راه سرطان را چگونه سد كنیم؟!

به گزارش نما به نقل از پارسینه، درون این چهار دیواری تنها چیزی که بین ما و آدم‌های درون اتاق‌های آی. سی. یو جدایی انداخته، در شیشه‌ای ماتی است تا ببینیم و ساده نگذریم. شیشه‌هایی که با سنگدلی، تبلور صورت رنگ پریده بیمارمانی را به رخمان می‌کشد که از درد سرطان به خود می‌پیچند و این روزها در جدال با مرگ هستند. اما بیرون از این اتاق هم اوضاع بهتر از داخل آی.سی.یو نیست و اگر حقیقت بیماری سرطان برای بیماران با رنج و درد پرتودرمانی و شیمی درمانی پایان می‌پذیرد، اینجا همراه بیمار نیز وضعیتی بهتر از بیمار ندارد.
مرگ مرتضی پاشایی، خواننده پاپ کشورمان براثر ابتلا به سرطان معده در سن 30 سالگی تلنگری به جامعه بود تا خطر پیشرونده این بیماری را جدی بگیرند یا حداقل برای لحظه‌ای همدرد بیمارانی باشند که این روزها لحظه‌هایی سخت را تجربه می‌کنند. در این بین، توجه به این نکته که سن ابتلا به سرطان در کشورمان بسیار پایین آمده است و مرگ‌های سرطانی نیز رو به افزایش است، ما را وا می‌دارد تاجدی‌تر به این مسأله بپردازیم. رئیس جامعه پزشکان متخصص داخلی ایران تعداد مرگ‌های سالانه از بیماری سرطان را 30 هزار نفر درکشور اعلام می‌کند و می‌گوید: سالانه 90 هزار نفر به تعداد مبتلایان به بیماری سرطان افزوده می‌شود.
شکی نیست که با شناسایی بیماران مبتلا به سرطان درکشور می‌توانیم از بروز بسیاری از صدمات و لطماتی که به جامعه وارد می‌شود جلوگیری کنیم. دکتر ایرج خسرونیا رئیس جامعه پزشکان متخصص داخلی ایران، درگفت‌و‌گو با روزنامه ایران می‌گوید: متأسفانه بیماران مبتلا به سرطان، زمانی به پزشک مراجعه می‌کنند که بیماری مزمن شده و روند درمان با مشکل مواجه می‌شود.
خسرونیا اضافه می‌کند: چکاپ‌های مکرر و بموقع، ترغیب مردم به زندگی سالم، ورزش و ارائه اطلاعات درمانی مداوم به مردم می‌تواند بار سنگین هزینه‌های درمان و نگهداری بیماران سرطانی برای کشور، مردم و بیمه‌ها را کاهش دهد. وی با اشاره به مرگ دلخراش «مرتضی پاشایی»، خواننده جوان کشور می‌گوید: این واقعه، تلنگری جدی به مردم و بخصوص جوانان و نوجوانان درباره تغییر سبک و سیاق زندگی است. رئیس جامعه پزشکان متخصص داخلی ایران اضافه می‌کند: درصورت بی‌توجهی مردم به موضوع پیشگیری، تغییر در شیوه زندگی و خودمراقبتی، چهار سرطان سینه، کولون، سرویکس و پروستات، طی سال‌های نه چندان دور، خط اول بیماری‌های بدخیم را در کشور تشکیل می‌دهد.
وی اضافه می‌کند: سالانه 90 هزار مورد جدید سرطان در کشور شناسایی می‌شود و در حال حاضر 300 هزار مبتلا به سرطان در کشور وجود دارد که تمام این افراد نیازمند مراقبت، درمان، نگهداری و تسکین درد هستند. ایرج خسرونیا، شایعترین علل ابتلا به سرطان معده را زخم‌های درمان نشده معده، رژیم غذایی پر پروتئین، مصرف الکل و ادویه‌های تند بر می‌شمارد و می‌گوید: عوامل تأیید نشده دیگری مانند خاک نیز در برخی بخش‌های کشور وجود دارد که البته هنوز به تأیید مراجع علمی نرسیده‌اند.
ë آلودگی هوا و سرطان
تحقیقات سازمان جهانی بهداشت حاکی از آن است که خطر ابتلا به سرطان در افرادی که در محیط‌های باز آلوده زندگی می‌کنند، بیشتر از سایرین است. این در حالی است که مردم تهران تنها پنج درصد از روزهای سال را هوای پاک تنفس می‌کنند. در این باره دکتر خسرونیا از آلودگی هوا به عنوان عامل زمینه‌ساز سرطان یاد می‌کند و می‌افزاید: مواد ناشی از بنزن و اگزوز موتورها (گاز CO و ذرات معلق) و بویژه موتورهای دیزلی بسیار خطرناک و سرطان‌زا هستند. به طوری که 20 تا 30 درصد آلودگی هوا نیز به دلیل خودروهای فرسوده است.
