به گزارش نما به نقل از اعتماد: سال ٨٧ بود كه سرماي شديد زمستان سال قبل موجب شد تا كشور تجربه خاموشيهاي گسترده را از سر بگذراند؛ خاموشيهايي كه توسط وزارت نيرو برنامهريزي شده و هر منطقهاي به خوبي ميدانست در چه زماني متحمل خاموشي برنامهريزي دولت خواهد شد.
در آن زمان بحث جيرهبندي آب نيز مطرح شد و كشور اين تجربه را نيز به گونهاي ديگر پشت سر گذاشت؛ تجربههايي كه به دنبال دستور رييسجمهور وقت روي داد و موجب شد تا ذخيره آب پشت سدهاي كشور براي تامين برق زمستاني و گذر از زمستان سرد ٨٦ رها شود.
اين دستور مديريتي كه بنا به گفته آگاهان وزارتخانه در آن زمان، با مخالفت وزير نيروي دولت نهم روي داده بود استارت خاموشي و جيرهبندي آب در سالهاي بد را رقم زد؛ امري كه به دليل قرارگيري كشور در زمان خشكساليهاي چندساله تنش آبي را تشديد كرد و نتايج آن هنوز هم همراه دولت است.
از آن سالها بيش از هفت سال ميگذرد اما هر سال به دليل كاهش بارشهاي فصلي و كمبود منابع تامينكننده آب براي توليد برق و همچنين آب آشاميدني خاموشيها و جيرهبندي بر سر شهرهاي مختلف كشور سايه مياندازد. در اين بين موضوعي كه نبايد ساده از كنار آن گذشت افزايش تعداد مشتركين آب و برقي است كه اين تنشها و جيرهبندي ها را محتملتر از قبل ميكند.
اين موضوع البته در دولت يازدهم گويا شفافتر از دولت دهم بيان ميشود و مسوولان دولتي براي مجاب كردن مردم به كاهش مصرف برق و آب خود از هيچ اولتيماتومي دريغ نميكنند. اولتيماتومهايي كه ديگر زمان ندارند و در هر محفلي بيان ميشوند اما آنچه برخلاف تمام اولتيماتومها ادامه دارد ركوردزني مصرف از سوي مشتركين است.
بر اساس تازهترين گزارشي كه توانير از ميزان مصرف برق داده است ميزان مصرف برق كشور به رقم ٤٩ هزار و ٧٧٦ مگاوات رسيد كه اين رقم بيشترين حجم مصرف روزانه در سال ٩٤ بوده است. ركورد مصرف برق ايران بار ديگر شكسته شد تا با مصرف نزديك به ۵۰ هزار مگاوات برق، شبكه برق كشور يك گام تا آغاز خاموشيهاي گسترده برقي فاصله داشته باشد. ۵۰ هزار مگاوات خط قرمز پيك مصرف برق براي تابستان سال جاري از سوي مسوولان وزارت نيرو تعيين شده است و به گفته مديران اين وزارتخانه، با عبور اوج مصرف برق از خط قرمز تعيين شده، خاموشيهاي برنامهريزي شده در سطح كشور كليد خواهد خورد.
گزارش شركت مديريت شبكه برق ايران روز دوشنبه ۱۵ تيرماه در ساعت ١٤:٤٠ بعد از ظهر با مصرف بيش از ۴۹ هزار و ۷۷۶ مگاوات يك ركورد تاريخي در مصرف اين انرژي پاك در كشور و حتي منطقه خاورميانه به ثبت رسيده است. علاوه بر اين، روز دوشنبه در ساعت ١٤:١٦ هم دومين پيك مصرف برق كشور با مصرف ۴۸ هزار و ۸۴۹ مگاوات به ثبت رسيد تا مصرف برق در ۱۵ تيرماه سال جاري بيش از چهار هزار مگاوات از مدت زمان مشابه سال گذشته بيشتر باشد.
ميزان ذخيره برق نيروگاهها با وجود ثبت يك مصرف برق تاريخساز روز دوشنبه در محدوده يك هزار و ۳۸۴ تا يك هزار و ۴۳۴ مگاوات در نوسان بوده است. در حالي حدود يك هزار و ۲۷۹ مگاوات برق به عراق، اقليم كردستان عراق، تركيه، پاكستان و افغانستان صادر شده كه حدود ۴۰۴ مگاوات برق از ارمنستان و تركمنستان وارد ايران شده است. كل مبادلات برق ايران دوشنبه ۱۵ تير ماه حدود يكهزار و ۶۸۳ مگاوات بوده و صنايع كشور هم بيش از يك هزار و ۳۲۷ مگاوات از مصرف برق كشور را به خود اختصاص دادهاند.
با اين وجود، پيشبيني ميشود در پايان هفته جاري و با توجه به تعطيلات پيش روي پيك مصرف برق ايران روزانه حدود پنج هزار مگاوات كاهش يابد تا يك فرصت كوتاهمدت براي تجديد قوا نصيب صنعت برق ايران شود. در همين حال، مسوولان صنعت برق اعلام ميكنند: با افزايش هر يك درجه دماي هواي كشور پيك مصرف برق ايران ۵۰۰ مگاوات قد ميكشد و در صورت عدم صرفهجويي احتمال خاموشيهاي پراكنده وجود دارد.
ستار محمودي، قائم مقام وزير نيرو هم با اشاره به آماده باش صنعت برق و مديريت پيك مصرف برق تير و مرداد ماه، تاكيد كرده است: مشكلات كمبود برق تابستان در تهران بايد به حداقل برسد.
