به گزارش نما به نقل از جهان صنعت: آخرین و جدیدترین اظهارات محمدرضا نعمتزاده، وزیر صنعت، معدن و تجارت در رابطه با روابط تجاری ایران و آمریکا بهخصوص واردات کالا از آمریکا اینگونه است: الزاماتی که مقام معظم رهبری در نامه به ریاستجمهوری درخصوص برجام فرمودهاند و مربوط به فعالیت وزارت صنعت، معدن و تجارت و درخصوص تولید ملی، توانمندسازی، اقتصاد مقاومتی و جلوگیری از واردات کالاهای مصرفی آمریکایی است را طی بخشنامهای اجرایی میکنیم.
این اظهارات در حالی است که مقام معظم رهبری اخیرا در نامهای به رییسجمهور درخصوص تایید برجام تصریح کردند که از وارد کردن هرگونه مواد مصرفی از آمریکا جدا پرهیز شود.
چندی است بحث واردات ایران از آمریکا مورد بحث و گفتوگو قرار گرفته ولی سخنگوی دولت اعلام کرده است که در پی تذکر رهبری تاکید دولت بر این خواهد بود که کالاهای مصرفی از آمریکا وارد نکند و اگر تکنولوژی مدنظر باشد نیز در چارچوب قانون اقدامات لازم انجام شود، در عین حال آمارها نشان میدهد طی سه سال و نیم گذشته تغییر چندانی در روند واردات از این کشور به وجود نیامده است.
روابط تجاری با آمریکا براساس قانون ممنوع نیست اما به گفته سخنگوی دولت، تلاش میشود از این کشور کالاهای مصرفی وارد نشود و فهرست کالاهای وارداتی از آمریکا نیز نشان میدهد اگرچه تعداد زیادی کالای مصرفی در سالهای گذشته از این کشور خریداری شده اما نسبت آن در نهایت به کل واردات از این کشور چندان زیاد نیست. در کنار این، آمریکا نیز واردات محدودی از ایران دارد.
اگرچه نسبت واردات از آمریکا به صادرات به این کشور بسیار بالاست و در واقع میزان واردات از این کشور در سال گذشته 300 برابر صادرات به آن بوده اما آمریکا مشتری دایمی برخی کالاهای ایرانی محسوب میشود.
برخی کارشناسان در این رابطه اظهاراتی را مطرح کردند که در زیر به آن اشاره شده است.
واردات کالاهای واسطهای و سرمایهای منعی ندارد
ایرج ندیمی، عضو کمیسیون اقتصادی مجلس در این خصوص گفته بود هر نوع کالایی که یکبار مصرف نباشد و موجب حفظ و افزایش فعالیتهای تولیدی شود، منعی برای واردات ندارد حتی اگر از آمریکا وارد شود.
ندیمی اظهار کرده بود: ترکیب واردات به سه گروه کالاهای سرمایهای، واسطهای و مصرفی تقسیم میشود. تاکید رهبری بر مصرفی نبودن کالاهای وارداتی از آمریکا موید آن است که این منع شامل واردات کالاهای سرمایهای و واسطهای نمیشود.
وی خاطرنشان کرده بود: با کاهش درآمدهای نفتی قطعا باید واردات کالاهای مصرفی را کاهش دهیم اما قطعا واردات کالاهای واسطهای و سرمایهای از هر کشوری که باشد، توجیه دارد.
ندیمی افزوده بود: درخصوص کالاهای مصرفی، طبیعی است که این قبیل کالاها را باید از کشورهایی وارد کنیم که موجب افزایش ضریب امنیت کشور شود. برای واردات کالاهای مصرفی قطعا اروپا نسبت به آمریکا ترجیح دارد. در گذشته نیز رهبری همین تاکید را داشتهاند و این چیز جدیدی نیست.
عضو کمیسیون اقتصادی مجلس تصریح کرده بود: هر نوع کالایی که یکبار مصرف نباشد و موجب حفظ و افزایش فعالیتهای تولیدی شود، منعی برای واردات ندارد حتی اگر از آمریکا وارد شود. مثلا در صنعت پتروشیمی بسیاری از قطعات صنعتی را میتوان از آمریکا وارد کرد. آن دسته از کالاهایی که مصرفی نباشد را میتوانیم حتی از کشور دشمن نیز وارد کشور کنیم.
ندیمی گفته بود: سمت و سوی سیاستگذاریهای کشور باید تولید، اشتغال و صادرات باشد. واردات هر کالایی که منجر به رشد تولید، رشد اشتغال و رشد صادرات شود، مفید است و در این میان فرقی میان آمریکا و با سایر کشورها نیست.
جلوگیری از واردات بیرویه
ولیپور، کارشناس و تحلیلگر اقتصادی نیز درخصوص کالاهای وارداتی از آمریکا گفته بود: در شش ماهه نخست سال، 37 میلیون و 270 هزار دلار معادل یکهزار و 102 میلیارد ریال با وزن بیش از 19 میلیون کیلوگرم کالا از آمریکا به کشور وارد شده است.
وی کالاهایی مانند ماشینآلات، مکملهای دارویی و انواع ویتامینها، لوازم بازی برای کودکان، سنگ گچ، مکملهای غذایی، جت اسکی، قایق تفریحی و... را از جمله کالاهای وارداتی از آمریکا به کشور دانسته و گفته بود: 119 قلم کالای وارداتی داشتهایم که این تعداد انگشت شمار به عنوان نمونه است.
وی تصریح کرده بود: در سال گذشته نیز 559 هزار دلار معادل چهار هزار و 30 میلیارد ریال مواد آرایشی، ادکلن و نخ دندان وارد شده است.
