امیر زینلی - صد روز از شروع اجرای برجام میگذرد. مطالبات مقام معظم رهبری در مورد برجام همه آن چیزی است که باید رعایت میشد. حالا باید دید چه مقدار از مطالبات ایشان در برجام اعمال شده است. در گفتگو با محمدکاظم انبارلویی عضو شورای مرکزی حزب مؤتلفه اسلامی به بررسی این مطالبات پرداختیم.
خسارت محضبودن برجام با توجه به صحبتهای مسئولان دولتی قابل بررسی است. حتی هم جناحیهای دولت هم یک به یک در مصاحبههایی که انجام میدهند، برجام را یک نوع خسارت تلقی میکنند. در حالی که رهبری این موضوع را قبل از این هشدار داده بودند. تحلیل شما در این زمینه چیست؟
برجام محصول 3 سال تلاش دیپلماتیک ایران در مصاف با 6 قدرت جهانی است و درست است که ما در برجام هزینه هایی کردیم؛ اما در آن درآمدهایی هم پیشبینی شده بود. به همین دلیل از سوی نظام و رهبری و مجلس، البته با شروطی پذیرفته شد. چرا الان برجام به صورت یک خسارت محض در آمده است؟ علتش عدم پایبندی آمریکا به تعهداتش است و پایبندی ما فراتر از تعهدات برجام. ما میتوانستیم فقط به تعهدات برجام عمل کنیم؛ اما اینها آمدند فراتر از این تعهدات عمل کردند. در حالی که طرف مقابل به تعهدات خود عمل نکرده و فقط تعهداتش را روی کاغذ آورده است. در عمل کارشکنی کرده است که این در واقع نقض برجام است. دولت نباید از طریق دیپلماسی التماس مشکلات را حل کند باید با سازکارهایی که در خود برجام است مراتب اعتراضات خود را بیان کند و آنها را نقض برجام بداند و پیش بینیهای لازم را در آینده هم داشته باشد.
نکته بعد که به نظر میرسد رعایت نمیشود بزککردن برجام است که شاید به نوعی به بزککردن شیطان یعنی همان آمریکا منتهی شود. این موضوع را هم حضرت آقا قبلا هشدار داده بودند. پس چرا برجام بزک میشود؟
در این موضوع تنها کسی که اصرار به بزککردن برجام دارد، شخص رئیسجمهور است، حتی آقای ظریف یا دیگران در این رابطه قدری منطقی برخورد میکنند. اما رئیس جمهور مدام در حال بزککردن یا به تعبیری بزرگکردن برجام است. برجام موارد ساختاری و ابهامات حقوقی زیادی دارد، خیلی قابل دفاع نیست. اما این طور هم نیست که مشابه ترکمانچای و عهدنامه گلستان و... باشد؛ اما این طور هم نیست که اسمش را خورشید تابان بگذاریم یا شق القمر کرده باشند. اصلا چنین چیزی نیست. الان هم نتایج آن مشخص شده است، راههای فرار و گریز و توجیه برای حریف هم گذاشته است. حریف هم تمایلی برای اجرای آن ندارد. بنابراین بزککردن آن به نوعی نادیدهگرفتن شعور مردم است.
یکی از مهمترین مطالبات رهبری که در مورد برجام فرموده بودند این بود که لغو تحریمها با اعمال و تعهداتی که ایران دارد هم زمان باشد و این محقق نشد و الان به جایی رسیده است که ما پس از 3 ماه از آمریکا میخواهیم که تحریمها برداشته شود. آیا عزت ملی ما با این روشها و منشها حفظ میشود؟
قرار بود اجرای تعهدات دو طرف هم زمان باشد. الان بیش از 3 ماه است ما تعهداتمان را انجام میدهیم ولی طرف مقابل بی اعتنایی و حتی سنگاندازی میکند و این یکی از موارد بارز نقض برجام است و دولت باید برای این تعللاش افکار عمومی را روشن کند.
شاید متن برجام تاکنون هم به دست خیلیها نرسیده باشد و از آن محرمانههای دولت باشد؛ ولی رهبر انقلاب خواسته بودند که متن آن متوازن و متعادل تنظیم شود. آیا به این توصیه در عمل نرسیدیم یا خود متن مشکل داشت؟
اگر این اتفاق میافتاد در اجرا با مشکلات عدیدهای روبهرو نمیشدیم. حتما این اتفاق نیفتاده یعنی توازن بین دادهها و ستاندهها وجود ندارد.
یکی دیگر از هشدارهایی که رهبری داده بودند نفوذ فرهنگی و اقتصادی بود که پس از برجام احتمالش فراوان است. آیا دولت به این موضوع دقت دارد؟
مقام معظم رهبری راهکار مشخصی برای دولت به ویژه برای برونرفت از این مشکلات داشتهاند و آن اجرای سیاستهای اقتصاد مقاومتی است و دولت تاکنون اقدام موثری راجعبه این سیاستها نداشته است. بنابراین حضرت آقا امسال را سال «اقدام و عمل» نامگذاری کردند تا دولت یک مقدار به خودش تحرک بدهد و مطالبات مردم را سامان دهد. ما باید هیئتهایی که از خارج میآیند را دقیق رصد کنیم که آیا اینها میخواهند مشکلات خودشان را مرتفع کنند یا مشکلات ما را حل کنند. ما بر اساس سیاستهای مقاومت اقتصادی باید این شرکتها را رصد کرده و با آنها وارد گفتگو شویم.
آیا با این همه تبلیغات روی برجام وضعیت معیشت مردم تغییری کرده است؟
اگر این اتفاق بیفتد مردم آن را حس میکنند؛ اما تاکنون چنین اتفاقی نیفتاده و مردم هم چیزی حس نکردهاند.