به گزارش نما به نقل از روزنامه لبنانی السفیر، برخلاف رویکردی که به انتخابات جنوب لبنان داده شده بود، پویایی و زنده بودن عرصه سیاسی در این انتخابات به نقطه متمایز آن تبدیل شد. لیستهای ائتلاف موجود بین حزبالله و جنبش امل در مناطقی که اکثریت شیعه دارند در روند این انتخابات سایه انداخته بود. اگر اظهارات نبیه بری رئیس جنبش امل و سیدحسن نصرالله دبیرکل حزبالله لبنان نبود، انتخابات در جنوب لبنان این سطح از مشارکت را به خود نمی دید، سطحی که با وجود بحرانهای کنونی در لبنان تا حد زیادی به آمارهای ثبت شده در انتخابات سال 2010 نزدیک شد. به این ترتیب از مجموع 178 شهر و روستای شیعهنشین در لبنان ، حزبالله و جنبش امل در 43 منطقه بدون رقیب پیروز انتخابات شد و همین اتفاق در 15 شهر و روستای دیگر که اکثریت مسیحی و دروزی داشتند نیز رخ داد.
پویایی روند انتخابات در شهر صیدا که کانون سنتی رقابتهای انتخاباتی به شمار میرود ، باعث شد سعد حریری در اقدامی غیرمنتظره و حساب نشده به این شهر سفر کند. این سفر اولین سفر وی در طول سالهای گذشته بوده و وی برای پیروزی در این شهر این سفر را انجام داد. این در حالی است که اوضاع مالی شرکتهای وابسته به 14 مارس و مؤسسات حریری در لبنان اوضاع مناسبی ندارد و خدمات و پرداخت پول های آن به کارمندان که بخش عمده ای از اهالی صدا را نیز شامل میشود، کاهش پیدا کرده است.
انتخاب یک کرسی پارلمانی وابسته به مارونی ها در جزین بر سر انتخابات شورای شهر و شهرداریها سایه افکنده بود، گر چه نتایج انتخابات میان دورهای از قبل قابل پیشبینی بود ، و مشخص بود که امل ابو زید با حمایت جریان آزاد ملی به پارلمان راه پیدا میکند، اما این موضوع مانع از ائتلاف جریان آزاد ملی و حزب نیروهای لبنانی در انتخابات شورای شهر نشد.
از مجموع روند انتخابات انجام شده در منطقه جنوب لبنان میتوان نتایج زیر را بدست آورد:
اول: انتخابات جنوب لبنان با وجود افزایش روند ائتلاف بین حزبالله و جنبش امل (شامل 118 ائتلاف در مقابله با لیست های فردی یا ائتلافی) تنها یک جشن دموکراتیک نبود، بلکه جشن پیروزی مقاومت بود. در این انتخابات در تمامی اراضی جنوب و بلکه در تمامی خانههای مردم این منطقه ، از الناقوره گرفته تا کفرشوبا و بنت جبیل و الخیام در نقاط مرزی و الریحان و اقلیم التفاح حکایت مقاومت جریان دارد.
همه شرکتکنندگان در انتخابات تحت سقف مقاومت وارد انتخابات شدند و هیچ صدایی برای شکستن این قاعده به گوش نمیرسید، حتی لیستهای چپگرا نیز با این عنوان وارد انتخابات شده بودند ، البته آن ها این موضوع را به صورتی دیگر طرح می کردند. چپگراها به صورت ویژه تصمیم گرفته بودند در برخی مناطق بنا به مصالح منطقهای با یکی از طرف های ائتلاف دوجانبه شیعیان ائتلاف برقرار کرد. این اتفاق در عیترون و طیردبا و معروب و مناطق دیگر رخ داده و در 18 منطقه نیز این گروه در تقابل با این دو لیست قرار گرفت.
اگر در انتخابات گذشته در دو منطقه بقاع و جبل لبنان تیراندازیهایی انجام شد و چند نفر زخمی شدند ، اما انتخابات جنوب لبنان در اوضاع امنیتی ایده آلی برگزار شد و هیچ درگیری گزارش نشد و گفتمان سیاسی موجود به صورت مترقی و بدون هر نوع تشنج به ویژه در مناطق صیدا و جزین و حاصبیا دنبال شد.
موضوع دوم اینکه با وجود تصمیم مقامات سیاسی حزبالله و جنبش امل برای ائتلاف در تمامی مناطق تحت نفوذ خود در عرصه لبنان ، مشخص بود که مردم جنوب با اینکه فرصت بیشتری برای رشد لیست ها نسبت به بقاع داشتند، اما هنوز نتوانستند روش ائتلافی را هضم کنند، چرا که این ائتلاف دوجانبه در برخی روستاها و مناطق جنوب به ویژه در منطقه اقلیم التفاح قبل از آغاز انتخابات از هم پاشید و دو طرف نتوانستند بنا به دلایل سیاسی و خانوادگی و روانی و محلی زیادی که وجود داشت، از این فروپاشی جلوگیری کند.
