كوثری چندمین نفری است كه خاطرات هاشمی را زیر سوال برده است؟

به گزارش نما به نقل از خبرنامه دانشجویان ایران، سخنان امروز اسماعیل کوثری در حالی امروز مطرح شد که این بار اولی نیست که خاطرات هاشمی رفسنجانی از سوی افراد مختلف نقد می شود و از صادق زیباکلام تا سید حمید روحانی همگی منتقد خاطرات هاشمی هستند.

سایت الف مهر 86 در سلسله نقدهای خاطرات هاشمی می‌نویسد: هاشمی در كتاب «به سوی سرنوشت» شاید بیش از خاطرات سالهای قبل خویش شیوه اختصارنویسی را به كار میگیرد و حتی در ارتباط با برخی موضوعات كه مایل نیست خواننده به برداشت روشنی دست یابد به مبهم‏نویسی گرایش مییابد. توسل به این روش، مطالعه كنندگان اثر را ناخودآگاه به سوی تصورات ذهنی و گمانه زنی سوق میدهد. همچنین هرچه نگارنده به لایه های درونی نزدیكتر میشود از قلم افتادگیها فزونی مییابد كه البته برای كسانی كه به طور تخصصی به تاریخ نمی پردازند چندان ملموس نیست.

عباس سلیمی نمین تاريخ نگار انقلاب اسلامي و مدير موسسه «دفتر مطالعات و تدوين تاريخ ايران» در زمينه آسيب‌شناسي خاطرات ايشان، می گوید: هر چه ميزان نفوذ آقاي هاشمي در امور مختلف گسترش پيدا مي‌كند علي القاعده ايشان از وقايع نگاري دورتر و تبيين عملكردها پررنگ تر مي‌شود. اين يكي از آسيب هاي جدي خاطرات آقاي هاشمي است، دومين آسيب‌شناسي اين خاطرات را بايد با رمز و راز نوشتن ايشان دانست. به نوعي با رمز و راز مي‌نويسد كه در آينده تنها خودشان بتوانند تفسير كنند، اين خيلي مهم است. براي نمونه مي‌نويسد كه با فلاني ملاقات شد. خوب ملاقات با فلاني داراي يك بار اطلاعاتي است، اما متذكر نمي شوند كه در اين ملاقات چه گفته شد و لذا بعدها مي‌تواند گفته شود اين گونه يا آن گونه گفته شد.

22 مهر 87 سليمي نمين مدير موسسه «دفتر مطالعات و تدوين تاريخ ايران» نقطه نظرات خود را درباره خاطرات آيت الله هاشمي رفسنجاني از جمله خاطرات دوران دفاع مقدس و «ماجراي مك فارلين» تشريح كرد به نقدهایی نسبت به کتاب های "اميد و دلواپسي" (خاطرات سال 64) و "هاشمي بدون روتوش" و "اوج دفاع "مطرح ساخت و گفت: خيلي از جاها آقاي هاشمي سعي مي‌كند كه امام را به تز خود نزديك كند اما موفق نمي‌شود و امام اين تز را نمي‌پذيرد. آنچه كه در اين زمينه حائز اهميت است ، كارهايي است كه آقاي هاشمي براي تقويت تز خود بدون اطلاع ساير نيروهاي تصميم‌گير كلان كشور انجام مي‌دهد. اين يكي از مسائل جدي است كه بايد به آن توجه كرد.

سید حمید روحانی رئيس بنياد تاريخ پژوهي ايران معاصر نیز سال 88 يكي از اهداف "بنياد تاريخ‌پژوهي ايران معاصر " نقد نادرستي‌ها و خلاف‌گويي‌ها پيرامون تاريخ سياسي معاصر و انقلاب اسلامي‌ دانست و گفت: لذا تصميم دارم به زودي به نقد و بررسي كتاب‌ خاطرات آقاي هاشمي رفسنجاني بپردازم. معتقدم كه در كتاب خاطرات آقاي هاشمي اشتباهات زيادي وجود دارد. اميدوارم اين اشتباهات غيرعمدي و از روي خطا و سهو باشد.

شهریور 1389 حجت الاسلام سید حمید روحانی گفت: اگر به کتاب‌های خاطراتی که در حال حاضر منتشر می‌شود نگاه کنید، چیزی نمانده که بگویند ما با امام(ره) کشتی می‌گرفتیم! و به گونه‌ای صحبت می‌کنند که انگار یار گلخانه، گلستان امام بوده و شبانه روز با امام بوده‌اند.

وی بخشی از این کتابهای خاطرات را "شوخی" دانسته بود و در مورد ادعای آقای هاشمی مبنی بر حذف شعار «مرگ بر امریکا» و موافقت امام، گفت: این ادعا به یک شوخی نزدیک‌تر است.
حتی صادق زیباکلام را نیز باید در زمره منتقدان خاطرات هاشمی ذکر کرد؛ وی مهر 89 پیرامون جدیدترین بخش از خاطرات هاشمی‌رفسنجانی که تحت عنوان «دفاع و سیاست» به اهتمام علیرضا هاشمی (دفتر نشر معارف انقلاب، تهران 1389) منتشر شده می گوید: در وهله نخست می‌بایست گفت که برای خواننده مشتاق و کنجکاو به شناخت تحولات سال 1366‌، یادداشت‌های روزمره آقای هاشمی اطلاعات و دانش زیادی به‌دست نمی‌دهد. شاید بتوان گفت که عمده‌ترین اشکالی که به مجموعه خاطرات آقای هاشمی وارد است، این است که اساسا این خاطرات علم و آگاهی و اطلاعاتی درخصوص برهه و مقطعی که آقای هاشمی پیرامون آن می‌نویسد، به مخاطب نمی‌دهد. در خاطرات وی صدها نام می‌آیند و می‌روند.

غلامحسین الهام نیز مهر 87 به خاطرات هاشمی خدشه وارد کرد بود.

وي با اشاره به خاطره‌اي از‌ هاشمي رفسنجاني در كتاب عبور از بحران گفت: آقاي هاشمي رفسنجاني در آنجا اشاره مي‌كند كه شهيد بهشتي بعد از شهادت از خودش ارثي باقي نگذاشت و تنها حقوق بازنشستگي‌اش بود كه باقي ماند؛ نمي‌دانم اين نگاه نقد نوع زندگي شهيد بهشتي است يا تمجيد از آن، اما فكر مي‌كنم بعضي‌ها سبك ساده‌زيستانه زندگي شهيد بهشتي را نپسنديده و دوست ندارند.

اسماعیل کوثری آخرین کسی نیست که به خاطرات هاشمی خدشه وارد می کند و باید صبر کرد تا دید نفر بعدی کیست؟