عوامل فراز و فرود سكه در تیرماه

بازار طلا در ماه تیر، ماه بسیار پرنوسانی را تجربه کرد. در نهایت در پایان تیر، قیمت سکه در بازار تهران با افزایش 12000 تومانی (1.74 درصدی) به 702000 تومان رسید. قیمت هر مثقال طلا نیز با افزایش 1.6 درصدی به 310500 تومان رسید.

اما در ماه تیر بازار ارز نیز با تحولات بزرگی رو به رو بود. در حالی که دلار در پایان تیرماه با افزایش 4.4 درصدی نسبت به ابتدای تیرماه، به 1909 تومان رسید، یورو با توجه به نزول خود در برابر دلار آمریکا، تنها با افزایش 0.7 درصدی مواجه شد و به 2344 تومان در پایان تیرماه رسید.

اما در بازار سکه، قیمت سکه بهار آزادی در تیرماه شاهد یک جهش عمده بود. این جهش عمده در روز 8 تیر به اوج خود رسید. طی این جهش قیمت سکه از حدود 700000 تومان به حدود 780000 تومان رسید (نمودار 1). طی این جهش قیمت سکه نسبت به ابتدای تیرماه، جهش حدود 13 درصدی را تجربه نمود .

سیر صعودی قیمت سکه از تاریخ 9 تیر متوقف شد و پس از آن بهای سکه وارد مدار نزولی خود شد و از حدود 780000 تومان به مرز 700000 تومان در پایان تیر 91 رسید. در نهایت و با همه افت و خیزها، در پایان تیرماه، قیمت سکه در 31 تیرماه به 702000 تومان رسید که نسبت به ابتدای تیر، افزایش 1.74 درصدی را نشان می دهد.

اما عوامل فراز و فرود قیمت سکه در تیرماه چه بوده است؟ قیمت سکه به طور طبیعی تحت تاثیر قیمت اونس جهانی طلا و نرخ دلار در برابر ریال و همچنین مجموعه ای از عوامل دیگر است. اما آنچه مهم است سهم هر یک از این عوامل در تغییرات قیمت سکه است. همان طور که در نمودار 2 مشاهده می شود، در تیرماه، در جدال میان دلار و اونس در فراز و فرود سکه، باز هم دلار پیروز بود و تغییرات نرخ دلار نسبت به تغییرات قیمت اونس جهانی طلا سهم مسلط را در تغییرات قیمت سکه داشته است.

اونس در تیرماه به طور کلی بازدهی منفی 1 تا 3 درصدی را تجربه کرده است، اما سکه به مدد رشد دلار، از بازدهی مثبت برخوردار بوده است. در واقع دلار، نیرویی برای صعود سکه و اونس نیرویی برای نزول سکه وارد آورده اند و البته دلار در این جدال پیروز بوده است.

اما در این میان نقش سایر عوامل به ویژه انتظارات نیز در تغییرات قیمت سکه قابل توجه است. همانطور که در نمودار 2 مشاهده می شود در تیرماه، سایر عوامل در برهه ای حتی تأثیر مثبت شش درصدی نیز بر سکه برجای گذاشته است. اما در نهایت سایر عوامل در مجموع در پایان تیر، از سهم منفی 1.5 درصدی در بازدهی سکه برخوردار بوده است و به عنوان نیرویی در برابر دلار عمل کرده است.

در نهایت در پایان تیر، سهم دلار از بازدهی مثبت 1.7 درصدی سکه، 4.5 درصد و سهم اونس منفی 1.4 درصد بوده است و سایر عوامل نیز اثر منفی 1.5 درصدی را بر بازدهی سکه بر جای گذارده اند.