محمد بحرانی، صداپیشه و متولد سال 1360 درشهرشیرازاست. او خالق صدای عروسک دوست داشتنی جناب خان است. کل کلهای این عروسک بارامبدجوان، برنامه خندوانه را برای بینندگان تلویزیون تماشایی کرده است. از فعالیتهای بحرانی میتوان به مجموعه کلاه قرمزی (صداپیشه عروسک ببعی وآقای همساده) و استادهمه چی دون اشاره کرد.آخرین کار وی نیز در صداپیشگی و دوبله همین جناب خان خندوانه است. بحرانی دارای مدرک لیسانس بازیگری ازدانشگاه تهران و مدرک کارشناسی ارشد کارگردانی اتز دانشگاه تربیت مدرس است وی از سال 1380 وارد تلویزیون شد و اکثر کارهایش برای گروه سنی کودک و عروسکی بوده است. علاقه بحرانی به نمایش عروسکی از جشنواره های تئاترعروسکی دانشجویی آغاز شد. او که در آن دوران جند کار در این زمینه داشت باگذر زمان به این موضوع علاقه مند شد. سال 1380 مریم سعادت که داور یکی از این جشنوارهها بود کاراو را پسندید و از بحرانی برای کار در یک برنامه تلویزیونی دعوت کرد.ازهمان زمان فعالیت او در این مسیر جدی شد. وی همچنین در فیلم «طبقه حساس» به کارگردانی کمال تبریزی به عنوان بازیگر حضور داشته است. به همین بهانه برای ویژه نامه نوروز به سراغ او رفتیم تابیشتر باروحیات این هنرمندآشنا شویم.
برای شروع بگویید با توجه به این که عروسک جناب خان به محبوبیت زیادی بین مردم رسیده آیا امکان دارد مستقل شود و جداگلانه برنامه داشته باشد؟
جای درست جناب خان همین جایی است که الان هست. به نظرم همه عوامل دست به دست هم دادند تا برنامه خوب خندوانه شکل بگیرد. در این برنامه کارگردان، مجری، پارتنرها و عوامل پشت دوربین خوب هستند و در کنار آنها تماشاگرانی حضور دارند که به جناب خان انرژی میدهند. مجموع شرایط باعث شد جناب خان درست سر جای خودش باشدو خوب بازی کند. تصور من این استا که جای درستش اینجاست.
تاچه میزان موفقیت جناب خان مرهون انرژی های مثبتی است که از تماشاگران دریافت میکند؟
حضورتماشاگران در خندوانه کمک زیادی به جناب خان کرده استا تاکارش را درست انجام بدهد. به نظرم مخاطبان حاضر در برنامه خیلی موثر هستند.
کاراکتر جناب خان در مجموعه کوچه مروارید شکل گرفلت. آیا در آن زمان فکر میکردید این شخصیت عروسکی تا این میزان به محبوبیت برسد؟
حقیقتش رابگویم نه فکر نمیکردم کوچه مروارید برای کودکان ساخته میشد و به همین دلیل دامنه شوخیها در این برنامه محدود بود. بنابر این ماهم باید محدودیت هایی را رعایت میکردیم، اما خندوانه برای بزرگسالان ساخته میشود و اصولا برنامه برای شاد کردن و خنداندن مردم است.
ضمن این که دامنه شوخیها هم گستردهتر بود. در این برنامه جناب خان بهتر توانست بازیگری کند. در مجموع در آن زمان اصلا تصور نمیکردم جناب خان بتواند تا این میزان محبوب و مشهور شود.
الان فکر می کنید جناب خان بازیگر خوبی است؟
به نظرم جناب خان لبوفروش خوبی است.
حالا چرا لبوفروشی را برای این کاراکتر انتخاب کردید؟
به هرحال هر کس شغلی دارد این هم شغل جناب خان است.
یعنی دلیل خاصی داشت که شما این شغل را برای جناب خان انتخاب کردید؟
به هرحال کاراکتر جناب خان جنوبی است. درابتدا پیشنهاد دادیم شغل اش فروشندگی و دورهگردی باشدو مسلما هم باید فروشندگی سمبوسه و فلافل را انتخاب میکردیم. اما چون نمیدانستیم شغل تکراری باشد به سراغ لبوفروشی رفتیم.
