به گزارش نما, اعتماد نوشت: درحالي كه دولت ايران طرح تغيير واحد پولي اين كشور از ريال به تومان را تصويب كرده است اكثريت اقتصاددانان در تهران معتقدند كه اين اقدام با هدف ارزشگذاري مجدد پول ملي انجام ميشود كه اقتصاد كشور آماده آن نيست.
المانيتور طي گزارشي نوشت: مصوبه دولت ايران در ٧ دسامبر براي تغيير واحد پولي ايران از ريال به تومان انتقاداتي را برانگيخته مبني بر اينكه دولت به طور كامل اين اقدام را مورد مطالعه قرار نداده است. اين طرح نيازمند تصويب مجلس و تاييد نهايي شوراي نگهبان است. با وجود اصرار دولت بر اينكه اين اقدام تنها يك «تغيير نام» است، اكثريت اقتصاددانان در تهران معتقدند كه اين اقدام با هدف ارزشگذاري مجدد پول ملي انجام ميشود كه اقتصاد كشور آماده آن نيست.
ايده حذف صفر از پول ملي ابتدا در سال ١٩٩٤ مطرح و بعدا در سال ٢٠٠٨ يعني قبل از تشديد تحريمهاي هستهاي، دوباره بر سر زبانها افتاد. در سال ٢٠١١، يعني چند ماه قبل از افزايش ناگهاني نرخ تورم به بالاي ٤٠ درصد كه در نتيجه اتخاذ مجموعهاي از سياستهاي پولي و فشار خارجي اتفاق افتاد، بررسي مجلس نشان داد كه نيازي به اصلاح پول ملي نيست زيرا اقتصاد ملي نسبتا با ثبات است و تورم چندان مايه نگراني نيست.
در مقابل، حاميان و مخالفان طرح اصلاح پول ملي اكنون همگي اتفاق نظر دارند كه حذف حداقل ٣ سفر از پول ملي اقدامي ضروري است به شرطي كه تورم براي مدتي پايدار تحت كنترل باشد و اين ثبات به اقتصاد ايران بازگردد. طهماسب مظاهري، رييس كل اسبق بانك مركزي ايران حتي گفته كه مطالعات بانك مركزي از طرح اصلاحي اخير دولت براي تغيير نام پول ملي حمايت نميكند. وي از مجلس ايران خواسته تا اين طرح را رد كند و آن را با يك طرح جامع جايگزين كند تا تريليونها ريال در هزينههاي چاپ اسكناس صرفه جويي شود.
برخي روزنامههاي ايراني نيز همين نظر را دارند و معتقدند چنين اقدامي هزينههاي چاپ اسكناس را دو برابر ميكند. اگر اين طرح به تصويب مجلس ايران و شوراي نگهبان برسد، همه مقررات پولي، كتابهاي حسابرسي، سكهها و اسكناسها بايد عوض شوند. هرچند اكثر اقتصاددانان ايراني اتفاق نظر دارند كه پيشنهاد دولت براي تغيير نام واحد پول ملي داراي مزيتهايي است، اما نگرانيهاي عمدهاي در مورد هزينه چاپ اسكناسهاي جديد و تطبيق قراردادها و كتابهاي حسابرسي وجود دارد كه همگي آن را بايد مالياتدهندگان به دوش بكشند.
محسن جلال پور، رييس سابق اتاق بازرگاني، صنايع، معادن و كشاورزي ايران معتقد است هرچند وضعيت اقتصادي كشور نسبت به سال ٢٠٠٨ به ميزان قابل توجهي بهبود يافته، اما همچنان از حركت رو به رشد كافي برخوردار نيست. وي خاطرنشان كرد كه نرخ بيكاري همچنان بالاست و بودجه سالانه هنوز وابستگي زيادي به درآمدهاي نفتي دارد و اين اثبات ميكند كه كشور هنوز آماده اصلاح واحد پولي نيست، زيرا اگر عرضه پول به درستي كنترل نشود و دولت بخواهد براي رشد بيشتر اقتصادي تلاش كند، ممكن است نرخ تورم دو رقمي مجددا برگردد.
دولت احتمالا با اين پيشنهاد به دنبال تقسيم فرآيند ارزشگذاري مجدد پول ملي به چند مرحله است تا انتقاداتي را كه معمولا از تصميمات پولي مهم اينچنيني مطرح ميشود مديريت نمايد. با اين وجود به نظر ميرسد كه اين طرح با انتقادات و مخالفتهاي شديدي مواجه است و اگر هم با مخالفت مجلس ميانه رو مواجه نشود، به احتمال فراوان مخالفت شوراي نگهبان را پيش رو خواهد داشت.