ولیپور گفته بود: وقتی به آمار کالاهای وارداتی نگاهی میاندازیم متوجه میشویم که بیشتر این کالاهای وارداتی را در داخل کشور میتوانیم تولید کنیم و به این ترتیب از واردات بیرویه و خروج ارز از کشور جلوگیری کرده و سرمایه را در داخل کشور به کار میبندیم به اینگونه اشتغالزایی را هم برای جوانان و خودکفایی کشور خواهیم داشت.
ممنوعیت وارداتی ابزار کنترل قاچاق نیست
پیش از این مسعود کرباسیان، رییس کل گمرک ایران در رابطه با مبحث جلوگیری از واردات کالاهای مصرفی از آمریکا گفته بود: تاکنون محدودیتی برای واردات از هیچ کشور خاصی به ما اعلام نشده است و بهجز واردات از رژیم صهیونیستی ما هیچ ابلاغیهای برای محدودیت واردات از کشور دیگری دریافت نکردهایم.
وی افزوده بود: این فرمان رهبری باید مورد توجه هیات وزیران قرار گیرد و در صورت تصویب بحث ممنوعیت واردات از آمریکا این امر به دستگاههای اجرایی از جمله گمرک ابلاغ شود.
کرباسیان خاطرنشان کرده بود: طبق قانون لازم است کنترل واردات کالا با ابزارهای تعرفهای صورت گیرد نه ممنوعیت.
جزییات روابط تجاری بین 2 کشور
آمریکا در شش ماهه نخست امسال در مقابل 37 میلیون دلار کالایی که به ایران فروخته ، 418 هزار دلار کالای ایرانی شامل 9 گروه کالایی را نیز وارد کرده است.
براساس فهرست صادرات غیرنفتی ایران، مهمترین کالاهایی که ایران به ایالات متحده صادر کرده فرش و میگو بوده است، این فهرست نشان میدهد که در شش ماهه نخست امسال آمریکا 22 تن میگو به ارزش کمتر از یکصد هزار دلار و 619 تن فرش به ارزش کمتر از 200 هزار دلار از ایران خریداری کرده است.
زعفران از جمله دیگر کالاهای صادراتی مهم ایران است اما آمریکا خرید زیادی از ایران نداشته و در نیمه نخست امسال مجموعا تنها هفت کیلوگرم زعفران را در بستهبندیهای بیش از 10 گرمی و 30 گرمی از ایران خریده که این خرید مجموعا برای کشور هفت هزار دلار ارزآوری داشته است.
گل و غنچه گل برای مصارف زینتی نیز از دیگر کالاهایی است که امسال مسافر آمریکا شد که براساس آمار و ارقام گمرکی مجموع آن به حدود یک تن و به ارزش 20 هزار دلار میرسید.
مبلمان از دیگر کالاهایی است که از ایران به آمریکا صادر میشود و ایالات متحده در نیمه نخست امسال حدود 54 هزار دلار مبلمان و 30 هزار و 600 دلار اجزا و قطعات مبلمان را از ایران خریده است.
همچنین در مدت یادشده بیش از دو تن کاب و بروشور و سایر نشریات و مطبوعات به ارزش بیش از 9 هزار دلار و 704 دلار اجزا و قطعات وسایل نقلیه از ایران به آمریکا صادر شده است.
ایران به ترتیب در سالهای 1390 تا 1393، یک میلیون دلار، یک میلیون و 400 هزار دلار، 658 هزار دلار و 480 هزار دلار صادرات به ایالات متحده آمریکا داشته است.
اما واردات از این کشور روند دیگری دارد به این ترتیب که از سال 1390 تا 1393 ایران از ایالات متحده به میزان یکصد میلیون دلار، 132 میلیون دلار، 132 میلیون دلار و 154 میلیون دلار کالا خریداری کرده است.
اما لیست کالاهایی که از آمریکا به ایران صادر شده در سالهای مختلف کمی متفاوت است اگرچه بخش عمدهای از واردات ایران از این کشور مربوط به کالاهای واسطهای و سرمایهای مورد نیاز برای بخشهای مختلف صنعت، پزشکی، کشاورزی، دامپروری و معدن میشود اما کالاهای مصرفی نیز از این کشور به ایران وارد میشوند.
در سال 1391 کالاهای مصرفی آمریکایی وارداتی شامل کره، ماهی قزلآلا، آب آناناس، مکملهای غذایی و دارویی برای انسان، فرآوردههای آرایشی برای لب، چشم و ناخن، پودرهای آرایشی، شامپو، میخ، قایق تفریحی (JET-SKI)، چرخ و فلک و تاب و سیرک سیار و فرچههای آرایشی میشود.
در سال 1393 اما ایران از آمریکا کالاهایی مانند گاو شیری، کره، برنج، روغنهای خوراکی مختلف، مکملهای غذایی و دارویی، عطر، لوازم آرایش و پودرهای آرایشی و فرآوردههای زیبایی، شامپو، نخ دندان، میخ، ابزار مانیکور و پدیکور، یخچال، فریزر، کامپیوتر، تبلت، صفحه کلید، لامپ و مسواک خریداری کرده است.
البته این روند واردات کالاهای مصرفی در نیمه نخست امسال کمی تغییر کرده و در فهرست کالاهای وارداتی به ایران تنها مکملهای غذایی، فرآوردههای آرایشی، خمیربازی، لوله و شلنگ، تبلت، کامپیوتر، جتاسکی، تردمیل و برخی ادوات ورزشی دیگر توجه را جلب میکند.