سومین نکته این که مقامات حزبالله و جنبش امل باید انتخابات شورای شهر و شهرداریها در جنوب لبنان را از مبانی تقویت معادله 2004 ( سالی که در آن این دو گروه با هم وارد رقابت های واقعی انتخابات شدند) را کنار بگذارند. معادلهای که نسبتاً در رأیگیری سال 2010 و همچنین 2016 دیده میشود. آنها باید معیارهای خانوادگی که سیدحسن نصرالله علناً به انتقاد از آن پرداخت را کنار بگذارند. این موضوع در درجه اول با دادن ماهیت سیاسی به انتخابات محلی ممکن است و در درجه دوم باید شایستهسالاری نسبت به اولویتها و معیارهای دیگر در درجه اول اهمیت قرار بگیرد. این موضوعی بود که سید حسن نصرالله نیز به آن اشاره کرد و در سالهای آینده نباید نادیده گرفته شود.
چهارم: استفاده از عنوان مقاومت نمیتواند به عنوان بهانهای برای فرار از روند انتخابات یا عناوین دیگر باشد. این موضوعی بود که حنا غریب دبیرکل حزب سوسیالیست در منطقه حولا مطرح کرد. وی از طرح فرماندهی مقاومت مبنی بر لزوم تقارن اقدامات شامل درگیری با دو خطر اسرائیل و گروههای تکفیری با مبارزه با فساد و عناصر مفسد استقبال کرد و تأکید نمود مقاومت تنها یک سلاح و اقدام نظامی نیست، بلکه علاوه بر اینها مقاومت یک رویکرد و روش اقتصادی و اجتماعی و فرهنگی و تربیتی فراگیر است.
موضوع پنجم اینکه هر یک از عناصر حزب الله و جنبش امل باید رویکردی انتقادی و فوری نسبت به تعامل با سایر طیفهای موجود در عرصه جنوب لبنان داشته باشند که خطری برای آنها ندارد، بلکه برعکس سرمایه گذاری در این زمینه به ویژه با جریانها و شخصیتهای چپگرای مقاومت میتواند تکاملی برای آنها ایجاد کند. این گروهها از حزب سوسیالیست گرفته تا حبیب صادق و ریاض الاسعد میتواند هدف این بازبینی قرار بگیرد.
ششمین موضوع مرتبط با ائتلاف دوجانبه حزبالله و جنبش امل این است که با وجود اختلاف این گروه با رویکردهای سیاسی ، به ویژه جریانهای وابسته به 14 مارس، هیچ سیگنال انتخاباتی برای آنها ثبت نشده است، بلکه برعکس سطح گسترده ای از رقابت بین ستادهای احزاب مختلف نظیر المستقبل و نیروهای لبنانی و الکتائب در استانهای جنوبی و النبطیه مشاهده میشود.
نکته هفتم اینکه نهاد المشنوق به همراه نیروهای امنیت داخلی و ارتش لبنان در مدیریت مرحله سوم انتخابات شورای شهر و شهرداریها بهترین عملکرد اداری و امنیتی و نظامی و لجستیکی را ثبت کرده و انگیزههای مادی و معنوی و سیاسی هر نوع بهانهجویی برای عدم برگزاری انتخابات پارلمانی در بهار سال 2017 را از بین برد. البته شاید بتوان این موعد را زودتر نیز برگزار کرد، اما احتمال این اتفاق در حال حاضر صفر درصد است.
نکته هشتم اینکه انتخابات نشان داد که بازبینی های داخلی در داخل جریان آزاد ملی باید صورت گیرد، به ویژه در سایه افزایش روند حملات و فروپاشی ائتلافها در این گروه که تازه ترین آنها در جزین، مدینه و قضا انجام شد، این موضوع به مسئولیت مقامات جدید این جریان تبدیل شده است. چرا که در صورتی که مداخله میشل عون در سه مرحله از این انتخابات نبود، آنها در مدیریت اولین روند انتخاباتی پیش روی خود شکست می خوردند.
به هر حال همه باید در روز آخر انتخابات و مرحله چهارم که در شمال لبنان و بویژه طرابلس برگزار میشود، منتظر نتایج باشیم. چه کسی میتواند در پایتخت شمالی لبنان مشروعیت مردمی را به دست آورد. سعد حریری یا اشرف ریفی؟ در البترون و الکوره و زغرتا نیز عنوان رقابت ها بین جریان های مسیحی خواهد بود. لیست چه کسی میتواند در کانون نفوذ جریان المرده برنده انتخابات باشد، میشل عون یا سلیمان فرنجیه؟