چرا خاتمی به مراسم ارتحال امام نیامد؟

در چندماه اخیر و در روزهای پس از انتخابات مجلس نهم موضوع بازگشت اصلاح طلبان به عرصه سیاسی کشور مورد توجه محافل سیاسی و رسانه ای قرار گرفته و گروه های مختلف اصولگرا و اصلاح طلب تفسیر های خاصی از این بازگشت دارند.

برخی بازگشت اصلاح طلبان را برای ایجاد دولت وحدت ملی در انتخابات یازدهم لازم می دانند و برخی دیگر نیز اصلاح طلبان را همان حامیان فتنه دانسته و علاقه ای به حضور آنان در عرصه سیاسی کشور ندارند.

اما در طول یک ماه گذشته اصلاح طلبان برنامه ریزی گسترده تری را برای طراحی سناریوی بازگشت به نظام! انجام داده بودند که این بار نیز محور اصلی سید محمد خاتمی است! سناریویی که با رای دادن وی در 12 اسفند آغاز شد و قرار بود با حضور در یک مراسم فراگیر ملی و مذهبی مانند ارتحال امام (ره) ختم شود، ولي مشورت سيد حسن با يكي از شخصيت هاي نظام، سناريوي از پيش طراحي شده را با مشكل مواجه كرد.

استراتژي «حضور در مراسم ها براي بازگشت به نظام»

طرحی که برای تلطیف فضا مهیا شده بود بسیار پیچیده است. گروهی از اصلاح طلبان به سردمداری سید محمد خاتمی، رئیس جمهور سابق 14 خرداد در مراسم ارتحال امام شرکت می کردند و رسانه های گروهی نیز به سرعت عکس های آنان را به سراسر جهان مخابره کرده و خبر آشتی اصلاح طلبان با نظام پس از وقایع سال 88 را منتشر می کردند.

اما این طراحی ساده و کم هزینه می توانست راه را برای برنامه ریزی بهتر اصلاح طلبان برای انتخابات ریاست جمهوری یازدهم بازتر کند.

شب 14 خرداد و در زمان سخنرانی محمود احمدی نژاد تعدادی از چهره های اصلاح طلب به همراه وي وارد جایگاه مراسم شدند و تا انتهای اظهارات وی نیز در جایگاه ماندند. حضور افرادی نظیر محمد علی ابطحی به عنوان یکی از فعالان اصلاح طلب که سعی می کرد بعد از فتنه 88 کمتر در مراسم های رسمی نظام حضور پیدا کند، پیام های خاصی را به دنبال داشت؛ این پیام ها، تحلیل های برخی را به سمتی پیش برد که همه باید فردا (14 خرداد) منتظر حضور چهره های مطرح تر اصلاحات نظیر سید محمد خاتمی، موسوی خوئینی ها، موسوی لاری و ... باشند.

البته پیش از این نیز موسوی خوئینی ها در مراسمی تلویحا از علاقه اصلاح طلبان برای حضور در مراسم 14 خرداد خبر داده و خطاب به خبرنگاران گفته بود «اگر بتوانیم در روز 14 خرداد به حرم بیاییم شما را دعا خواهیم کرد.» این مطالب در مجموع این روز را به روز سرنوشت اصلاح طلبان تبدیل کرده بود!

با وجود تمام گمانه زنی ها جایگاه مراسم 14 خرداد 91 تنها چند چهره همیشگی اصلاح طلب نظیر مجید انصاری و محمود دعایی را به خود دید و خبری از سید محمد خاتمی، خوئینی ها و نوری و ... نبود، اما سوال اینجاست که دلیل عدم حضور این طیف سیاسی در مراسم سخنرانی رهبر معظم انقلاب و مراسم 14 خرداد چه بود؟

چه کسی باید اصلاح طلبان را دعوت می کرد؟

مراسم 14 خرداد مراسمی است که هرساله با همکاری چندین نهاد از جمله بنیاد حفظ و نشر آثار امام و سپاه پاسداران انقلاب اسلامی به محوریت بیت امام و سید حسن خمینی برگزار می شود.

اما نکته قابل توجه آنجاست که فرد دعوت کننده از میهمانان برای شرکت در مراسم های ارتحال امام شخص سید حسن خمینی بوده است! کسی که این روزها علاقه دارد بیشتر با اصلاح طلبان نشست و برخاست کند تا اصولگرایان و البته همواره سعي دارد كه خود را فردي فراجناحی معرفی کند!

در همین راستا سید حسن خمینی تلاش های خود را برای مهیا کردن شرایط حضور اصلاح طلبان در انتخابات آغاز می کند و در آخرین گام نیز راه مشورت با یکی از شخصیت های نظام را در پیش گرفته تا موافقت نظام را نیز دریافت کند و به عنوان چهره ای که مهمترین تحرک را برای ایجاد آشتی ملی انجام داده معرفی شود.

اما پاسخ های فردی که سید حسن برای مشورت به سراغ وی رفته بود نیز در نوع خود جالب است و باعث می شود که اصلاح طلبان در دو راهی جدی قرار بگیرند!

شنیده شده فرد مذکور خطاب به سید حسن خمینی که درباره علاقه اصلاح طلبانی نظیر خاتمی برای شرکت در مراسم سالگرد ارتحال امام سخن می گوید، تصریح می کند که مراسم 14 خرداد مراسم خود شماست و شما تصمیم گیر آن هستید!

همین مشورت جالب باعث می شود که حضور اصلاح طلبان در مراسم ارتحال امام تحت تاثیر قرار بگیرد و به چند دلیل چهره مطرحی از این جریان در مراسم حضور پیدا نکند.

شکست پروژه «ما قهر بودیم؛ منت کشی کردند! آمديم»

شاید باید عمق ناراحتی اصلاح طلبان در رابطه با از دست دادن موقعیت حضور در مراسم ارتحال امام و به تعبیری بازگشت به نظام با کمترین هزینه را در سخنان مرد خاکستری اصلاحات دید. وی در جایی با ناراحتی و گلایه از نظام می گوید: «با وجود همه تلاش هایی که انجام شد، شاهد هیچ پیام مثبتی از سوی نظام برای بازگشت اصلاح طلبان به نظام نبودیم!»

این اظهارات خوئینی ها یکی از محورهایی است که نشان می دهد اصلاحات به سرکردگی رئیس جمهور سابق سعی می کند راه های کم هزینه را برای بازگشت به نظام انتخاب کند و در همین راستا نیز فعالیت خود را با انداختن رای به صندوق آغاز کرد؛ تحرکی که می توانست ضمن دادن پیام به نظام برای بازگشت، چهره ای معترض ولی در چهارچوب نظام! را از اصلاح طلبان به نمایش بگذارد.

اصلاح طلبان البته خوب متوجه شده اند که تنها می توانند با چنین تحرکاتی راه بازگشت خود به نظام را فراهم کنند؛ چرا كه اگر بخواهند راه مستقیم بازگشت به نظام یعنی معرفی کاندیدا در انتخابات ریاست جمهوری بعدی را طی کرده و به عرصه سیاسی بازگردند، ممکن است با فیلتری به نام شورای نگهبان برخورد کنند.

البته در این میان نباید از مشورت هوشمندانه اي که سید حسن خمینی دریافت کرده بود، غافل شد و پیام های مختلف برای اصلاح طلبان را نیز باید به مرور و با طراحی های بعدی اصلاح طلبان برای بازگشت به عرصه سیاسی کشور مورد بررسی دقیق تر قرار داد.