مذاكرات سخت و نفس گير مسكو پس دو روز و انجام ۴ دور مذاكره و توافق براي انجام مذاكرات كارشناسي در استانبول به پايان رسيد.این بار اما خبری از لبخند های بر لب در استانبول نبود.
سختي و بن بست در مذاكرات هسته اي مسكو پس از آن حاصل شد كه طرفهاي غربي از ايران خواستند طبق چند قطعنامه شوراي امنيت سازمان ملل متحد كليه فعاليتهاي هسته اي خود را متوقف كند ليكن متقابلا هيات ايراني مبنا قرار دادن اين قطعنامه ها براي مذاكره را به هيچ وجه نپذيرفت و اعلام كرد كه مفاد ان.پي تي مبناي مذاكره باشد.
طبق مفاد ان.پي.تي تمام كشورهاي عضو از جمله ايران حق فعاليت صلح‌آميز هسته اي از جمله غني سازي اورانيوم تا سطح ۲۰ درصد را دارند ليكن گروه ۱ + ۵ حاضر به پذيرش اين موضوع نيست و گفته اند كه طبق قطعنامه شوراي امنيت ايران مي بايستي كليه فعاليتهاي مرتبط با غني سازي اورانيوم را كنار بگذارد. ايران نه تنها اين خواسته را نپذيرفت بلكه بر به رسميت شناخته شدن تمام فعاليتهاي هسته اي صلح آميزش تاكيد كرد.
البته این مذارکات یک نتیجه مثبت بزرگ داشت آن هم این که هیچ گاه طی ۱۰ سال گذشته طرف غربی مجبور نشده بود در فرایند مذاکرات هسته ای وارد بحثهای فنی- حقوقی شود.
منطق حقوقی جمهوری اسلامی ایران اما در این مذاکرات توانست خود را غالب کند و در نهایت مقرر شده نشست کارشناسان فنی در ۱۳ تیر ماه در ترکیه برگزار شود .
امری طرف غربی عامدانه از آن تا بحال می گریخت.این امر مهمترین دستاورد مباحثات مسکو بود که منطق حقوقی- فنی جمهوری اسلامی ایران به ملاک تصمیم گیری تبدیل شد. طرف غربی دریافت که راه مذاکره بر قضیه غنی سازی ۲۰ درصد و... از مسیر فنی-حقوقی خواهد گذشت نه از هیاهوی سیاسی و رسانه ای تا به این ترتیب تلاش های اسرائیل برای شکست کامل مذاکرات ناکام بماند و گامی برای توضیح مسائل مطرح نشده برای ایران باز شود.
چند روز قبل بود که خط رسانه‌ای و خبری غرب و منابع نزدیک به ۱ + ۵ برخلاف دستورالعملی که طی روزهای گذشته دنبال می‌کردند تغییر کرد. طی چند روز گذشته رسانه‌های غربی تلاش کردند مذاکرات مسکو را شکست خورده نشان دهند.
در همین رابطه سه دیپلمات اروپایی در گفت‌وگو با آسوشیتد پرس با تاکید بر تمایل غربی‌ها برای شکست مذاکرات مسکو ادعا کردند در صورت عدم پیشرفت در مذاکرات هسته‌ای مسکو به احتمال زیاد دور بعدی مذاکرات برگزار نخواهد شد. اما ديروز خبرگزاری رویترز در گزارشي نوشت: «شش قدرت جهانی در مذاکرات مسکو تلاش خواهند كرد از شکست دیپلماسی برای حل بحران هسته‌ای ایران و بروز جنگی دیگر در خاور میانه جلوگیری کنند. چراكه پیامدهای ناشی از شکست این مذاکرات ، فاجعه بار خواهد بود. بازارهای نفت ملتهب هستند و اقتصاد جهانی در صورت افزایش احتمالی قیمت نفت خام دچار بحران خواهد شد. ولی پس از دو دور مذاکرات همه طرف‌ها به رسیدن به توافقی دیپلماتیک امیدوارتر شده‌اند».
