به گزارش نما به نقل از روزنامه جوان، «دورانی که زن فقط آشپزی و بچهداری میکرد، سپری شده است»؛این بخشی از سخنرانی رئیسجمهور کشورمان در مراسم تجلیل از قهرمانان بازیهای المپیک و پارالمپیک است؛ مراسمی که با تأخیر پنج ماهه و در روزهای پایان تقویم دولت یازدهم برگزار شد تا دکتر حسن روحانی در نطقی هیجانانگیز در حالی از حصر زنان درون خانه انتقاد کند که بنا به تأکید معاون زنان و خانواده رئیسجمهور آمار بیکاری زنان به مراتب از مردان بیشتر است و سال 94 نرخ بیکاری دختران جوان دارای بالاترین رقم طی 20 سال اخیر بوده و این موضوع در میان دختران دانشآموخته مشهودتر است.
نکته قابل تأمل اینکه سهم زنان از پستهای مدیریتی در دولت یازدهم کاهشی چشمگیر داشت و به رغم وعدههای انتخاباتی حتی یک وزیر زن هم نداشتیم و الهام امین زاده، معاون حقوقی رئیسجمهور نیز در ماههای پایانی دولت از کابینه کنار گذاشته شد و سمت مشاور گرفت!
سال 92 بود که دکتر حسن روحانی با وعدههای متعددی در حوزه زنان توانست سکان قوه مجریه کشور را در دست بگیرد. تشکیل وزارت زنان و افزایش سهم زنان از پستهای مدیریتی بخشی از این وعدهها بود، اما در نهایت کابینه دولت اعتدال عملاً مردانه شد و حضور سه زن در پستهای ریاست سازمان محیطزیست، معاون حقوقی و معاون زنان و خانواده سهمی بود که دولت یازدهم در برابر تمام شعارهایش برای زنان قائل شد. حالا اما در روزهای پایانی دولت یازدهم دوباره انگار نظر رئیسجمهور تغییر کرده است؛ تغییری که به نظر میرسد با انتخابات پیشرو و حساب و کتاب روی آرای زنان به عنوان نیمه فعال جامعه برای شرکت در انتخابات بیارتباط نیست.
مراسم تجلیل با طعم میتینگ انتخاباتی
مراسم تجلیل از قهرمانان المپیک و پارالمپیک اگرچه با تأخیری پنج ماهه برگزار شد، اما رئیسجمهور در سخنرانی غرایی برای قهرمانان زن کشورمان سنگتمام گذاشت. وی با ابراز خوشحالی از اینکه زنان پا به پای مردان در راهپیماییها، عزاداریها، انتخابات، باشگاهها و مسابقات، مدیریت جامعه و مناصب مدیریتی حضور پیدا کردند، تصریح کرد: آن دورانی که زن فقط آشپزی و بچهداری میکرد، سپری شده است. البته این مسائل هم سر جای خود با اهمیت است، اما نمیتوان وظایف زنان را تنها به درون خانه منحصر کرد. روحانی با طرح این سؤال که آیا خداوند همه عالم را برای مردها و تنها یک آشپزخانه سه در چهار را برای زنها آفریده است؟ تأکید کرد: اسلام دینی است که مرد و زن را دارای ارزش مساوی در کنار هم قرار میدهد. وی خاطر نشان کرد: عدهای هستند که باید در برخی از مسائل مقداری از حالت سنتی چند قرن پیش خارج شوند و اگر خارج نشوند، زنهای ما آنها را به زور خارج میکنند.
تنزل جایگاه مادری و همسری
نخستین انتقادی که به سخنان رئیسجمهور وارد است، تنزل ارزشی خانهداری و بچهداری است. در حالی که طبق روایات و احادیث متعدد ارزش خانهداری برای زنان به مثابه ارزش جهاد در راه خداست و درباره مادری و پرورش فرزند در همه ادیان الهی و حتی غیر الهی برای مادران جایگاه ویژهای قائل هستند و اسلام به عنوان کاملترین دین و نگاه، بهشت را زیر پای مادران میبیند. از نگاه رهبر انقلاب نیز اصلیترین وظیفه یک زن که متناسب با آفرینش وی طراحی شده است، مادری و همسری است و سایر نقشها در صورتی پذیرفتنی است که به این دو مسئولیت خطیر و بدون جایگزین آسیبی نزند. بنابراین اگر دولت نتوانسته در طول سالهای گذشته حداقل خدمت به زنان خانهدار را که همان بیمه است، محقق کند، چیزی از ارزشهای خانهداری و مادری کم نمیکند. بنا به اذعان کارشناسان حوزه خانواده اگر امروز جهان غرب با بحران خانواده مواجه است، به دلیل نادیده انگاشتن همین نقشهای زنان و بیرون کشیدن آنها از نهاد خانواده است. با تمام اینها اما بازخوانی عملکرد دولت یازدهم نشان میدهد، دکتر روحانی هم وقتی پشت تریبون قرار میگیرد و به خصوص حالا که در ایام نزدیک به انتخابات هستیم به محصور شدن زنان در چهار دیواری آشپزخانه منتقد است در غیر این صورت دولت میتوانست آمار بیکاری در میان زنان تحصیلکرده را کاهش دهد در حالی که بنا به اذعان شهیندخت مولاوردی، معاون زنان و خانواده رئیسجمهور آمار بیکاری در میان زنان در سال 94 یعنی یک سال مانده به پایان دولت به بالاترین میزان طی 20 سال گذشته رسید.