این پزشک و متخصص داخلی اضافه می‌کند: مواد غذایی ناسالم از دیگر عوامل زمینه‌ساز سرطان به شمار می‌روند، به طوری که در صورت آلوده بودن مواد غذایی، خطر سرطان‌زا بودن آنها نیز وجود دارد. ثابت شده که مواد غذایی حاوی نیترات، سرطان‌زا هستند. این در حالی است که بیشترین نیترات در صیفی‌جات و سبزیجات موجود است.
وی ادامه می‌دهد وجود فلزات سنگین مانند آرسنیک، آفلاتوکسین و... نیز در بروز سرطان نقش بسیار مهمی دارند. خسرونیا در ادامه سرطان معده را یک بیماری پر خطر عنوان کرده و می‌گوید: در کل سرطان‌ها فرد را از شغلش باز می‌دارد و هزینه‌های بالای دارویی و درمانی را برای وی به بار می‌آورند.
ë اضافه وزن و اسیدهای چرب
چاقی و اضافه وزن از دیگر عوامل پرخطر در ابتلا به بروز سرطان معده محسوب می‌شوند. عواملی که دکتر خسرونیا درباره آن می‌گوید: مصرف روغن جامد، اسیدهای چرب اشباع و ترانس می‌توانند زمینه بروز سرطان را فراهم کنند. او می‌گوید: بنابراین اطلاع‌رسانی به مردم و تصحیح عادات نادرست غذایی می‌تواند تا حد بسیار زیادی از روند رو به رشد سرطان معده درکشور جلوگیری کند.
ë ضرورت افزایش دستگاه آندوسکوپی در کشور
اما دکتر علی سیفی یکی از جراحان و متخصصان کشور با ابراز نگرانی از کاهش سن مبتلایان به بیماری سرطان معده به ایران یادآور می‌شود: در گذشته سن اغلب مبتلایان به بیماری سرطان معده بین 50 تا 60 سال بود اما اکنون اغلب بیماران مبتلا به سرطان معده زیر30 سال سن دارند.
دکتر سیف همچنین ادامه می‌دهد: در حال حاضر تشخیص سرطان معده در کشور براحتی امکان پذیر است و فرد بیمار با مراجعه ساده به متخصصان و انجام آندوسکوپی می‌تواند از میزان سلامت و یا بیماری خود مطمئن شود. اما متأسفانه مراجعه دیرهنگام به پزشکان داخلی، موجب می‌شود تا فرد بیمار فرصت پیشگیری و درمان را از دست بدهد.
او همچنین وضعیت توزیع دستگاه آندوسکوپی در کشور را نامطلوب می‌داند و می‌گوید: وجود این دستگاه در مطب پزشکان داخلی و مراکز درمانی استانی نیز گامی دیگر برای مهار بیماری سرطان معده به شمار می‌رود. متأسفانه هم‌اکنون این دستگاه‌ها توزیع مناسبی در کشور ندارند و مسئولان وزارت بهداشت باید راهکاری مناسب برای کمبود آن در نظر بگیرند. بدون شک افزایش تعداد مبتلایان به بیماری سرطان موجب شده است تا رسانه‌ها و کارشناسان از این پدیده با عنوان سونامی یاد کنند.
اما دکتر رضا ملک‌زاده، معاون تحقیقات و فناوری وزارت بهداشت توصیف وضعیت شیوع سرطان را به «سونامی» درست نمی‌داند و می‌گوید: آمارهای مربوط به سونامی سرطان در ایران صحت ندارد.
او می‌گوید: بر اساس آمارهای معتبر، میزان بروز سرطان در ایران کمتر از کشورهای دیگر است و بر اساس آمار سازمان بهداشت جهانی، میزان بروز سرطان در کشور ما به طور متوسط 7/134 نفر در هر 100 هزار نفر گزارش شده است. با این همه به نظر می‌رسد در شرایط فعلی همه مسئولان وزارت بهداشت حداقل بر سر یک نکته با منتقدان و کارشناسانی که وضعیت سلامت در ایران را مورد نقد قرار می‌دهند، توافق دارند و آن این است که سرطان معده به عنوان دومین بیماری کشنده در ایران شناخته می‌شود و همین امر مسئولیت دستگاه‌های مرتبط با سلامت مردم را افزایش می‌دهد. نکته‌ای که نمی‌توان از زیر بار آن شانه خالی کرد.