از سوی دیگر، مقامات تل‌آويو پس از پايان مذاكرات بغداد براي نزديك‌تر ساختن ديدگاه‌هاي غرب به سياست‌هاي ضدايراني اسرائيل تلاش زيادي كردند.
زمانی که پس از ۱۵ ماه وقفه مذاکرات ایران و ۱ + ۵ در استانبول برگزار شد و دو طرف از مثبت و سازنده بودن این دور از گفت‌وگوها سخن به میان آوردند، مقامات اسرائیلی سعي فزاینده‌ای را برای تحت تاثیر قراردادن نتایج این نشست به کار گرفتند. بنیامین نتانیاهو پس از مذاکرات بغداد برای آنکه مذاکرات میان جامعه جهانی با ایران، از نظر دولت اسرائیل نیز«موفقیت آمیز» نامیده شود، سه‌شرط مطرح كرد؛ قطع کامل غنی سازی اورانیوم در ایران؛ بیرون بردن همه اورانیومی‌که تاکنون ایران غنی کرده است؛ جمع‌آوري تاسیسات غنی‌سازی فردو
. درهمین حال شیمون پرز رئيس‌جمهوری اسرائیل چند روز پيش در کاخ سفید گفته بود که به سیاست‌های دولت آمریکا در مورد راهکار دیپلماتیک در برابر ایران «اطمینان» دارد. درهمين راستا همزمان با برگزاري مذاكرات در مسكو روزنامه‌هاآرتص در گزارشی برای نخستین بار اذعان کرد که غرب در مذاکرات با ایران درخواست‌های اسرائیل را مطرح کرده است.
اما روزنامه‌هاآرتص همزمان با شروع مذاکرات مسکو با انتشار گزارشی اذعان کرد که سه تقاضای غرب از ایران همان درخواست اسرائیلی‌هاست.
دولت اوباما پس از نشست بغداد برای منصرف کردن اسرائیل از اقدام یکجانبه علیه ایران، به مقامات اسرائیلی قول داد اگر دور بعدی مذاکرات ایران با گروه ۱ + ۵ در مسکو بار دیگر به بن‌بست برسد، تحریم‌های آمریکا و اروپا علیه ایران افزایش یابد. پایگاه خبری دبکا با مخابره این خبر به نقل از منابع آگاه خود به بیان تحریم‌های جدیدی که قرار است آمریکا علیه ایران اعمال کند، پرداخت و نوشت: در پاییز، دولت آمریکا تحریم‌هایی را علیه ناوگان‌های دریایی و هوایی که عازم بنادر ایران می‌شوند، اعمال خواهد کرد. به این معنا که هر خط هوایی ملی یا هواپیمای بین‌المللی که وارد حریم هوایی ایران شود، از ورود به فرودگاه‌های آمریکا و اروپا منع خواهد شد.
این امر شامل ناوگان‌های دریایی دولتی و خصوصی نظیر نفتکش‌ها نیز خواهد شد. این ناوگان‌ها به محض ورود به بنادر ایران، به‌طور خودکار از ورود به بنادر اروپا و آمریکا منع می‌شوند.
در هر حال با وجود اینکه این خط خبری کاملا مخالف خطی بود که از جانب منابع نزدیک به ۱ + ۵ تعقیب می شد شد و در آن بر آمادگی این گروه برای شکست مذاکرات و تبدیل شدن مسکو به ایستگاه آخر مذاکرات تاکید می‌شد، اما ایران این بار نیز سربلند بیرون آمد و گام محکمی برای تغییر سمت و سوی مذاکرات از حواشی سیاسی به بحث های فنی و حقوقی برداشت.
آیا كلید پایان مذاكرات زده شد؟
مذاكرات سخت و نفس گیر مسكو پس دو روز و انجام ۴ دور مذاكره و توافق برای انجام مذاكرات كارشناسی در استانبول به پایان رسید.این بار اما خبری از لبخند های بر لب در استانبول نبود. سختی و بن بست در مذاكرات هسته ای...
۱۳۹۱/۳/۳۱
