مقام معظم رهبری با تعبیر آتش به اختیار و کار فرهنگی خودجوش و تمیز با مخاطب قرار دادن عموم دغدغهمندان بیش از پیش به شبیخون و ناتوی فرهنگی تأکید میکند. در این خصوص خبرنگار هفتهنامه «شما» در ادامه صحبت با یحیی راثی، استاد حفظ قرآن و دارنده بیش از 20 رتبه برتر کشوری در رشتههای حفظ و تفسیر قرآن کریم به گفتگو پرداخته است که در ادامه میخوانید.
از امر به معروف و نهی از منکر و تغییر در ظاهر غیر اسلامی دختران و پسرانی بگویید که به کلاسهایتان میآیند.
باز هم به بحث هوشمند بودن قرآن اشاره میکنم که این آیات نورانی خود به خود انسان را میسازند. «ما برای وصل کردن آمديم، نی برای فصل کردن آمديم». بهترین امر به معروف برای دخترخانمی که بدحجاب است یا آقاپسری که با شلوارک به کلاس میآید و شئون اسلامی را رعایت نمیکند، رفتار عملی استاد است. در وهله اول تلاشمان این است که فرد را عاشق قرآن کنیم.
خود قرآن تربیتش میکند.
وقتی به جایی برسد که دریابیم محبت قرآن به دلش افتاده است، حالا مباحث اخلاقی را به صورت غیر مستقیم مطرح میکنیم. اولین دستاورد بسیاری از شاگردانی که حافظ 5 یا 10 جزء قرآن شدند نماز بوده است. دومین پیامدش رعایت حجاب است، در حالی که خانواده قرآنآموز مقید به حجاب نیستند. خانوادههایی را میشناسم که پدر و مادر نماز نمیخوانند، ولی پسر یا دخترشان که حافظ کل قرآن هست نماز شب میخواند. اینها دستاوردهای خود به خودی است که طی مسیر حاصل میشود. با کسی که از یک خانواده غیر مذهبی است و برای اولین بار به کلاس قرآن آمده است اگر همان ابتدا خشک برخورد کنیم میرود و دیگر برنمیگردد.
آیا موردی داشتهاید که به تبع حضور فرزند یک خانواده ـ که مذهبی هم نبودند ـ در کلاس شما خانواده هم امر به معروف و نهی از منکر شوند؟
70، 80 درصد مخاطبان ما غیر مذهبی هستند. ما مکان و مرکز مستقل و واحدی به این صورت که تابلو بزنیم «مؤسسه آوای آسمانی تبریز» نداریم، بلکه در مدارس، حسینهها و مساجد مختلف کلاس برگزار میکنیم، لذا این ما هستیم که به مدرسهها میرویم و دانشآموز غیر مذهبی را جذب میکنیم. اولویت ما درس است و از مدارس نمونه و تیزهوشان دانشآموز جذب کردهایم. مثلاً از مدارس غیر انتفاعی بنام تبریز که بالای شهر قرار دارند از بین 100، 150 دانشآموز 50، 60 قرآنآموز را جذب کلاسهای قرآن کردیم. در مورد تأثیر روی خانواده همین بس که هفتهای سه بار دست فرزندشان را میگیرند و به کلاس حفظ قرآن میآورند و از ما میپرسند چه کار کنیم فرزندمان هر چه زودتر حافظ قرآن شود. حتی نذر و دعا میکنند. به این ترتیب فرهنگ دعا در خانواده جا میافتد. مثلاً یکی از خط قرمزهای ما این است که به بچهها میگوییم اگر به پدر و مادر محبت نکنید حافظ قرآن نمیشوید. پس فرهنگ احترام به والدین را نهادینه میکنیم. وقتی پدر و مادر میبینند فرزندشان بعد از حضور در کلاسهای حفظ قرآن به آنها احترام میگذارد و محبت میکند در مییابند این اثر قرآن است که فرزندشان صالح شده، پس قرآن خوب است و قرآن خود به خود زندگی خانواده را تحت تأثیر قرار میدهد و غیر مستقیم فرزندان و خانوادههایشان را امر به معروف و نهی از منکر میکند.
چه شد نیت حضور 110 حافظ کل قرآن در نجف و کربلا در شما شکل گرفت؟
یکی از خادمین امام رضا(ع) به شهرستان کلیبر آمد و مرا مورد لطف قرار داد. آنجا بود که مطمئن شدم عنایت و حمایت امام رضا(ع) شامل حال ماست و باید این مسیر را ادامه بدهیم. هدفمان این است که در نجف با 110 حافظ کل قرآن یک پیمان اخلاقی امضا کنیم. برای اینها که حافظ کل قرآن و عاشق خدا شدهاند امر به معروف مستقیم اثر دارد. قصد دارم به شرط بقای عمر یک پیمان طلایی آماده کنم که اولین دستاورد آن نماز شب است. از یک حافظ قرآن انتظار میرود و با امام علی(ع) بیعت میکنیم که پس از بازگشت نماز شب بخوانیم، یا مثلاً تا آخر عمرمان غیبت نکنیم، تهمت نزنیم و از لحاظ علمی برند و شاخص باشیم. یکسری تصمیمات را در نجف امضا میکنیم و به امام علی(ع) متعهد میشویم. قصدمان این است که این 110 حافظ کل تجلی حفظ قرآن باشند، نه اینکه آبروی قرآن را ببرند.
ارتباطتان با خانوادهها چگونه است؟
معمولاً ماهی یک بار محفل انس با قرآن میگذاریم. با خانودهها در ارتباط هستیم و اصول و روشهای حفظ و ایجاد انگیزه به بچهها را برایشان توضیح میدهیم.
عملکرد شما مصداق تعبیر آتش به اختیار رهبری است. در این خصوص برایمان بگویید.
«خَیرُکُم مَن تَعَلَّمَ القُرآنَ وَ عَلَّمَه»، بهترین مردم کسی است که کتاب الهی را یاد بگیرد و یاد بدهد. ما دو نوع قاری و حافظ قرآن داریم. یک نوع هستند که اثر و خیرشان فقط به خودشان قائم است. اینها یا بیخیال هستند یا بنا به دلایلی مثلاً مشغلههایی که دارند به فکر تربیت قاریان و حافظان نیستند. نوع دوم قرّا و حفّاظی هستند که نقش ناجی دارند، یعنی هم میتوانند شنا کنند و هم بقیه را از غرق شدن نجات بدهند. با توجه به هجمههای عظیم فرهنگی که از راههای مختلف صورت میگیرند و تخریبهایی که توسط دشمن علیه قرآن، اسلام، انقلاب اسلامی، ولایت فقیه و حجاب در فضای مجازی انجام میشود و مسئولین حرکتی در شأن انجام نمیدهند و...
دغدغهشان نیست.
به نظرم هر فردی در هر جایگاهی که میتواند باید کار فرهنگی انجام بدهد و به وظیفهاش که اجرای امر ولیفقیه است عمل کند. ما در این راستا به روستاهای محروم و حتی روستاهای مرزی و مناطقی که چندان مورد توجه مسئولین نیستند بدون دعوت اهالی آن روستا رفتیم و وارد مدرسههایشان شدیم و محفل گذاشتیم و دانشآموزان را جذب کردیم. وابسته و قائل به مسئولین نیستیم که زمینه را فراهم یا از ما دعوت کنند.
به صورت خودجوش...
و برحسب احساس مسئولیت در آن مناطق حضور یافتیم و با دو سه استاد بیش از 2 هزار نفر را مستقیماً آموزش میدهیم.
با تشکر از فرصتی که در اختیارمان قرار دادید.