به گزارش نما به نقل از علم ورزش - کیوان فیروزه ای :ویتامین ها بر اساس حلالیت آن ها در آب و یا در چربی به دو گروه تقسیم می شوند، ویتامین های محلول در چربی و ویتامین های محلول در آب. ویتامین E یکی از ویتامینهای محلول در چربی است، روند جذب ویتامین های محلول در چربی مشابه جذب چربی هاست، بنابراین عوامل مؤثر در جذب چربی ها در جذب ویتامین های محلول در چربی نیز مؤثرند.
ویژگی های ویتامین E
این ویتامین همچون ویتامین C خاصیت آنتی اکسیدانی دارد و اثر شیمیایی مخربی که به بافتهای بدن لطمه میزند را از بین میبرد. ویتامین E در لایه چربی دیواره سلول و داخل سلول قرار میگیرد، از تخریب دیواره سلول جلوگیری و از غشای سلول ها محافظت می کند.
از آنجا که بیشتر فرایندهای متابولیکی بدن که باعث رشد سلول های ماهیچه ای می شوند به سلامت غشای سلولی وابسته هستند، این ویتامین اهمیت بسزایی دارد. ویتامین های محلول در چربی برخلاف ویتامین های محلول در آب از راه ادرار دفع نمی شوند و در بدن و به ویژه در کبد ذخیره می شوند، به همین دلیل اختلالات حاصل از کمبود آن ها دیرتر ظاهر می شود.
فواید ویتامین E
این ویتامین در درمان انواع سرطانها مانند پروستات، پوست و دهان کمک میکند. همچنین ویتامین E دارای خاصیت ضد انعقادی میباشد که به جریان راحت خون در رگهایی که دارای پلاکتهای چربی چسبنده به دیواره هستند، کمک میکند (بهبود عملکرد سیستم گردش خون). این ویتامین در جلوگیری از ابتلا به سکته مغزی در افراد غیر سیگاری نقش دارد اما در افراد سیگاری خیر.
همچنین در جلوگیری از سقط جنین نیز بسیار مؤثر است. هرچند ویتامین E مهمترین عامل برای داشتن سیستم ایمنی قوی و پوست و چشمهای سالم است، اما همه فواید و خطرات ویتامین E هنوز خیلی مشخص نیست.
مطلب مرتبط: مصرف مولتی ویتامین و بهترین زمان مصرف قرص مولتی ویتامین
منابع ویتامینE
ویتامین E تنها در منابع گیاهی است و در منابع چربی حیوانی یافت نمیشود. روغن جوانه گندم غنیترین ماده غذایی از لحاظ ویتامین E میباشد. موادی مثل روغن آفتاب گردان و زیتون٬ ذرت و بادام٬ آجیل تازه (فندق٬ بادام٬ گردو)٬ اسفناج٬ کلم پیچ٬ گوجه فرنگی، سویا و سیب زمینی دارای مقادیری از این ویتامین میباشند.
در میوههایی مثل هلو و یا مارچوبه نیز به طور نسبی این ویتامین یافت میشود. به جز منابع طبیعی ویتامین E به صورت مصنوعی و به شکل قرص و آمپول نیز در دسترس میباشد. میزان نیاز روزانه بدن انسان به این ویتامین ۷ تا ۹ میلی گرم میباشد. دقت کنید این دارو اعتیاد آور است.
عوارض کمبود ویتامین E
از جمله عوارض کمبود این ویتامین می توان گفت باعث افزایش احتمال ابتلا به سرطان و مشکلات قلبی و عروقی و اختلالات تولید مثلی میشود.همچنین کمبود ویتامین E باعث ریزش مو میشود. یکی دیگر از عوارض دیگر کمبود ویتامین E خونریزی میباشد که ممکن است در مغز یا به وسیله لکههای وسیعی در زیر پوست و شکم پیدا گردد.
مصرف بیش از اندازه
مشکلات مصرف زیاد ویتامین E نسبت به سایر ویتامینهای محلول در چربی کمتر است، زیرا بدن تحمل مقادیر زیاد آن را نسبتاً دارد. اما اگر مصرف بیش از اندازه و به صورت مصنوعی مانند آمپول یا قرص ویتامین E باشد، باعث مسمومیتهای ویتامینی میشود.
همچنین از دیگر عوارض مصرف بیش از اندازه این ویتامین این است که بدن از دیگر ویتامینهای محلول در چربی استفاده نمیکند و کمبود این ویتامینها در بدن به وجود میآید. از دیگر عوارض مصرف بیش از اندازه می توان گفت باعث رسوب کلسیم در استخوانها و همچنین موجب اختلال در ذخیره ویتامین Aدر کبد میشود و حتی مصرف بیش از اندازه آن (بیشتر از ۴۰۰واحد) خطر مرگ به همراه دارد. در مقاله ای که توسط «دکتر راشتون» در دانشگاه پورت ماوث چاپ شده، این هشدار آمده است مصرف بیش از اندازه ویتامین E هم می تواند اثرات معکوس داشته باشد و باعث ریزش بیشتر موها شود.
کسانی که میخواهند قدرت جنسی آنها زیاد شود ویتامین E و A را به غذای خود بیافزایند. البته در مواد طبیعی که دارای این ویتامینها باشند، اما مصرف دارویی آن بهتر است زیر نظر پزشک باشد.
نقش ویتامین E در ورزش
ورزش های استقامتی ۱۰ تا ۲۰ برابر حالت عادی، مصرف اکسیژن را افزایش می دهند که این مسئله تولید رادیکال های آزاد و در نتیجه تخریب عضلات و سایر بافت های بدن را افزایش می دهد و نهایتاً ظرفیت اجرا را کاهش دهد.
ویتامین E چون خاصیت آنتی اکسیدانی دارد بعد از تمرینات شدید ورزشی باعث بازسازی سریع سلول های تخریب شده از ورزش می شود و باعث از بین رفتن سریع درد عضلانی می شود. مکمل دهی ویتامین E در ورزشکاران حرفه ای، یعنی افرادی که بطور دائم و پیوسته ورزش می کنند، توصیه می شود، نه افرادی که بطور دلخواه ورزش می کنند.