صالحی: امریكا می خواهد كاری كند كه ما با لغو برجام، با دست خودمان برای خودمان هزینه درست كنیم

به گزارش نما - روزنامه خراسان در دومین سالگرد امضای برجام با دکتر علی اکبرصالحی مصاحبه ای انجام داده است.

بخشهایی از این گفت وگو را می خوانید:

* به عنوان رئیس سازمان انرژی اتمی و کسی که در حساس ترین زمان به مذاکرات هسته ای پیوستید ؛ امروز که به 2 سال گذشته نگاه می کنید تا چه میزان برجام را دستاورد و موفق می دانید؟
با توجه به همه ابعاد اتفاق افتاده در این دوسال به اعتقاد من برجام یک دستاورد بزرگ بوده، یک دلیل این است که از منظر طرف مقابل ما دستاورد مطلوبی بود. به یقین اگر چنین نبود مسئولان بلند پایه آمریکایی این قدر اظهار نظر منفی نمی کردند یا مسئولان رژیم صهیونیستی یا برخی کشورهای معلوم الحال منطقه در این حد علیه برجام اقدام و فضا سازی نمی کردند. الان یک حرکت و هماهنگی غیرقابل وصفی بین برخی کشورهای منطقه ، رژیم صهیونیستی و دولت جدید آمریکا به وجود آمده تا به هر ترتیبی که شده این برجام را مخدوش کنند. من از برخی عزیزانی که صحبت های بی اساس می کنند این سوال را دارم که چرا آنها ناراحت هستند؟ اگر در بعد فنی آن طور که برخی دوستان به صورت غلوآمیز می گویند کل صنعت هسته ای متوقف شده که نظر طرف خارجی تامین شده پس چرا باید ناراحت باشند؟اگر واقعا صنعت هسته ای ما متوقف شده ، علی القاعده طرف مقابل باید خوشحال باشد پس چرا زمزمه به هم زدن این توافق هست؟
* در همین زمینه برخی منتقدان معتقدند برجام با توجه به شرایط جدید بین المللی و تغییر در آمریکا عمر چندانی نخواهد داشت . نظر شما چیست؟
طرف مقابل می داند این برجام آنچنان سد محکمی مقابل آن هاست که به راحتی نمی توانند این سد را ویران کنند لذا کارهای ایذایی انجام می دهند تا ما عکس العملی داشته باشیم و به بهانه این عکس العمل ایران به نتیجه خود برسند. این ها برای هر ناظر بی طرف و منصفی روشن است که برجام یک سد محکمی است در برابر زیاده خواهی ها و خواسته های نا بجای طرف های مقابل و تا به حال هم نشان داده شده است. تا الان هم تلاش کردند و یک بار هم دنبال تمدید نکردن بودند اما تمدید کردند چون دیگران از جمله اتحادیه اروپا گفتند اگر تمدید نکنید همراهی نمی کنیم که تمدید کردند و الان باز دنبال بازنگری تا 29 تیرماه هستند که شنیدم آن را هم به تعویق انداختند. بالاخره به این راحتی نیست و این برجام همان طور که بارها گفته شده یک توافق بین المللی است و نه دوجانبه.
