به گزارش نما - شهروند نوشت: سالهاست که ورود فاضلابهای صنعتی، شهری و روستایی، حفر چاههای غیرمجاز، احداث غیرکارشناسی دایک خاکی، ساخت بیرویه خانهباغها و رشد شتابان نیزارها سیمای نیلگون دریاچه زریوار را خاکستری و مکدر کرده است.
دقیقا از سال ٨٣ زمان دولت اصلاحات، دو دوره دولت عدالت و مهرورزی و دولت تدبیر و امید کارگروههای بیشماری برای نجات حیات روبه موت دریاچه زریوار برگزار شده است و بدونشک در سالهای آینده نیز برگزار میشود.
هماکنون استاندار کردستان در قامت نماینده عالی دولت، مصمم است با تشکیل ستاد طرح نجاتبخشی دریاچه زریوار، گفتارها و پیشنهادهای مدیران و کارشناسان را عملی كرده و بر پهنه و سفره گسترده آبی زریوار بنمایاند.
استاندار کردستان در جلسه این ستاد به تمام مدیران دستگاههای اجرایی هشدار داد که حفظ حیات دریاچه زریوار از برنامههای مهم دولت در کردستان است و اگر ارگانی یا سازمانی از وظایف کلان و خرد در راستای صیانت از این نعمت الهی عدول کند، استاندار در سمت رئیس ستاد مستقیم عمل خواهد کرد.
«عبدالمحمد زاهدی» اطلاق نام تالاب بر زریوار که سالهاست از تریبون حفاظت محیطزیست در رسانههای ملی و محلی برای نهادینه شدن این عنوان در افکار عمومی تلاش میشود را به مذاق شهروندان کردستانی خوش ندانست و گفت: «من خودم نیز شخصاً با واژه دریاچه زریوار بیشتر مانوس هستم تا تالاب.»
نماینده عالی دولت در کردستان براساس مصوبه ستاد طرح نجاتبخشی، مدیریت حفظ و مولفههای زیستبومی دریاچه زریوار را مستقیم به حفاظت محیطزیست کردستان سپرد و به مدیران دستگاههای دولتی که به نوعی از اکوسیستم این منبع آبی سهیم هستند، توصیه کرد که با هماهنگی محیطزیست و اعضای ستاد در درونوبرون دریاچه به فعالیتهای اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی بپردازند.
او دریاچه زریوار، این پتانسیل آبی و نعمت الهی را متعلق به همه مردم کردستان و ایران دانست و برحفظ، نجات و مدیریت عقلانی و کارشناسی این منبع خدادادی در کردستان تأکید کرد.
زریوار تالاب است نه دریاچه
مدیر حفاظت محیطزیست کردستان نیز در این جلسه به تشریح وظایف و رسالتهای محیطزیست در رابطه با مدیریت زریوار پرداخت و به صراحت گفت: براساس تعریف شاخصهای پایش و نامگذاری منابع آبی در کشور و جهان، منبع آبی زریوار در زمره تالاب و پناهگاه حیات وحش قرار میگیرد نه دریاچه!
«عبدالوحید ریاضیفر» از مدیریت چندگانه ادارات دولتی که برحیات زریوار تحمیل میشود انتقاد و ابراز امیدواری کرد که دستور و حمایت استاندار به این چالش چندگانه مدیریتی در تالاب زریوار پایان دهد.
این مقام محیطزیستی، عملیات مارکگذاری تعیین کمیوکیفی تالاب و اکولوژیکی پناهگاه حیات وحش، پایش آنلاین و کنترل کیفی آب، اجرای عملیات زهکشی کانال «قزلچه سو» منتهی به تالاب زریوار و لاگونگذاری در حاشیه غربی زریوار برای پالایش فاضلاب ورودی روستاها به درون تالاب را ازجمله برنامههای اجرا شده در سال جاری و سالهای گذشته برای نجات زریوار عنوان کرد.
او همچنان به احداث سد خاکی دایک در ضلع جنوبی زریوار که در سال ٧٦ توسط وزارت نیرو به بهرهبرداری رسیده است، اعتراض دارد و معتقد است که میزان رسوبگذاری ناشی از دیوار و تاج این سد، موجب تخریب و نابودی زریوار میشود.
او حجم رسوبگذاری و ورود فاضلاب روستایی و فضولات حیوانی ازطریق رودخانه «دره تفی» به درون تالاب را از دیگر تهدیدهای حیات زریوار برشمرد و گفت: در سال گذشته عملیات لایهروبی برای کنترل و سد کردن حجم آورده رسوبگذاری این حوزه آبریز اجرای شد.
«ریاضیفر» از خرید و نصب دستگاه «روت فایر» برای کنترل و اطفای آتشسوزی نیزارهای زریوار خبر داد و گفت: احداث واحد محیطبانی «دره رشه» برای حفاظت فیزیکی پناهگاه حیات وحش و پیشنهاد ثبت منطقه شکار ممنوع دشت «بیلو» که محل زیست لکلکها است، از دیگر برنامههای محیطزیست است.
