به گزارش نما، همواره در عرصه مستندسازي روال بر اين بوده که انتقاد از دستگاههاي نظام بيشتر از سوي مستندسازهايي انجام ميشده که به انگيزههايي غير از دفاع از انقلاب لنز دوربين خود را تنظيم ميکردند، اما اخيراً مستند انتقادي «داد» به کارگرداني حجتالله عدالتطلب در جريان برگزاري هفتمين دوره جشنواره فيلم عمار به نمايش درآمد و با واکنش مثبت نادر طالبزاده، رئيس اين جشنواره نيز روبهرو شد.
در گفتوگویی با کارگردان اين مستند انگيزههاي ساخت و توليد چنين مستندهايي را مورد توجه قرار دادهایم. ورود مستندسازهاي انقلابي به عرصه انتقاد دلسوزانه از دستگاههاي مختلف نظام رويکردي ميمون قلمداد ميشود که بيترديد با منويات رهبر معظم انقلاب نيز همسو بوده و پرچم عدالتخواهي را از فيلمسازاني که علقهاي به انقلاب اسلامي ندارند، ميستاند.
مستند «داد» با چه انگيزهاي ساخته شده است؟
در چند سال اخير ما شاهد اين مسئله بوديم که همواره با فعاليتهاي صنفي و اعتراضات کارگري برخورد امنيتي صرف صورت گرفته است، براي مثال در فروردين امسال شاهد اعتراضات کاميونداران شهر بندرعباس در پايانه اين شهر بوديم؛ اعتراضي که بهحق و ناشي از دلالبازي در سيستم بود، اما متأسفانه به جاي برخورد با فساد با کارگران برخورد شد. اين برخوردها درباره اعتراض پرستاران در تهران هم اتفاق افتاد و برخي از معترضان با بازنشستگي زودتر از موعد و تعليق از کار مواجه شدند.
اينگونه برخوردها را متأسفانه درباره اعتراضات صنفي قشر زحمتکشي چون معلمها هم شاهد بوديم که در جريان اعتراض در مقابل مجلس با آنها برخورد امنيتي صورت گرفت. متأسفانه در همه اين موارد به جاي اينکه با عاملان فساد برخورد شود با معترضان به فساد برخورد شده و به عبارتي ديگر به جاي حل ريشهاي مشکلات تنها صورت مسئله پاک شده است. اين بيعدالتيها در بسياري از جاهاي ديگر هم ديده ميشود. کارگران معدن طلاي آقادرهشهرستان تکاب در ملأعام شلاق خوردند و زندانيهاي طولاني مدت براي آنها رقم خورد و برخي اخراج شدند. اين برخوردها در حالي صورت ميگيرد که افکار عمومي با پديدهاي با نام حقوقهاي نجومي مواجه است، ولي در عمل برخوردي با خاطيان انجام نميشود و ما معتقديم اين مسائل جفا به انقلاب اسلامي است.
به نظر ميرسد در جريان اين اعتراضات رسانه ملي و رسانههاي ديگر هم دچار کمکاري شدهاند. در مستند «داد» به اين مسئله هم اشاره شده يا نه؟
بله به اين مسئله هم اشارهاي هرچند کمرنگ شده است و به نظر ما رسانههاي گروهي در انجام رسالت خود درباره کارگران بيپناه ضعف نشان دادهاند.
نقش جنبش دانشجويي در توليد فيلم «داد» را توضيح ميدهيد.
در واقع پيگيري براي انعکاس و احقاق حق کارگران در سراسر کشور از سوي دانشجويان عدالتخواه رقم خورد. ما با خانواده صفاريان که سردسته رانندههاي معترض بندرعباسي بود ديداري داشتيم، با مسئولان خانه کارگر، نظام پرستاري و اصناف ديگر گفتوگو کرديم و نظرات آنها را در مستند انعکاس داديم. در واقع هيچکدام از اين افراد روحيات و رويکردهاي سياسي نداشتند و صرفاً خواستار احقاق حقوق صنفي خود بودند.
به لحاظ ساختاري از چه سبک و شيوهاي براي ساخت مستند استفاده کرديد؟
سعي من اين بود که مستند «داد» را به صورت رئال بسازيم. راوي مستند خود کارگردان است و همراه با دانشجويان عدالتخواه داستان کارگران را پيگيري ميکند. من فيلم «داد» را بيش از اينکه يک مستند انتقادي يا اعتراضي بدانم يک مستند قرآني ميدانم. ما اين را بر مبناي فرمايش امام خميني(ره) ساختيم که فرمودند: هنري متعالي و منطبق با اسلام ناب محمدي(ص) است که بازتابدهنده مظلوميت ضعفا و مستضعفان جامعه باشد و نيز در تضاد با اسلام امريکايي و کمونيسم شرق باشد.
چرا عموماً اينگونه مستندهاي انتقادي بيشتر از سوي فيلمسازاني ساخته ميشود که داعيه طرفداري از انقلاب اسلامي را ندارند و کارنامه فيلمسازان انقلابي در اينباره از کميت خوبي برخوردار نيست؟
شايد چون نگاهمان در دفاع از انقلاب کامل نبوده است و براي دفاع از انقلاب بيشتر سعي کرديم روي مشکلات سرپوش بگذاريم. اتفاقاً اين ما هستيم که بايد پرچم دفاع از مستضعفان را برداريم.
به نظرتان مستند شما ميتواند سياهنمايي قلمداد شود؟
به هيچوجه چون برخلاف آثار شبهروشنفکرانه، نگاه ما دلسوزانه و اميدوارانه است. ما اميد را روي مخاطب نميبنديم. درست است که انتقاد داريم، اما قصد اصلاح داريم نه تخريب. همه کارگراني که ما در اين مستند با آنها صحبت کرديم، طرفدار انقلاب هستند و معتقدند کجروي افرادي محدود يا يک سيستم متأسفانه ميتواند به پاي نظام نوشته شود، اما معتقدند در اينباره همه نظام زير سؤال نيست. نگاه ما کاملاً به مسائل در مستند مثبت است. ما به اين مسئله توجه دادهايم که نظام قضايي بايد خود را اصلاح کند و هيچ سيستمي بدون عيب نيست. ما آيينهاي کوچک رو به قوه قضائيه گرفتهايم و به اصلاح آن اميدواريم.
از اينکه قوه قضائيه عليه شما اعلام جرم کند، نميترسيد؟
نه، چون ما حرف بدي نزدهايم و جرمي مرتکب نشدهايم. به نظرم بايد تشويق هم کنند. ما دلسوز انقلابيم. ما قصد کمک به رهبر معظم انقلاب را داريم و در واقع خواستههاي ايشان را پيگيري ميکنيم.
منبع: روزنامه جوان