* با این حال چرا یکی از حرف های ثابت در این دو سال از سوی برخی این بوده که با برجام صنعت هسته ای متوقف شده است ؟
بله و جای تاسف این است که چرا برخی دوستان ما که مطلع اند و همه اطلاعات را دارند غلوآمیز می گویند ما صنعت هسته ای را واگذار کردیم و متوقف شد؟ اگر کمی وجدان داشته باشیم چگونه می توانیم چنین اظهارنظرهایی بکنیم؟ آیا چنین اظهاراتی خدای نکرده به مفهوم این نیست که مثلا در نظام جمهوری اسلامی ایران هیچ سازوکاری که منافع ملی را تامین کند وجود ندارد ؟ باید حواسشان باشد. من الان می گویم و بارها گفتم و گاهی به مزاح می کشند که فلانی قسم خورد البته حاضر نیستند دوباره ببینند که چه چیزی گفتم و قسم خوردم. من قسم یادکردم که آنچه در توان داشتیم سعی کردیم در بعد فنی عمل کنیم و آنچه کف خواسته ها و اختیارات تیم مذاکره کننده بود برای بنده در مذاکرات و اختیاراتی که به من داده شده بود محقق شود البته در حوزه های مختلف هنوز نمی توانم بگویم و این کف خواسته ها تصمیمات مسئولان بالای نظام بود ، اما باید در آینده این مصوبات منتشر شود تا بعد ببینند ما چه به دست آوردیم. تاریخ روشن می کند چون این مسائل ثبت شده و در زمان خودش مشخص می شود که چه دستاورد بزرگی بوده است. هنوز هم می گویم بر مبنای آن چیزی که به من تکلیف شده بود تا انجام دهم، به لطف الهی ، حمایت رهبری و رئیس جمهور و با اطمینان از این که ملت بزرگوار ایران به یقین می دانند چه کسانی خدمت می کنند ، با این اطمینان خاطر رفتیم و دستاوردهای مد نظر را به دست آوردیم.
* این دستاوردها چه بوده است ؟
الان تحقیق و توسعه ما برقرار است. الان رآکتور اراک ما فوق العاده عالی جلو می رود و از زمان مورد نظر جلوتریم. قرارداد اراک را به نحو احسن بستیم. یک سال بود که می گفتند چرا قرارداد بسته نمی شود؟ ما نمی خواهیم جزئیات را بگوییم اما افتخاری است که اراده ایران همچون برجام در قرارداد با چین هم محقق شد و آنچه می خواستیم در این قرارداد آوردیم. چینی ها یک هفته قبل بازنگری خود را انجام دادند که به لطف خدا جواب های آن ها بسیار به طرح ایران نزدیک بود . این همکاری فوق العاده است و آن چیزی که طرف ایرانی داده با بازنگری چینی ها یکسان بوده که من از این بابت از همکاران چینی و دولت چین تشکر می کنم. رآکتور جدید اراک یکی از مدرن ترین رآکتورهای تحقیقاتی خواهد بود در حالی که رآکتور قدیمی اراک را یک جوری تصویر می کردند که گویی قبلا ساخته شده بوده یا به زودی راه اندازی می شود در حالی که شرایط رآکتور قبلی به گونه ای بود که مدت زیادی طول می کشید تا راه اندازی شود و به همین خاطر وقتی بحث بازطراحی مطرح شد من به یکی از مسئولان عرض کردم این یک فرصت بسیار خوب برای ماست. به همین جهت یکی از مقامات عالی رتبه دستگاه اطلاعاتی رژیم صهیونیستی گفته بود که این چه توافقی بود که ایران همچنان از صنعت هسته ای برخوردار است و آن را در آستانه هر کاری که بخواهد بکند قرار دادید اگرچه ما طبق فتوای مقام معظم رهبری دنبال سلاح نیستیم .
* پس همچنان بعد از دوسال معتقد به نشاط در صنعت هسته ای هستید؟
به یقین. فناوری هسته ای ما همچنان با قدرت پیش می رود. جالب است که امروز کسی بحثی از این دو نیروگاه جدید در بوشهر نمی کند که بزرگ ترین پروژه صنعتی کشور است حتی در پروژه های نفت و گاز در عسلویه که جای عظیمی است و به تازگی قرارداد توتال را شاهد بودیم؛ حداکثر 5 میلیارد دلار سرمایه گذاری خارجی از سوی روسیه داشتیم در حالی که در بوشهر 10میلیارد دلار در 10 سال سرمایه گذاری خارجی داریم و تناقض با این گفته است که توقف صنعت هسته ای وجود دارد. وقتی مدرن سازی رآکتور اراک با سرعت و قدرت به جلو می رود و به یکی از پیشرفته ترین ها در دنیا بدل می گردد این یعنی توقف؟ ما شرکتی تاسیس کردیم در این زمینه که بیش از هزار نفر نیروی متخصص در آنجا کار می کنند و چنین شرکتی با تخصص عالی در دنیا هم کم نظیر است که شبانه روز کار می کنند ولی ساکت.