معاون نظارت بر بهرهبرداري شركت مهندسي آب و فاضلاب كشور با اشاره به اينكه رتبه روان آبهاي سطحي در ٤٦ سال گذشته در رتبه آخر است، افزود: اين بدترين وضعيت است و علت اصلي آن نيز كاهش ٦٦ درصدي سطح پوشش برفي نسبت به سال گذشته است. حجم آب معادل برف نسبت به سال گذشته ٧١ درصد كاهش داشته است. اين در حالي است كه متوسط دما نسبت به سال گذشته بيش از ٥/١ درجه افزايش داشته و به همين نسبت نيز سطح تبخير بالا رفته و از سوي ديگر مصرف كولرهاي آبي نيز بيشتر شده است.
تشيعي با اشاره به اينكه در حال حاضر ٥٤٧ شهر كشور در شرايط تنش آبي به سر ميبرند و افزايش دما باعث مصرف بيش از حد آب در شبكههاي توزيع شده است، بيان داشت: در ساعات پيك مصرف برخي شهرها با كاهش فشار آب مواجه هستند.
سه شهر كرمان، بوشهر و بندرعباس از نظر تامين آب در وضعيت قرمز بهسر ميبرند، وزارت نيرو و شركت مهندسي آب و فاضلاب كشور تمام تلاش خود را بهكار گرفتهاند، تا با توجه به گرماي بيش از حد هوا و مصرف مضاعف مردم درماه مبارك رمضان قطعي برنامهريزي شده در شهرها نداشته باشيم؛ مگر در اثر مصرف بيش از حد يا افت توليد يا حوادث كه قابل پيشبيني نخواهند بود.
وي از مردم خواست در ساعات پيك مصرف بين ساعات ١٦تا ٢٠ كه بيشترين مصرف آب كشور است، با مديريت در مصرف آب بكوشند ميزان مصرف خود را كاهش دهند تا خود و ساير شهروندان دچار مشكل كمآبي نشوند. با اين حال آنچه از روال مصرفي مردم ديده ميشود حكايت از مصرف بيرويه آب براي شست وشوي حياط، كوچه، مغازه، خودرو، موتور، پاركينگ و حتي ديوار خانه است.
توقف توليد برق نيروگاههاي برقابي
در عين حال غلامرضا خوشخلق، معاون هماهنگي توزيع شركت توانير از كاهش توليد برق نيروگاههاي برقابي خبر ميدهد و ميگويد: «به دليل خشكسالي در حال حاضر از ۱۵ درصد ظرفيت نيروگاهي منصوبه كشور در بخش برقابي، تنها ۵ درصد تامين انرژي ميشود.
هزينه برق مصرفي در ايران بسيار پايين است و از اين ناحيه صنعت برق بسيار متضرر شده است. اگر مصرف برق هر خانوار ايراني در شبانهروز حتي يك باتري قلمي باشد هزينه خريد باتري قلمي براي مصارف روزانه خانوار از ميانگين هزينه برق مصرفي آنها كه در حدود ١٠٠ هزار ريال بوده، كمتر است و اين خود نشاندهنده قيمت ناچيز برق در سبد مصرفي خانوارهاست.
خوشخلق با بيان اينكه از سال ٨٣ با مطرح شدن موضوع تثبيت قيمتها، مجوزي براي افزايش قيمت برق صادر نشده است، افزود: افزايش قيمت ناشي از قانون هدفمندي يارانهها نيز تاثيري در وضعيت صنعت برق نداشته است، زيرا قسمت اعظم درآمدهاي برق به خزانه واريز و به صورت يارانه نقدي به شهروندان پرداخت ميشود. در حال حاضر برق به طور متوسط با كيلو واتي ٥٧ تومان به مشتركين عرضه ميشود، اين در صورتي است كه انرژي برق از نيروگاهها حداقل با ٩٠ تومان خريداري ميشود و بابت اين تفاوت قيمت نيز از محلهاي ديگر چيزي عايد صنعت برق نميشود.
وي در ادامه به شرايط سخت براي صنعت برق اشاره كرد و گفت: با توجه به وضعيت كمآبي كشور شرايط سختي براي صنعت برق در انتظار است، زيرا ١٤ تا ١٥ درصد ظرفيت نيروگاهي منصوبه كشور در بخش برقابي است و در حال حاضر با وضعيت خشكسالي متاسفانه تنها پنج درصد از اين ظرفيت در اين بخش تامين ميشود. تامين برق ٣٥ ميليون مشترك در سراسر كشور كار آساني نيست كه البته با زحمات كاركنان به بهترين نحو در حال انجام است. مقايسه قيمت برق با ديگر كالاها ارزانتر بودن انرژي برق را نشان ميدهد و اين موضوع باعث شده دخل و خرج صنعت برق با هم همخواني نداشته باشد.
خوشخلق گفت: عملكرد شركتهاي توزيع نيروي برق در زمينه كاهش پيك خوب بوده و انتظار ميرود در يك ماه آينده نيز با توجه به تداوم گرما و امكان افزايش پيك اين عملكرد به صورت مطلوب انجام شود.
وي به كاهش تلفات نيز اشاره كرد و گفت: انتظار ما اين است با برنامهريزي درست در زمينه اجراي ميثاقنامه كاهش تلفات، به اهداف تعيين شده برسيم.
با اين حال هنوز هم شركت توزيع نيروي برق تهران بزرگ با رد قطع برنامهريزي شده برق در تهران اعلام كرده است هيچ گونه خاموشي برنامهريزي شده يا نوبتي در دستور كار شركت توزيع نيروي برق تهران بزرگ قرار ندارد.
ادامه گرماي كمسابقه هوا موجب افزايش مصرف برق در تهران و وارد آمدن فشار به شبكه توليد و توزيع برق به ويژه در ساعات پيك مصرف شده است به طوري كه مصرف برق در استانهاي تهران، قم و البرز به مرز ٩ هزار مگاوات در ساعات پيك روزانه رسيده است.