به غیرازلبوفروشی به چیز دیگری هم فکر کردید؟
نه، فکر نمیکنم.
پس جنوبی بودنش با لبوفروشی ارتباط نداشت؟
قاعدتا لبوفروشی شغل اختصاصی درمنطقه یا جغرافیای خاصی نیست!
باتوجه به این که جنابخان در هرفصل از برنامه خندوانه پختهتر میشود، الان جه سنی را میتوان برایش درنظر گرفت؟
من و عوامل نباید به این سوال پاسخ بدهیم.به نظرم این طور بهتر است. البته خودم هم دقیق نمی دانم و ترجیح میدهم این طور فکر کنم تاذهنم برای خلق یک اتفاق تازهتر باز باشد، اما معتقدم تماشاگران میتوانند در این باره آزادانه فکر کنند و هر طوردوست دارند سن جناب خان را تصورکنند. این اتفاق درستتری است.
پس سن و سال جناب خان را به عهده تماشاگران گذاشتید؟
بله و ترجیح میدهم این طور باشد.
هیچ وقت هم کنجکاو نشدید بدانید سن و سالش چقدر است؟
مسلما به این مسئله فکر کردم اماترجیح میدهم پاسخی ندهم.
کار عوامل سازنده یک برنامه بامحبوبیت عروسک سخت تر میشود.آیانگران این مسئله هستید که جناب خان به تکرار و روزمرگی بیفتد؟
من برای تک تک برنامههای جناب خان در خندوانه نگران هستم قبل و بعد از اجرات وحتی بعد از ضبط برنامه هم نگران هستم و هم این که التهاب داترم بعد از ضبط هم کنار میز تدوین مینشستیم. در مجموع بعد از15 ، 16 سال کارکردن هرگز کارم عادی نشده و همیشه نگران تکرار هستم.
شایدباورتان نشود اما شبهای قبل از اجرای جناب خان هم درست نمیخوابم. حال شما تصورکنید باتوجه به این که جناب خان به این میزان محبوبیت دست پیدا کرد. مسلما نگرانی من هم بیشتر شده است. برای این که این عروسک به تکرار نرسد، در فصل جدید برنامه خندوانه به دنبال اتفاقات تازهتر هستیم. البته چارچوب شخصیت راحفظ کرده و اتفاقات تازه را به کار اضافه میکنیم.
نگرانی بیش از اندازه شما برایتان آزار دهنده نیست؟
با این تعریف فکر می کنم همیشه ذهن شمادرگیر است؟
حتماً این طور است اما لذت توام با سختی و رنج است، فکر میکنم در آثاری که خلق هنری وجود داشته باشد حتما خالق نگرانیهای خودش را دارد. به عنوان نمونه یک نقاش هم برای خلق تابلویش نگران اتست یانویسندهای که میخواهد داستان بنویسد با این مسئله درگیر است. حتی گاهی این التهاب وارد زندگی شخصی فرد هم میشود و من هم مستثنی از این قاعده نیستم ولی این سختی لذتبخش است.
قبل از این که شخصیت جناب خان را خلق کنید، آیانمونه او را در افراد جامعه و دوستانتان دیده بودید که بخواهید الهام بگیرید؟
فرد بخصوص نه، اما جناب خان جنوبی است و من هم دوستان جنوبی خیلی خوبی دارم و حتماً برداشتهایی از رفتارهای آنها داشتم. ولی این که
الگوی خاصی یا فرد خاصی داشته باشم، باید تأکید کنم که ندارم.
جنوبی بودن جناب خان به پیشنهاد خودتان بود؟
بله، درشروع اتاق فکر کوچه مروارید این پیشنهاد را دادم.
چرا؟
به دلیل این که جنوبیها خیلی با حال هستند لهجه زیبا وموسیقی فوق العادهای دارند. به نظرم کاراکتر جناب خان این طور جذابتر میشد.
اماخودتان شیرازی هستید، چرا لهجه شیرازی را برای جناب خان انتخاب نکردید که به آن بیشتر مسلط هستید؟
چون قبلا در برنامه کلاه قرمزی کاراکتر آقای همساده را شیرازی گرفته بودم و کارهایی که لازم بودبرای این کاراکتر عروسکی خلق کرده بودم و دلم نمی خواست تکرار کنم.
