اتاق فكر مخصوص صدا و سیما

به گزارش نم به نقل از تسنیم، محمد اسماعیلی دهقی کارشناس مدیریت رسانه "اطاق فکر مخصوص صدا و سیما" به شرح ذیل می‌باشد:

در نوشته‌های قبلی به این نکته اشاره کردیم که در دنیایی زندگی می‌کنیم که منابع و فرصت‌ها بسیار محدود هستند و از سوی دیگر رقبا و تهدیداتشان همانند سایه ما را دنبال می‌کنند، همین شرایط باعث شد موضوع هم اندیشی, استفاده از خرد جمعی و هم افزایی فکری به عنوان تنها راه رسیدن به موفقیت در همه سازمان‌های رسانه‌ای دنیا، اولویت اول شناخته شود.

هم اکنون با تغییر ریاست سازمان صدا و سیما و با توجه به رسالت سنگینی که این سازمان بر دوش دارد لازم است موضوع تشکیل اتاق‌های فکر به صورت جدی و قاطعانه در دستور کار ریاست جدید سازمان قرار گیرد. در همین راستا نکاتی وجود دارد که به اختصار به آن اشاره می‌کنیم.

اتاق فکر دولتی کارآمد نیست

از زمانی که بحث اتاق فکر در کشور مطرح گردید مدیران ارشد برای شانه خالی کردن از تشکیل این قبیل مجامع فکری به این توجیه متوسل شدند که شورای معاونین و شورای مدیران در واقع همان اتاق‌های فکری محسوب می‌شوند و مدیران ارشد می‌توانند از این شوراها برای رسیدن به خرد جمعی بهره ببرند، ولی در عمل شاهد هستیم که مدیرانی که منصوب از طرف رئیس اداره هستند کمتر مبادرت به بیان نکاتی می‌کنند که ممکن است خوشایند رئیس سازمان نباشد و ترجیح می‌دهند پست و مقام خود را فدای نظرات شخصی خود نکنند.

از سوی دیگر نگاه به سابقه منتقدین آیینه عبرتی است برای همه کسانی که به زحمت در فراز و نشیب روزگار به پست و مقامی رسیده‌اند و کمتر کسی را می‌توان یافت که موقعیت شغلی خود را به آسانی در خطر قرار دهد و غالباً افراد شرکت کننده در شوراهای داخلی ترجیح می‌دهند که با لبخندهای ملیح و مهربانانه مدیر را در اتخاذ تصمیمات یاری نمایند.

از طرفی تجربه نشان داده است خبرگان و متخصصینی که از بیرون به یک مجموعه نگاه می‌کنند در تشخیص ایرادات و شناسایی فرصت‌ها موفق‌تر هستند و این حقیقتی است که اکثر مجموعه‌های فرهنگی کشور از پذیرش آن خودداری می‌کنند.

کوتاه این که اگر بخواهیم خسارت‌های ناشی از نبود اتاق‌های فکر و در نتیجه تصمیمات غلط و بدون عمق کارشناسی را به عدد و رقم تبدیل کنیم، به طور قطع این رقم هزاران میلیارد خواهد بود که به دلیل پرهیز از اطاله بحث از ذکر نمونه‌های آن در سراسر کشور خودداری می‌کنیم.

ویژگی اتاق فکر رسانه

از آنجا که رسانه ملی موظف به ورود به همه عرصه‌های فرهنگی سیاسی و اقتصادی کشور می‌باشد و هیچ موضوعی نیست که به رسانه ملی مرتبط نباشد، بنابراین انتظار می‌رود رسانه ملی در این سه حوزه سیاسی، فرهنگی و اقتصادی از یک مخزن فکری بسیار نخبه و قدرتمند بهره‌مند باشد.

پرهیز از نگاه تشریفاتی به اتاق فکر

آیا تشکیل اتاق فکر کفایت می‌کند؟ بدیهی است در طول سال‌های گذشته تعداد قابل توجهی از خردمندان و اصحاب فکر در ارتباط با رسانه ملی بوده‌اند، ولی متأسفانه به‌دلیل ضیق‌وقت مدیران و خصوصاً رئیس سازمان معمولاً این افراد از ارتباط بهینه و سازماندهی شده‌ای با ریاست سازمان برخوردار نبودند و هر یک از این مشاوران باید برای رسیدن و شرف‌یابی خدمت رئیس از هفت خان رستم عبور می‌کردند.

