یكی باید شروع كند كه نمی‌كند!

به گزارش نما، رئیس هیأت فوتبال مشهد به عنوان متولی فوتبال این شهر در مصاحبه‌ای با قدس در پاسخ به این سؤال که برای استعدادیابی چه برنامه‌ای دارید می‌گوید این کار وظیفه او نیست! اما چه کسی باید این بار را به دوش بکشد تا فوتبال کشور از شرایط کنونی خارج و به موفقیت برسد؟
یکی از ارکان مهم ورزش، باشگاه‌ها هستند که بار عمده ورزش در هر کشوری را به دوش می‌کشند و کار استعدادیابی و پرورش و باروری آنها را انجام می‌دهند و از بابت انجام این وظیفه، به سود سرشاری نیز می‌رسند و مانند یک صنعت استاندارد عمل کرده و استعدادهای ورزشی را به عنوان محصولات خود دیده و با بالا بردن کیفیت و فروش آنها کسب درآمد می‌کنند اما در کشور ما به خصوص در رشته فوتبال، باشگاه‌ها به بنگاه‌هایی هزینه بر تبدیل شده که هیچ تولیدی ندارند.
چمنیان: باشگاه‌ها برای رفع تکلیف تیم پایه دارند
عباس چمنیان، رئیس هیأت فوتبال استان خراسان رضوی نیز بر ضعف باشگاه‌ها در استعدادیابی تاکید کرده و خاطرنشان می‌کند: هیأت‌های فوتبال وظیفه بسترسازی برای استعدادیابی و شناسایی استعدادها را دارند اما وظیفه جذب این استعدادها برعهده باشگاه‌های فوتبال است و هیات نمی‎تواند تیم داری کند.
چمنیان ساختار باشگاه‎های فوتبال ایران را معیوب و تصریح می‌کند: باشگاه‎های ما هنوز به معیارهای استاندارد دست پیدا نکرده‎اند و کشف و پرورش استعدادها برای آنها تعریف شده نیست، به همین دلیل فدراسیون فوتبال و هیات‌ها اقدام به این کار می‌کنند و هر سال فستیوال‌های استعدادیابی برگزار می‌شود اما نباید نقش هیات‌ها بیش از این در امر استعدادیابی پر رنگ شود زیرا که هم هیات‌ها را درگیر کرده و از سایر ماموریت‌هایشان باز می‌دارد و هم این که استقلال باشگاه‌ها مخدوش می‌شود.
رئیس هیات فوتبال استان خراسان رضوی در پاسخ به این سوال که آیا نمی‌شود در مقررات و آیین نامه‌ها، باشگاه‌ها را ملزم به استعدادیابی و تشکیل تیم‌های پایه کرد، توضیح می‌دهد: تیم‌های لیگ برتری چنین الزامی را دارند اما تنها برای رفع تکلیف تیم پایه تشکیل می‌دهند و توجهی به کیفیت این تیم‌ها ندارند و سعی می‌کنند کمترین هزینه را برای این تیم‌ها انجام دهند؛ متاسفانه باشگاه‌های ما حاضری خور شده‌اند و به فکر آینده و پشتوانه سازی نیستند و ما و رسانه‌ها باید مدیران باشگاه‌ها را توجیه و ترغیب کنیم که سرمایه‌گذاری بیشتری در تیم‌های پایه انجام دهند.
چمنیان به نقش آموزش و پرورش و شهرداری در کار استعدادیابی اشاره و تاکید می‌کند: یکی از دغدغه‌های من از ابتدای کارم در هیات فوتبال همین مساله بود و خوشبختانه تعامل خوبی با آموزش و پروش استان ایجاد شده است تا کار استعدادیابی و وپرورش استعدادها در مدارس جدی گرفته شود تا بتوانیم از ظرفیت‌های آموزش و پرورش بهترین استفاده را ببریم.
صنعتگر: باید باشگاه‌ها مجاب به استعدادیابی شوند
علی صنعتگر، استعداد یاب رسمی فدراسیون فوتبال در گفت‎وگو با قدس به این نقص باشگاه‎ها اشاره و تصریح می‎کند: باید باشگاه‌ها را مجاب کرد که نیاز به استعدادیابی دارند؛ در 2 فصل گذشته 630 بازیکن به لیگ برتر و لیگ دسته اول فوتبال کشور اضافه شده‌اند که خروجی این بازیکنان در سال اول کریم انصاری فرد و در سال دوم آرش افشین بود و این نشان می‌دهد که تیم های ما بازدهی کافی را ندارند.
صنعتگر نقش فدراسیون فوتبال در غیاب باشگاه‌های استاندارد را مهم ارزیابی و از برنامه‌ریزی این فدراسیون برای استعدادیابی می‌گوید: فدراسیون فوتبال در این کار خیلی خوب عمل کرده است و هر سال استعدادیاب‌های خود را به تمام مناطق کشور می‌فرستد و تیم‌هایی را در شهرستان‌ها و مراکز استان تشکیل می دهد و پس از غربالگری‌های متعدد، بهترین استعدادها را شناسایی و در فستیوال تیم‌های پایه کشور شرکت می‌دهد و حاصل تلاش‌های استعداد یابان به معرض نمایش در می‌آیند و در نهایت تیم‌های ملی رده‌های سنی پایه با حضور این بازیکنان تشکیل می‌شوند.
