امروز با شما صحبت كنم تا گفت وگوهاي بيشتري داشته باشيم.
ادعاهاي معاون اشتون درباره غني سازي 20 درصد زماني مطرح مي شود كه يك روز قبل (پنجشنبه) «هيلاري كلينتون» وزير امور خارجه آمريكا در استانبول تركيه گفت: قدرت هاي بزرگ از ايران مي خواهند در حالي وارد مذاكرات [مسكو] شود كه آماده اتخاذ اقداماتي براي توقف غني سازي 20 درصد اورانيوم باشد.

وي كه در جمع خبرنگاران صحبت مي كرد، مدعي شد: از آنها مي خواهيم در حالي بيايند كه آماده اجراي گام هايي ملموس درباره غني سازي 20 درصد باشند.

در حالي كه در نشست بغداد توافق شد كه معاونان كاترين اشتون و سعيد جليلي براي تدوين يك دستور كار جامع و مورد توافق دو طرف در فاصله مابين مذاكرات بغداد و مسكو ديدار كنند، عدم آمادگي اشميد براي اين امر كه در نامه اي به علي باقري اعلام شده است، نشان مي دهد گروه 1+5 مايل به بحث درباره دستور كار نشست مسكو نيست.

برخي كارشناسان عقيده دارند نتيجه اي كه مي توان از اين موضوع گرفت اين است كه 1+5 علاقمند است دستور كار مدنظر خود در بغداد را بار ديگر در مسكو تكرار كند.

دستور كار مدنظر 1+5 در بغداد آغاز بحث درباره غني سازي 20 درصد در ايران بود اما ايران اين دستور كار را نپذيرفت و تاكيد كرد كه بايد بحث پذيرش غني سازي ايران هم همزمان در دستور كار مذاكرات قرار داشته باشد. 1+5 نهايتا از موضع خود كوتاه آمد و در بيانيه پاياني كه اشتون بعد از مذاكرات بغداد قرائت كرد، هم موضع ايران و هم موضع 1+5 ذكر شده است. به عقيده تحليلگران در تهران، اگر مذاكره اي ميان اشميد و باقري انجام نشود، به اين معناست كه 1+5 تصميم دارد صرفا بحث 20 درصد را در مسكو مطرح كند كه به اين ترتيب توافق بغداد نقض خواهد شد و دور نماي مذاكرات مسكو همانطور كه دكتر جليلي هم در نامه خود به اشتون بر آن تاكيد كرده در هاله اي از ابهام و ترديد قرار مي گيرد.

اين حدس وجود دارد كه با توجه به اهميتي كه مذاكرات مسكو براي روسيه دارد ممكن است برخي طرف ها در 1+5 يا بيرون از آن مايل به اخلال در اين روند باشند.