نفس مادر پل‎های ایران به شماره افتاد

به گزارش نما به نقل از ایسنا، متأسفانه حال این پل این روزها خوش نیست و دنده‎های آن به بیرون زده شده‎اند، سال‎ها قبل از این منطقه صدای خروش و جوشش آب به گوش می‎رسید اما حال غرش تراکتورها آرامش هزار ساله‎اش را برهم زده‎اند و مادر پل‎های ایران نفسش به شماره افتاده است. سه دهنه از این طاق پل‌ها تخریب شده اما با این حال مابقی طاق پل‌ها همچنان پابرجا هستند.

در کنار این پل بقایای سه پل دیگر از دوره‌های گذشته به جای مانده که مشخصات پل‌های ساسانی را دارند و احتمالاً متعلق به همان دوره هستند و به قول مدیر پایگاه پل‎های تاریخی استان، این منطقه را می‎توان موزه پل‎های ایران نامید چرا که پل‎هایی از زمان هخامنشی تا دوره معاصر را در برگرفته و می‎تواند یک منطقه معین برای مطالعه پل‎های ایران باشد. این منطقه می‎طلبد که مورد حمایت بیش‎تری قرار گیرد.

عطا حسن‎پور مدیر پایگاه پل‎های تاریخی لرستان در این باره گفت: در کل کشور سه پل وجود دارد که دارای کتیبه هستند که یک مورد در استان فارس و دو مرود دیگر در لرستان است.

حسن‎پور اضافه کرد: این دو پل شامل کشکان و معمولان است که کتیبه معمولان در دل کوه و به صورت غیرمنقول بوده و کتیبه پل کشکان نیز یک قرن پیش از محل اصلی خود سقوط کرده و در حال حاضر در موزه فلک‎الافلاک نگهداری می‎شوند.

وی ادامه داد: روی کتیبه تاریخ و سال دقیق ساخت و نام سازنده پل نگاشته شده و مفهوم کتیبه با خط کوفی برگ‎دار که نوعی خط تزئینی است کنده‎کاری شده است.

حسن‎پور با اشاره به جزئیات ساخت پل کشکان اظهارکرد: همان‎طور که روی کتیبه حک شده پل به دستور ابونجم البدر بن حسنویه ساخته شده و عملیات ساخت آن از سال 389 شروع و در سال 399 به اتمام رسید.

مدیر پایگاه پل‎های تاریخی لرستان تصریح‌کرد: از گذشته‎های دور کشکان را به مادر پل‎های ایران لقب داده‎اند و مطالعات زیادی از سوی باستان‎شناسان داخلی و خارجی روی آن صورت گرفته اما مهم‎ترین بررسی مربوط به احمد پرویزی بوده که در پایان‎نامه خود با نام پل‎های لرستان آنها را مورد بررسی قرار داده است.

وی خاطرنشان کرد: تا قبل از پژوهش آقای پرویزی گمان می‎کردند که تمام پل‎ها مربوط به دوره ساسانیان است اما طبق بررسی وی معلوم شد که ساخت بعضی از پل‎ها مربوط به بدر حسنویه است.

حسن‎پور یادآور شد: پل کشکان عظیم‎ترین پل استان بود که 325 تا 330 متر طول دارد و ارتفاع آن 15 متر است که بیشتر سنگ‎های آن در فاصله 15 کیلومتری از تپه مپل انتقال داده شده‎اند.

مدیر پایگاه پل‎های تاریخی لرستان با اشاره به کتیبه کشکان گفت: از روی نسخه اصلی آن کپی‎برداری شده و روی بدنه اصلی بعد از صد سال نصب می‎شود. محل نصب در جای واقعی کتیبه و روی پایه ششم در ارتفاع 10 متری است و طوری نصب می‎شود که به بافت اصلی آسیب وارد نکند.

وی با اشاره به ابونجم بدر بن حسنویه حاکم لرستان اظهارکرد: این فرد در قرن چهارم بر استان حکومت می‎کرده و یکی از ثروتمندترین و قدرتمندترین حاکمان وقت بود که همزمان با حکومت آل‌بویه فرمانروایی می‎کرد و از کردهای برزیکانی عراق بود.

حسن‎پور افزود: منشأ بسیاری از آبادانی‎های استان از جمله پل کشکان، پل‎دختر، مقبره امامزاده زیدبن علی، آسیاب‎ها و آبدان‎ها و... بوده است. این فرد پل کشکان را برای رفاه حال کاروانیانی که در مسیر عتبات عالیات می‎آمدند، ساخته است.

زهرا بهاروند کارشناس ناظر پل تاریخی کشکان گفت: کار مرمت این پل از سال 88 شروع شده و از پایه‎ها و آبشکن‎ها این کار در دست پیگیری است و بعد از آن دیواره‎ها شروع تا به طاق‎ها برسیم.

بهاروند افزود: برای مرمت آبشکن‎ها از سنگ پاکتراش استفاده می‎شود و تا حد امکان سعی شده از خود مصالحی که در پل به کار گرفته شد استفاده شود تا به اصل پل نزدیک باشد.

وی با بیان اینکه چند نوع مرمت داریم اما هدف کلی احیای پل است، اضافه‌کرد: متأسفانه هزینه مرمت پل خیلی زیاد بوده و شاید بودجه مرمت چند استان هم برای آن کافی نباشد. همچنین سالیانه هزینه‎ها بالاتر رفته و بودجه بیشتری را می‎طلبد.

بهاروند ادامه‌داد: بقیه پل‎ها نیز اعتبار بیاید کار مرمت آنها شروع می‎شود اما در حال حاضر تنها کار مرمت کشکان را داریم و در صورت تأمین اعتبار تا دو سه سال آینه تمام می‎شود.

کارشناس ناظر پل تاریخی کشکان افزود: بعد از اتمام مرمت طرح جامع آن تعریف می‎شود و با تملک فضای اطراف این پل یک سایت گردشگری ایجاد می‎شود که مورد بازدید عموم قرار گیرد.

به گفته وی تا به حال 100میلیون تومان برای مرمت آثار تاریخی استان تعیین شده که جوابگو نبوده و نیاز به بودجه بیشتری برای مرمت است.