استعدادیاب فدراسیون فوتبال ایران عدم حضور باشگاه‌ها را حلقه مفقوده چرخه استعدادیابی عنوان و خاطرنشان می‌کند: در این چرخه باشگاه‌ها به عنوان جذب کننده باید نقش بازی کنند که متاسفانه به وظایف خود عمل نمی‌کنند؛ اکنون تیم‌های ملی رده‌های سنی پایه ما آماده هستند و استعداد‌های خوبی توسط استعدادیابان فدراسیون شناسایی و در تیم‌های استان‌ها هستند و تنها لازم است که باشگاه‌ها نماینده‌های خود را برای انتخاب استعداد‌های مورد نیاز به تیم‌های ملی اعزام کنند اما هیچ رقبتی به این کار از خود نشان نمی‌دهند.
صنعتگر به مدل پیشرفته استعدادیابی باشگاه‌های اروپایی اشاره و تاکید می‌کند: در باشگاه‌های بزرگ اروپایی علاوه بر این که مدارس فوتبال و آکادمی‌های استعدادیابی قوی فعال هستند، استعدادیابان این باشگاه‌ها در تمام دنیا سفر کرده و استعدادهای مناسب را شناسایی و به باشگاه معرفی می‌کنند و این باشگاه‌ها این بازیکنان را با خانواده‌هایشان به کشور خود برده و پس از پرورش آنها به تیم‌های دیگر می‌فروشند اما در کشور ما تیم‌های پایه در اولویت آخر هستند و حتی می‌بینیم بازیکنان سابق خود را برای تیم‌های پایه انتخاب می‌کنند و بدون توجه به علم و تخصص یک فرد و تنها به صرف پیشکسوت بودن، آینده فرزندان مردم را در اختیارشان قرار می‌دهند.
سخن‌سنج: باید قوانین اصلاح شود
محسن سخن سنج، مربی مرکز استعدادیابی عالی حرفه‌ای مشهد از بی توجهی باشگاه‌ها نسبت به تیم‌های پایه و بازیکنان این رده گلایه مند است اما انتقادهایی نیز به ساختارها و قوانین فوتبال کشور دارد و معتقد است با اصلاح قوانین و سود آور کردن کار پرورش بازیکنان، توجه به این بخش خود به خود ایجاد شده و باشگاه‌ها به این سمت خواهند آمد.
سخن سنج می‌گوید: ما در سال‌های فعالیت خود بازیکنان زیادی را شناسایی و پرورش داده‌ایم اما این بایکنان بدون هیچ سود آوری برای ما به تیم‌های دیگر پیوسته‌اند در حالی که ما بر روی آنها سرمایه‌گذاری کرده بودیم؛ به عنوان مثال به تازگی یکی از بازیکنان خوب ما که 8 سال برایش زحمت کشیدیم و سرمایه‌گذاری کرده بودیم به تیم گیتی پسند پیوست، اما پس از یک نیم فصل بازی برای این تیم مورد توجه تیم دیگری قرار گرفت و باشگاه گیتی پسند بابت انتقال او 100 میلیون تومان از باشگاه متقاضی طلب کرد ، در حالی که سرمایه‌گذاری اصلی را ما انجام دادیم اما سود آن را باشگاه اصفهانی برد.
مدیر عامل باشگاه عالی حرفه‌ای بابک تاکید کرد: در کشور ما چیزی به نام حق رشد وجود ندارد و حقی برای تیم‌های پایه که استعدادها را شناسایی و پرورش می‌دهند قائل نیستند در حالی که بر اساس قوانین کشورهای پیشرفته تیم‌های پایه دارای حق رشد هستند و در صورت انتقال بازیکن این تیم‌ها به تیم‌های دیگر درصدی هم برای تیمی که او را کشف کرده است قائل هستند.
سخن سنج همچنین نسبت به بی توجهی رسانه‌ها به تیم‌های پایه انتقاد کرده و می‌گوید: به دلیل بی توجهی رسانه‌ها به تیم‌های پایه و مسابقاتشان، اسپانسرها به سمت این تیم‌ها نمی‌آیند و اکنون هر کسی که در این حوزه کار می‌کند تنها برای رضای خداست زیرا که هیچ سودآوری و حمایتی از آن نمی‌شود.
بر اساس نظرات کارشناسان و فعالان ورزش، اصلاح قوانین و ایجاد انگیزه‌های مادی و معنوی برای فعالین حوزه استعدادیابی و تیم‌های پایه و همچنین سود آور کردن این کار می‌تواند باعث توجه بیش از پیش به استعدادیابی و همچنین سوق دادن باشگاه‌های ورزشی به سمت انجام دادن یکی از وظایف اصلی خود است.
همچنین ایجاد زیر ساخت‌های مناسب توسط فدراسیون فوتبال و نهادهای نظارتی و حاکمیتی فوتبال و ورزش و توجه و تبلیغات رسانه‌ها بر امر استعدادیابی یکی دیگر از راهکارهای کارشناسان برای گسترش تیم‌های پایه و استعدادیابی ورزشی و به خصوص فوتبال است.