در حالی که این مدیران هستند که باید در به در به دنبال اساتید دانشگاه و نخبگان باشند تا بتوانند از نظراتشان استفاده کنند، خلاصه این که به دلیل عمق تأثیر گذاری سازمان صدا و سیما در همه شئون کشور چاره‌ای نداریم که معبری برای ورود بهترین، متخصص‌ترین و مجرب‌ترین کارشناسان کشور به قلب سازمان و حضور آنها در اتاق‌های فکر باز کنیم و این امر میسر نمی‌شود، الا به اهتمام و تلاش ریاست سازمان صدا و سیما.

قبول کنیم رویکرد پادگانی و فوق امنیتی نسبت به سازمان صدا و سیما باعث شده است تعداد قابل توجهی از اساتید، دانشگاه‌ها و مسئولین بخش‌های خصوصی و دولتی برای همیشه از صدا و سیما رویگردان شوند و عطایش را به لقایش ببخشند.

بی اطلاعی از ظرفیت‌های اتاق فکر

برخی از صاحب نظران معتقدند یکی از دلایلی که مدیران نسبت به تشکیل اتاق‌های فکر کوتاهی می‌کنند بی اطلاعی آنها از خدماتی است که این گروه‌های فکری می‌توانند به مجموعه ارائه نمایند. حقیقت امر این است که بسیاری از مدیران تاکنون طعم شیرین خدماتی را که اتاق‌های فکر ارائه می‌کنند، نچشیده‌اند و هیچ شناخت اصولی و منطبق با واقعیتی از اتاق‌های فکر ندارند.

از نگاه این قبیل مدیران اعضای اتاق فکر همیشه چندقدمی از قافله عقب هستند و باید وقت زیادی صرف شود تا آنها را به لبه‌های دانش مورد نیاز نزدیک کنیم و آن موقع است که این افراد می‌توانند کمک فکری بکنند.

نقش اتاق فکر در اقتصاد مقاومتی

خوشبختانه امروز تمامی نیروهای انقلابی و ارزشی در کشور بر لزوم پیروی از اصول و مبانی اقتصاد مقاومتی اتفاق نظر دارند؛ بنابراین اگر بپذیریم که هنوز آن‌طور که باید و شاید روش‌ها و سازوکارهای عملیاتی اقتصاد مقاومتی در کشور وارد مرحله اجرا نشده است بنابراین وظیفه سازمان صدا و سیماست که با استفاده از مخازن فکری و ارتباط با مراکز تحقیقاتی، اصول و مبانی اقتصاد مقاومتی را در قالب‌های گوناگون هنری از جمله فیلم، سریال و ... به مویرگ‌های جامعه تزریق نماید.

در پایان با توجه به سابقه علمی و دانشگاهی ریاست جدید سازمان امیدواریم شاهد تحولی عظیم و تغییراتی بنیادین در نحوه تعامل سازمان با قشر نخبه و علمی کشور باشیم به گونه‌ای که بزرگان و عالمان رشته‌های گوناگون سازمان صدا و سیما را خانه دوم خود بدانند و سازمان صدا و سیما بیش از گذشته از وجود این افراد بهره‌مند شود.

نکته آخر این که انتظار می‌رود رئیس محترم سازمان با انتخاب افرادی شایسته و واجد ویژگی‌های برجسته زمان خود را به‌گونه‌ای مدیریت نماید که بتواند حداقل ماهی یک بار در یکی از دانشگاه‌های کشور حضور پیدا کند و از نزدیک با اساتید و دانشجویان گفتگو نماید.

لازم به ذکر است مقام معظم رهبری با وجود کثرت و تعدد مشغله‌های روزانه هر از گاهی به ملاقات با دانشجویان مبادرت می‌ورزند و به مسئولین نیز در این خصوص تأکیداتی داشتند که متأسفانه در سیره مسئولین قبلی سازمان دیده نشد.