پیشنهاد نشده مثل کلاه قرمزی یک فیلم سینمایی هم با جناب خان ساخته شود؟
مسلما ما هم مثل همه شمابه این مسئله فکر کردیم اما این که اتفاقی افتاده باشد یاه قدمی برداشته باشیم، نه فعلا در مرحله فکر است.
پس به مرحله اجرا نرسیده است؟
نه، هنوز اجرایی نشده است.
یکی از ویژگیهای شما درصداپیشگی بده و بستان های بداههای است که در کار دارید و این که متکی به متن نیستید. آیا تا کنون پیش آمده که خودتان بداهه حرفی بزنیدو بعد بخندید؟
بله، درست میگوید بیشتر دیالوگ جناب خان بداهه است و با پاراتنرها شکل می گیرد باید تاکیدکنم که رامبد جوان خیلی پارنتر خوبی است و خیلی خوب هم با عروسک بازی میکند خیلی کم پیش میآیدبازیگری تا این اندازه با عروسک راحت بازی کند. حتی بازیگران حرفه ای هم در این کار خبره نیستند. اما رامبددر مواجهه با عروسک عالی است. همیشه یک خط داستانی درذهن داریم، اما بقیه موارد بداهه است. البته از دوستانم مشاوره میگیرم، اما آخرین اتفاقات در لحظه پیش میآید. در ارتباط با سوال شما بایدبگویم که چون هنگام اجرا روی خیلی چیزها متمرکز هستم باید حواسم به دیالوگها، واکنش های رامبد، تماشاگران و حرف مهمانان باشد و ضمن این که دوسازکوبهای برنامه را هم خودم میزنم. بنابر این خیلی کم پیش میآید که بخندم. اما روزی که سامان گلریزمهمان برنامه بود. جناب خان یک حرف بیربط با مضمون این که عموی من هم تو پمپ بنزین کار کرده زد که همه خندیدیم.
انجام این همه کار هنگام برنامه برایتان سخت نیست؟
به هرحال هر کاری سختیهای خودش را دارد.
اگر پاراتنرتان به غیر از رامبد جوان، فرددیگری بود فکرمی کردید بتوانید تا این اندازه موفق شوید؟
تصورم این است که رامبدبهترین است.
تا به حال به فرد دیگری هم فکر کرده اید؟
به نظرم این زوج و ترکیب جوابداده است تصورم این است که این زوج در برخوردبا خیلی از کاراکترهای دیگر جواب میدهند. میتوان این زوج راحفظ کرد و کنارشان کاراکترهای دیگر اضافه کرد. این اتفاق خوبی است.
شما تا امروز کارهای متنوعی انجام داده اید، اما میخواهم بدانم دنیای بچه ها برایتان جذاب است یا بزرگترها؟
خیلی برایم فرقی نمی کند پاسخ کلیشه ای این است که بگویم دنیای بچه ها جذاب است و پاسخ صادقانه این که برایم فرق نمیکند و دنیای بزرگترها به اندازه دنیای کوچکترها جواب میدهد.
اگر همزمان یک کار کودک و بزرگسال به شما پیشنهاد شود، کدام یک اولویت دارد؟
بستگی به نوع کار و شرایط دارد. حتما به جزئیات توجه میکنم و این که کجا حالم بهتر است.
شماخالق صدای خیلی از عروسکها بودید، اگر قرار باشد یکی ازآنها را انتخاب کنید که از اجرایش خیلی لذت میبرید، کدام را خواهد گفت؟
پاسخی ندارم.اگر هم داشته باشم.بهتر است همیشه دردل محمد بحرانی باقی بماند.
بهترین آرزویی که برای جناب خان دارید، چیست؟
امیدوارم جناب خان تازمانی کار کند که مردم دوستش داشته باشند، کسی از دستش خسته و ناراحت نشود.ضمن این که هیچ وقت هم تکراری نشود.اگر روزی این اتفاق بیفتد، بهتر است برود سر خانه و زندگیاش!