مدیرکل حفاظت محیطزیست از تهیه و تدوین مدیریت زیستبومی تالاب زریوار خبر داد و از اعضای ستاد خواست که این طرح را تصویب کنند تا در اجلاس اصفهان همتراز با هشت تالاب دیگر کشور، نام زریوار مطرح و برای مدیریت زیستبومی آن اعتبار ملی اختصاص داده شود.
او در خصوص سرانجام زمان ثبت رسمی تالاب زریوار در کنوانسیون رامسر افزود: مشخصات و مستندات علمی تالاب زریوار در ٩٠ صفحه تدوین و برای ثبت به کنوانسیون رامسر ارایه شده است و امید میرود که در آینده نزدیک زریوار ثبت بینالمللی شود.
١٥٠٠ متر مکعب ورود فاضلاب به زریوار
مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب شهری کردستان اعتراف کرد که تا اوایل امسال، در شبانهروز یکمیلیون و ٥٠٠ هزار لیتر فاضلاب شهری و روستایی به درون دریاچه زریوار سرازیر میشد که این اتفاق، یک فاجعه زیستمحیطی است.
«علیرضا تخت شاهی» مدعی است که با اهتمام دولت و تخصیص اعتبارات ویژه این حجم از فاضلاب ورودی به زریوار از طریق ١٨ هزار متر لولهگذاری به درون شبکه فاضلاب شهر مریوان انتقال و هدایت شده است.
او خواستار مدیریت روانآبهای شهر مریوان و حاشیه زریوار شد و گفت: در سال زراعی امسال ٨٠٠ میلیمتر بارندگی در شهر مریوان ثبت و گزارش شده است که ورود این میزان از حجم روانآبها به همراه آلایندگیهای زیست محیطی و میانگین وحشتناک رسوبگذاری، زریوار را خفه میکند.
به گفته او ٤ هزار کیلومتر لولهگذاری شبکه فاضلاب شهر مریوان، قدرت مکش و هدایت روانآبهای حاصل از بارندگیهای امسال را ندارد و در صورت استمرار فشار و ناتوانی در مدیریت روانآبها توسط دستگاههای ذیربط، احتمال وقوع فاجعه میرود.
عضو هیأت علمی دانشگاه کردستان و دبیر کارگروه علمی-پژوهشی ستاد نجاتبخشی دریاچه زریوار از اطلاق دو نام زریوار و زریبار در رسانهها و مقالههای پژوهشی منتشره در رسانههای علمی کشور و جهان انتقاد کرد و گفت: بررسیها نشان میدهد که از سالیان دور مردم کردستان به زریوار گفته «زریبار» و این نام در بین آحاد جامعه شناخته شده است.
« امین صادقی» از استاندار خواست در ستاد نجاتبخشی نامی واحد برای زریوار انتخاب کنند تا این منبع آبی شیرین جهان به همین نام در جهان و تاریخ جاودانه شود.
او از معرفی نکردن و شناساندن پتانسیل دریاچه زریوار در کشور و جهان نیز انتقاد کرد و گفت: متاسفانه دولتها برای اینکه شهر مریوان به واسطه زریوار دومین چشمه شیرین آب جهان، به شهر نمونه زیستمحیطی ایران تبدیل شود، غفلت کردهاند.
این استاد دانشگاه فرآیند طرح وپژوهشهای مطالعاتی انجام شده بر روی اکوسیستم دریاچه زریوار در سالهای گذشته را نکوهش کرد وگفت: شماری از پژوهشگران این طرحهای انجام شده، پای در شهر مریوان و بر سر سفره آبی زریوار نگذاشتهاند و از دور برای درماناین دریاچه نسخه پیچیدهاند.
به عقیده این عضو هیأت علمی دانشگاه کردستان هماکنون درجه سلامت طبیعی دریاچه زریوار مشخص نیست و تا زمانی که برروی علایم حیاتی این دریاچه، پژوهش علمی انجام نشود، نمیتوان میزان سلامت زریوار را ارزیابی کرد.
از منظر این پژوهشگر دیتا وبانکهای اطلاعاتی موجود در مورد دریاچه زریوار تجزیه و تحلیل علمی و کاربردی نشدهاند.
به گفته او ترکیبات کودهای سموم کشاورزی، شیمیایی، پسابهای صنعتی، شهری و فاضلابهای خانگی موجب آلودگی آب زریوار به فسفات، نیترات، رشد غیرعادی نیزارها، کدورت، بوی نامطبوع و مرگومیر ماهیان نادر دریاچه زریوار شده است.
او معتقد است که در یک پژوهش علمی-کاربردی نوع و غلظت آلایندههای ارگانیک برای تعیین فلزات سمی سنگین و آلایندگیهای آلی صورت گیرد.
او به استاندار گفت که برای نجات واقعی زریوار ١٥ پروپزال در فصول مختلف طراحی شده است که درصورت تصویب با کادر مجرب اجرایی خواهد شد.
استاندار کردستان از طرح پیشنهادی دبیر کارگروه علمی- پژوهشی ستاد طرح نجاتبخشی زریوار استقبال کرد و از اعضای ستاد خواست با تشکیل کارگروه ویژه، طرح مورد نظر را بررسی و اعلام نظر کنند.