اگر بنا باشد از میان اصول مشترک میان جامعه مسلمان اعم از سنی و شیعه چند مورد نام برده شود قطعا جزو مهمترین آنها؛ شخصیت ختم رسل، پیامبر اعظم(ص) است که تمامی مسلمانان به حکم آیه صریح قرآن ایشان را اسوه حسنه برای امت اسلامی میانگارند.
شرایط یکسال و اندی که بر جهان اسلام گذشت و بهخصوص مسئله سوریه، عملا منجر به انشقاقی بارز در میان جامعه مسلمان شد.
وضعیت به گونهای بود که در کشورهایی مانند لبنان و اردن به عنوان همسایگان دیوار به دیوار سوریه، حتی در میان اعضای یک خانواده و دوستان به سبب تفاوت نگاه نسبت به مساله سوریه تفرقه ایجاد شد.
این تمایز نگاه در میان شیعیان و سنیان به دلیل حمایت جمهوری اسلامی ایران، حزب الله و عراق از حکومت سوریه از سویی و فتاوا علمای اهل سنت و مواضع حکام کشورهای مسلمان اهل سنت از سوی دیگر، عملا باعث شد تا مسئله سوریه، فتنهای مذهبی را به دنبال داشته باشد.
در چنین شرایطی که درگیریهای میان شیعیان و اهل تسنن به اوج خود رسیده بود، ناگهان خبر انتشار فیلمی موهن نسبت به شخصیت به گزارش نمابه نقل از فارس، رسول اکرم(ص) موجی از واکنشهای همگون را میان امت اسلام ایجاد میکند. جوانان خشمگین به سفارتخانههای ایالات متحده در کشورهای مختلف هجوم میبرند. اگر خون جوانان اهل سنت مصری پای سفارتخانه ایالات متحده در قاهره میریزد، خون جوانان شیعه پاکستانی نیز در پای سفارتخانه ایالات متحده در کراچی زمین را رنگین میسازد.
موجی از یکپارچگی و همبستگی در کل فضای جامعه مسلمین از مواضع علما و سیاسیون تا پستهای فیسبوک فعالان مجازی مسلمانان شیعه و سنی ایجاد میشود گویی که مسلمین تمامی اختلاف نظرات موجود را از یاد بردهاند و تو گویی که «رسول الله(ص)» خود رأساً به داد این امت متفرق رسیده است.
چنین فضایی را شاید بتوان بزرگترین دستاورد و البته بزرگترین فرصت پیش رو برای پاتکی سنگین نسبت به سیاستهای ایالات متحده و بهویژه انگلیس تلقی کرد که همواره به طرق مختلف به دنبال تفرقهافکنی میان مسلمین بودهاند.
انتشار بیانیههای مشترک در سطوح مختلف جهان اهل سنت و شیعه، طراحی اقدامات مشترک در پاسخ با اسائه ادب صورت گرفته و تاکید بر توحید نگاه جهان اسلام نسبت به رسول اکرم (ص) از جمله اقداماتی است که میتواند با چنین راهبردی صورت پذیرد.
با تمام این اوصاف، از همان روزهای نخست انتشار اخبار مربوط به فیلم مذکور، عدهای با اغماض نسبت به چنین فضای وحدوی ایجاد شده که میتواند ثمرات گرانبهایی را برای سعادت امت اسلامی به دنبال داشته باشد، به دنبال مطرح کردن مسائل اختلافی شیعه و سنی در بطن حادثه مذکور کردند.
معتقدین به این نگاه به بهانه ریشه یابی اهانتهای صورت گرفته به ساحت رسول اکرم (ص) اظهار داشتند که منشاء این اهانتها در برخی احادیث ذکر شده در منابع اهل سنت است که شخصیتی مشوه از رسول اکرم(ص) را به نمایش گذاشته است.
این افراد با چنین تحلیلی در بحبوحه تعارض میان مسلمانان و ایالات متحده؛ در شبکههای تلویزیونی ماهوارهای و سایتهای خود، چندین برابر واکنش به تولیدکنندگان فیلم مذکور، اقدام به موضع گیری نسبت به احداث مذکور در کتب صحاح اهل سنت کردند.
در پاسخ به این نوع نگاه باید بیان کرد که چنین تصوری که اگر مسلمانان چنین احادیثی را نفی کنند و از کتب خود خارج نمایند دیگر دنیای غرب هیچ گونه توهین و اسائه ادبی به مقدسات مسلمین نخواهد انجام داد، تصوری سادهانگارانه است.
اساسا بسیاری از توهینهای صورت گرفته هیچ مبنای روایی در هیچ کدام از کتب اهل تسنن ندارد؛ مواردی که به دلیل رعایت مسائل اخلاقی از ذکر آن خودداری میشود.
بنظر میرسد مشکل اصلی در کوتهنگری و در نظر نگرفتن شرایط زمانی و مکانی حاکم بر جامعه مسلمین است که باعث میشود در شرایطی که همه مسلمین به سبب هجمه فرهنگی دشمن یک بار دیگر در صفوف واحدی قرار گرفتهاند، عدهای با مطرح کردن چنین مسائلی درگیری های مذهبی را پررنگ کنند. امری که میتواند فرصت ایجاد شده را تبدیل به تهدیدی جدی برای جامعه مسلمین کند.