فکر میکنید. روزی به اینجا برسد که برود سر خانه وزندگیاش؟
نمیدانم. ان شاءالله برود. به هر حال جناب خان هم دل دارد و امیدوارم به هر چه دوست دارد، برسد.
موافقید چند تا سوال نوروزی هم ازشما بپرسم؟
بله،بفرمایید
شنیدن نام سفره هفت سین چقدر برایتان خاطره انگیز است؟
من خوراکیهای عید را بیشتر از همه چیزدوست دارم.
اگر قرار باشد بین خوراکی های سفره هفت سین سیب، سنجد، شیرینی و... یکی را انتخاب کنید، کدام را خواهید گفت؟
(با خنده) من اصلا سیب دوست ندارم ومیوه مورد علاقهام نیست. فکر نمی کنم تا الان کسی به من سیب تعارف کرده باشد و من برداشته باشم اما بر عکس عاشق خیار هستم. اگر قرار باشد بین خوراکیهای سفره هفت سین یک چیز را انتخاب کنم، حتماًسنجد خواهد بود. معمولامردم درنوروزسراغ سنجد میروند و خیلی هم خوب است. سکه سر سفره هفت سین اگر طلا باشد، خیلی بیشتر دوست خواهم داشت.
آیاتابه حال شده سکه طلات عیدی بگیرید؟
(با خنده) نه!
سکه طلا عیدی دادهاید؟
نه خانم! ماآن قدر پولدار نیستیم که سکه طلا بدهیم!
اولین جایی که بعد ازنوروز عید دیدنی میروید، کجاست؟
در این پنج سال اخیر عیدنداشتم و مرتب سر ضبط کلاه قرمزی بودم، اما اگر سر کار نباشم، ترجیح میدهم شیراز بروم و کنار پدر و مادرم باشم.
پس در این پنج سال با جمع عروسکها نوروز را جشن گرفتید؟
بله، فقط یک تا دو ساعت برای سال تحویل تعطیل بودیم و بقیه روزها سر کار بودیم.
این را دوست داشتید یا نداشتید؟
هم حال میدهد که مردم با دیدن کار لذت میبرند و هم این که پیش خانواده نیستی ناراحت کننده است. اما عید را خیلی دوست دارم، چون میتوان خوابید، کارتون دید و به دیدن اقوام رفت.
فکر میکنم با این تعریف عاشق تعطیلات هستید؟
من عاشق تعطیلات هستم و مناسبتش هم فرقی نمی کند از تعطیلات خیلی کیف می کنم. از بچگی هم عاشق تابستان و ایام عید بودم و از پیک نوروزی هم واقعا بدم میآمد.
الان خوشحال هستید که پیک نوروزی ندارید؟!
(با خنده) بله، خیلی خوشحالم که دیگر اول مهر هم مدرسه نمیروم!
وقتی برای سال تحویل خانه هستید، ذهن تان باز هم سخت کار است؟
نه، در آن لحظه ذهنم هم در خانه است. اتفاقاً لحظه ای که گفته می شود آغاز سال... راخیلی دوست دارم. چونسال تحویل ما همزمان با
شروع بهار است و ما ایرانی ها بهترین ودرست ترین عید را داریم.
الان هم عیدی میگیرید؟
ازپدر و مادرم گاهی عیدی میگیرم. البته اگر شیراز باشم. تهیه کننده کلاه قرمزیب هم هرسال سررسید کلاه قرمزی را به ما عیدی میدهد تایادگاری بماند اماخیلی عیدی نمیگیرم و بقیه توقع دارند به آنها عیدی بدهم. شرایط خیلی سختشده است (باخنده)
چی عیدی میدهید؟
پول، چون خودم هم بچه بودم دوست داشتم پول عیدی بگیرم. الان هم بچهها پول دوست دارند.
به بزرگترها هم عیدی میدهید؟
نه بابا چه خبره که به بزرگترها عیدی بدهم!
منظورم خواهرزاده و برادرزادهها هستند که دانشگاهی هستند.
بله، اگر پیششان باشم حتماً عیدی میدهم.
و صحبت پایانی؟
اگر جناب خان و بقیه عروسکهامردم را خوشحال کردند از آنها میخواهم برایمان دعا کنند.
منبع:ویژه نامه جام جم