تقلیل سهم زنان در دولت
اگر به سال 92 و نخستین روزهای دولت یازدهم باز گردیم میتوان تحلیل بهتری نسبت به عملکرد دولت در حوزه زنان داشت؛ دولتی که قرار بود سهم زنان را از پستهای مدیریتی افزایش دهد، اما حتی یک وزیر زن هم نداشت. روحانی در پاسخ به انتقاداتی که به نبود حتی یک وزیر زن در کابینهاش به وی مطرح شد، اینگونه پاسخ داد« بر قولم هم وفادار هستم و از خانمها در هیئت دولت استفاده خواهد شد. به هرحال در دولت تنها وزرا نیستند و معاونان نیز در این هیئت نقش دارند. اما معتقدم اگر حتی یک وزیر خانم هم در هیئت دولت باشد، اصلاً خانمها نباید قانع باشند، این نیست که وقتی یک زن به هیئت دولت آمد، زنان به حقوقشان رسیدند، ما معتقدیم تمام عقبماندگیها باید جبران شود!»
اتفاق دیگری که در ماههای ابتدایی استقرار دولت یازدهم انجام گرفت، حذف الزام دستگاهها برای داشتن مشاور امور زنان بود. پس از انتقاداتی که در زمینه به کارگیری زنان در سطوح مدیریتی بالا متوجه دولت یازدهم شد، در حوزه وزارت کشور اقداماتی در این زمینه صورت گرفت که انتصاب چهار فرماندار زن از مجموع 430 فرماندار کشور از جمله این اقدامات بود. در حوزه بخشداران نیز در حال حاضر، از مجموع یک هزار و 58 بخشدار کل کشور، 13 نفر زن هستند که در استانهای کوچکی مانند کرمانشاه، گلستان، لرستان، ایلام، سیستان و بلوچستان، گیلان، مازندران، بوشهر و فارس فعالیت میکنند. این در حالی است که در کلانشهرهایی مانند تهران، اصفهان و مشهد بخشدار زنی وجود ندارد. از سوی دیگر بهرغم شعارهای انتخاباتی آقای روحانی، تیرماه سال جاری با دستور رئیسجمهور، الهام امینزاده از سمت معاون امور حقوقی رئیسجمهوری برکنار و به عنوان دستیار حسن روحانی در امور حقوق شهروندی منصوب شد تا تعداد زنان کابینه از سه تن به دو نفر کاهش پیدا کند.
تحرکات دقیقه نودی
حسن روحانی که در جریان انتصاب وزرای جدید با واکنشهای تندی از سوی فعالان حوزه زنان مواجه شده طبیعتاً نمیتواند بر سهم 50 درصدی آرای زنان در سبد انتخابات آینده چشمپوشی کند. همین امر هم انگیزهای شده تا پس از انتخاب مسعود سلطانی فر به عنوان وزیر ورزش و جوانان، پست وی را در سازمان میراث فرهنگی و گردشگری به زهرا احمدیپور، مدیر کل سابق دفتر تقسیمات کشوری وزارت کشور بدهد. وی در روزهای پایانی دولت برای سپردن معاونت وزارتخانهها به زنان توصیه کرد.
سخنرانی اخیر روحانی اما بیش از هر چیز رنگ و بوی انتخاباتی دارد و ممکن است به تهییج هیجانات فمینیستی برخی جریانها منجر شود، اما قاطبه زنان و مردان جامعه آنقدر هوشمند هستند که عملکرد افراد را بسنجند نه شعارهایشان را.