* این سکوت رسانه ای سازمان هم مسئله ای است که باید اصلاح شود چون اما و اگر هایی در برخی اذهان درباره مفید بودن برجام وجود دارد .
قبول دارم سازمان انرژی اتمی خیلی اهل رسانه نبوده و البته چیز خوبی هم نیست ما هم باید از ابزار جدید رسانه در فضای مجازی بیشتر استفاده کنیم اما آن هایی که حقیقت را می دانند و باز انتقاد می کنند ما را اذیت می کنند. آنها حتی در دل خود نمی خواهند برجام به هم بخورد فقط می‌گویند کاش ما در این مسیر بودیم که حالا نشده و تقدیر الهی این نبوده در حالی که نباید ناراحت باشند چون ما در بستر کسب رضای خدا کار می کنیم و دنبال قهرمان سازی نباید باشیم. به جای صف آرایی مقابل هم باید به هم کمک کنیم و آنچه را به دست آمده قدر بدانیم.
* البته مشکلاتی هم در جریان اجرای برجام داشتیم از جمله بدعهدی هایی در حوزه بانکی که خودتان هم در گذشته اشاره کرده بودید.
ما نمی گوییم برجام هیچ نقصی ندارد. خود من اولین کسی بودم که گفتم بانک های بزرگ به خوبی با ما کار نمی کنند اما چرا نیمه پر لیوان را نمی بینند که کشتیرانی و صدور نفت و انتقال پول نفت و گشایش ال سی ها و گشایش های جدید و وام های فاینانسی که آمده و برخی چیزهای دیگر که در راه است و در آینده اعلام می شود را نمی بینند؟ خود بنده چوب این حرف را دو سال قبل خوردم ولی همین توتال که آمد و باید 5 میلیارد دلار بیاورد از هوا که پول نمی آید و باید بانک ها این سرمایه را منتقل کنند که نشان می دهد در این زمینه هم حرکت خوبی صورت گرفته است. من معتقدم این برجام را باید در حد خودش بدانیم. جمهوری اسلامی ایران با امکاناتی که داشته و ارشادات مقام معظم رهبری و حمایت رئیس جمهور و ملتش دستاورد قابل افتخاری داشته و نباید آن را خراب کرد. کشورهای دیگر دنبال تراشیدن دستاوردهای تصنعی هستند اما ما این دستاورد واقعی را تضعیف می کنیم.
* دولت جدید آمریکا اعلام کرده درباره اجرای برجام تا 29 تیرماه امسال تصمیم گیری می کند. واقعا اروپا ، روسیه و چین تا چه میزان حاضر به مقاومت در برابر خواسته های آمریکا در برجام هستند تا به هم نخورد؟
ما فرض می کنیم آمریکایی ها ناجوانمردانه و واضح برجام را به هم بزنند و اروپا و چین و روسیه هم نتوانند ایستادگی کنند حداقل این است که افکار عمومی دنیا می فهمد که ایران با منطق و انعطاف لازم آمد که مسئله را حل کند و طرف مقابل عمل نکرد. اگر برجام نبود ما در وضعیتی بودیم که افکارعمومی جهان را رسانه های آن ها به دست گرفته و دلیل واهی خود را جا انداخته بودند اما الان دیگر سخت است که افکارعمومی را برگردانند و زیر بار این رفتار غیرعاقلانه و منطقی نخواهند رفت.
* بر همین اساس در حوزه برگشت پذیری وضعیت ما نسبت به دو سال قبل چه تغییری داشته است ؟
در همین حد و به صورت سربسته بگویم که طرف مقابل می‌داند که شرایط ما در برگشت پذیری چگونه خواهد بود و برای همین نگران است. شما بدانید که وضعیت ما همانطور که در توسعه و همکاری های هسته ای افزایش چشمگیری داشته ، بازگشت پذیری ما هم اصلا قابل مقایسه با گذشته نیست و یک مورد را حضرت آقا فرمودند که ما در 1.5 سال چه اقداماتی می توانیم انجام دهیم.