به گزارش نما به نقل از همشهري، پس از اظهارنظر اخير يك مقام ارشد توتال فرانسه براي سرمايه‌گذاري در فاز 12پارس‌جنوبي و واكنش صريح وزير نفت ايران، به‌نظر مي‌رسد كه بهبود روابط اقتصادي ايران اين بار در نتيجه باقي‌ماندن تحريم‌هاي غيرهسته‌اي و تلاش دولت دونالد ترامپ براي وضع تحريم‌هاي بيشتر عليه كشورمان به يك چالش در روابط بلندمدت اقتصادي و تجاري بين ايران و اروپا تبديل شده است.
از خريد هواپيما تا قراردادهاي نفتي
اجراي قراردادهاي خريد هواپيما از ايرباس فرانسه و به‌ويژه بوئينگ آمريكا يك‌ماه پس از ورود ترامپ به كاخ سفيد در بيم و اميد قرار دارد؛ چه اينكه همان ابتداي رياست‌جمهوري ترامپ، شركت آمريكايي بوئينگ اعلام كرد: اين شركت تحت مجوز كنوني فعاليت مي‌كند و اگر دستور جديدي از سوي وزارت خزانه‌داري دريافت كند، طبق آن عمل خواهد كرد. 3هفته پس از رياست‌جمهوري ترامپ هم نوبت به شركت توتال فرانسه رسيد.
پاتريك پويان، مدير اجرايي توتال با توضيح اينكه باراك اوباما رئيس‌جمهور قبلي آمريكا معافيت‌هايي را براي تعليق تحريم‌هاي مرتبط با ايران به امضا رسانده بود، گفت: «2دستور اجرايي وجود دارد كه بايد قبل از تابستان تمديد شود، اين دستورها قرار بود حدود 18ماه اعتبار داشته باشند. بنابراين رئيس‌جمهور ترامپ بايد در مورد تمديد يا عدم‌تمديد اين معافيت‌هاي تحريمي تصميم بگيرد.»
ترس و ترديد بانك‌هاي اروپا
گره اصلي كه مي‌تواند با اقدام‌هاي ايذايي دولت جديد آمريكا كورتر شود و روند رو به بهبود روابط اقتصادي ايران با اروپا را دچار مشكل كند، به مانع‌تراشي بر سر روابط بانكي برمي‌گردد تا آنجا كه اخيرا روزنامه آلماني «دي ولت» نوشت: هيچ‌يك از بانك‌هاي تجاري بزرگ در آلمان جرأت وارد شدن به عرصه تجارت با ايران را ندارند؛ آنها نمي‌خواهند چشم‌انداز روابط احتمالي خود را در آمريكا به خطر اندازند.
انتقاد و انتظار بخش خصوصي
عادي‌نشدن روابط بانكي ايران با بانك‌هاي بزرگ اروپايي به چالش جدي براي فعالان اقتصادي ايران با ديگر كشورها براي توسعه روابط تجاري تبديل شده است. غلامحسين شافعي، رئيس اتاق ايران در ديدار با رايزن تجاري چين مي‌گويد: «به‌رغم روابط خوب 2كشور هنوز مشكلات بانكي و بيمه‌اي برطرف نشده است.»
وي همچنين درباره مانع اصلي روابط بين ايران و فرانسه هم اظهار كرد: «هم‌اكنون، لزوم حل مشكلات نقل‌وانتقال بانكي به‌عنوان مهم‌ترين عامل توسعه روابط تجاري في‌مابين مورد تأكيد است و ارتقاي همكاري‌هاي بانكي و رفع مشكلات موجود مالي و بانكي بين 2كشور، شرط اساسي و ضروري توسعه روابط اقتصادي و تجاري آنهاست كه لازم است در دستور كار دولت‌هايشان قرار گيرد.
كارستن استروي‌برگ، نماينده دانسكه‌بانك سوئد پس از ديدار و مذاكرات اخير خود در ايران با بيان اينكه در اين مدت تنها گام‌هايي كوتاه در ايجاد روابط بانكي ميان 2كشور برداشته شده كه نشان‌دهنده سرعت بسيار كند توسعه روابط بانكي ايران و سوئد است، افزود: دليل اصلي اين كندي، سيطره مسائل سياسي بر موضوعات اقتصادي است و من علت برخي كارشكني‌هاي آمريكايي‌ها را نمي‌فهمم.
خودروسازان خارجي، مصمم به همكاري با ايران
با وجود ابراز نگراني و ترديد برخي شركت‌هاي اروپايي براي سرمايه‌گذاري در ايران، برخي مديران شركت‌هاي خودروسازي به‌ويژه فرانسوي‌ها ازجمله رنو و پژو تأكيد دارند مصمم به اجراي تعهدات خود و سرمايه‌گذاري مشترك با خودروسازان ايراني هستند. يك مدير ارشد شركت پژوسيتروئن اعلام كرده است:
اين گروه خودروسازي فرانسوي در مواجهه با موضع خصمانه دولت دونالد ترامپ، به سرمايه‌گذاري در توليد ايراني ادامه مي‌دهد و توليدش را افزايش خواهد داد. ژان كريستف كمار، مدير منطقه خاورميانه گروه پژوسيتروئن پيش از اين گفته بود اين شركت در زمينه توليد خودروهاي پژو در ايران و صادرات آن به بازارهاي ديگر متعهد خواهد بود.
وي اعلام كرده بود: فراموش نكنيد كه ما و ايران‌خودرو در قالب يك شركت مشترك (ايكاپ) فعاليت مي‌كنيم و طبيعي است ما هم به‌عنوان سهامدار اين شركت به‌دنبال سودآوري از آن باشيم از اين‌رو مي‌خواهيم با كاهش هزينه‌ها، امكان صادرات خودروهاي توليدشده در ايران به بازارهاي منطقه را فراهم كنيم.همچنين رئيس اتاق بازرگاني ايران و آلمان از قرارداد خودروسازان آلماني با ايران براي ايجاد پايگاه صادراتي خود در منطقه خبر مي‌دهد.
بهانه‌گیری اروپا پس ازتهدید ترامپ علیه ایران
احتیاط و وسواس شركت‌ها و بانك‌های اروپایی در ایجاد روابط با ایران، اخیرا با بهانه تهدیدهای رئیس‌جمهور جدید آمریكا افزایش یافته است. بر این اساس برخی از تفاهم‌ها و توافق‌های تجاری و صنعتی در دوران پسابرجام برای سرمایه‌گذاری در ایران به بهانه ترس یا احتیاط افراطی شركت‌های خارجی از مواضع دولت جدید آمریكا با كندی پیش می‌رود.
۱۳۹۵/۱۲/۳
