نظام دارودرمانی خسته از دستخط بد پزشكان

به گزارش نما ، محمدباقر ضیا عضو هیأت مدیره انجمن داروسازان ایران در گفت‌وگو با فارس، در خصوص عوارض ناخوانا بودن نسخه‌های پزشکی، اظهار کرد: یکی از علل بروز خطا در حوزه دارودرمانی ناشی از خط بد پزشکان است که به عوامل و دلایل مختلف باز می‌گردد و متاسفانه هیچ منبع اطلاعاتی و مکانیزم رهگیری مستقل و مشخصی برای پیگیری خطاهای ناشی از خط بد نسخه ها پیش‌بینی نشده است.

وی ادامه داد: روش های مختلف خلاصه نویسی نام داروها یکی از عوامل بروز خطا در نسخه خوانی‌ها است. همچنین علاقه برخی بیماران به خوددرمانی و کم و زیاد کردن داروها نیز سبب می شود که پزشکان، به گونه ای دارو را در نسخه درج کنند که امکان اضافه و کم کردن آن از سوی بیماران وجود نداشته باشد.

این داروساز اضافه کرد: متأسفانه پژوهش یا مطالعه دانشگاهی و فراگیر که به شکل علمی این خطاها را رصد نماید به خصوص از بیماران سرپایی مراجعه‌کننده به داروخانه‌ها و همچنین بیماران بستری در بیمارستان‌ها و در ایستگاه‌های پرستاری بیمارستان‌ها وجود ندارد.

به گفته ضیا، برآورد اولیه می‌تواند اینگونه باشد که احتمالا عوارضی که در بیمارستان‌ها در نتیجه بدخطی رخ می‌دهد، بیشتر از مطب‌های پزشکان باشد.

وی افزود: اصولاً به دلیل فرآیند منقطع خدمات سرپایی پزشکی و ماهیت تأخیری بروز عوارض دارویی بسیاری از خطاهای صورت گرفته نیز مشخص نمی‌شوند و بسیار دیگر نیز در بازگشت بیمار به داروخانه یا مطلب پزشک به صورت تعاملی حل و فصل می‌شود لذا تخمین صحیح میزان خطاهای پزشکی و عوارض ناشی از آن بسیار مشکل است.

عضو هیأت مدیره انجمن داروسازان ایران ایران در ادامه توضیح داد: آمار این خطاها در داروخانه‌ها و ایستگاه‌های پرستاری گزارش‌های رسیده، قابل توجه است. و در این خصوص نیاز است که یک برنامه ریشه ای در نظر گرفته شود

وی افزود:‌ طی مقاله ارائه شده در نخستین کنگره بین‌المللی حاکمیت بالینی و ایمنی بدخطی و ناخوانا بودن خط پزشکان از 49 درصد موارد شایع‌ترین علت خطاهای دارویی پرستاران عنوان شده است.

ضیا تصریح کرد: در داروخانه‌ها نیز بررسی پرونده‌های تشکیل شده در پیش شکایات بیماران نشان‌گر اهمیت سرنوشت ساز خطاهای ناشی از بدخطی نسخه‌ها است.

عضو هیأت مدیره انجمن داروسازان ایران گفت: هر نسخه به طور متوسط شامل سه قلم داروی تجویزی است که اگر هر یک از این داروها به اشتباه به دست بیمار برسد،‌ممکن است عوارض جبران‌‌ناپذیری را برای وی در پی داشته باشد.

وی در ادامه در خصوص پیشگیری از بروز بدخطی نسخه‌های پزشکی راهکارهایی را ارائه داد:

1.تشکیل پرونده پزشک الکترونیک و نسخه الکترونیک همراه با سیستم‌های کامپیوتری که دستورات دارویی بر روی بستر الکترونیکی قرار گیرد، یکی از بهترین روش‌ها برای پیاده‌سازی درست نسخه‌ها است که این موضوع می‌تواند 50 درصد از خطاهای پزشکی بکاهد.

2.تایپ نسخه، این روش قادر است خطاهای دارویی ناشی از خط پزشکان را به صفر برساند.

3.درج صحیح و خوانای اقلام دارویی به صورت دست‌نویس با رعایت املا صحیح و پرهیز از نوشتن اختصاری نام داروها.

4.آموزش اصول نسخه‌نویسی و تجویز منطقی دارو به صورت واحد درسی مستقل در پروتکل تحصیلی دانشجویان که این موضوع از اهمیت بسیار خاصی برخوردار بوده و می‌تواند 20 درصد از خطاهای ناشی از بدخطی را از بین ببرد.