كـاروانسرای 250 سـاله شیراز تـرك خورد

به گزارش نما - «خبرجنوب» نوشت: شکافی بزرگ بر دیوار یکی از قدیمی ترین بناهای شیراز! اینجا کاروانسرای گمرک است،‌کاروانسرایی که روزی محل داد و ستد کالا در دوره کریم خان زند بوده، اما حالا ممکن است با یک اشاره فرو بریزد و با فرو ریختنش تاریخ یک شهر را مدفون کند.

كاروانسرا يا سراي گمرك از بناهاي دوره زنديه در شيراز است كه قدمتش به 250 سال قبل برمي گردد و در محله درب شاهزاده ، در نيمه شمال شرقي بازار وكيل قرار گرفته است.

اين كاروانسرا داراي دو طبقه مي باشد و در هر طبقه حجره هايي وجود دارد كه سطح آن ها اندكي از سطح زمين بالاتر است. اين حجره ها در چهار ضلع كاروانسرا قرار دارند. در اين بنا چهارراه ارتباطي در چهار گوشه آن به طبقه دوم ديده مي شود كه در هر يك دو رشته پلكان وجود دارد.

حجره هاي طبقه دوم در هر ضلع به وسيله يك در چوبي كوچك به دو قسمت تقسيم شده اند. در جلو حجره هاي اين طبقه ايوان هاي كوچكي نيز بنا شده است و در بالاي آن حجره ها روزنه هاي مشبكي براي سهولت در نورگيري به كار رفته است. اين بنا داراي ازاره سنگي تراشيده شده است و هم اينك كاروانسرا مركز عمده فروش محصولات مي باشد.

اين روزها با ورود به اين بناي تاريخي مي توان بي مهري ها را در آن به وضوح ديد. از متروكه شدن برخي از حجره ها گرفته تا آسيب هاي جدي كه بر بدنه و ديوارهاي تاريخي بنا وارد شده است! اما آنچه كه هم اينك كاروانسراي گمرك با آن مواجه شده وجود ترك و شكاف هاي عميقي بر ديوارهاي آن است. به طوري كه فقط كافي است ديوارهاي اين بناي تاريخي كه مشرف به طاق اسكرو است، نگاهي بيندازيد تا اين ترك ها را ببينيد. ترك هايي كه درازاي آن به 3 متر مي رسد و پهناي حدود 20 تا 30 سانتي دارند و بنا به گفته برخي از فعالين حوزه ميراث فرهنگي فارس اگر اين روند ادامه يابد به زودي اين ديوارهاي تاريخي تخريب و فرو مي ريزد.

در اين رابطه سيامك بصيري كارشناس حوزه فني اداره كل ميراث فرهنگي، صنايع دستي و گردشگري فارس به خبرنگار ما گفت: شكاف ها و ترك هاي متعددي كه بر ديوارهاي اين بناي تاريخي به وجود آمده بررسي شده و در حال حاضر نيز مرمت و ساماندهي آن ها در دستور كار است، به شرط آنكه اعتبار موردنياز آن هرچه سريع تر تامين گردد.

وي در ادامه خواستار توجه بيشتر كسبه بازار وكيل و حجره داران اين سراي تاريخي نسبت به ساماندهي و مرمت آن شد.

بصيري ادامه داد: در برخي موارد مرمت بازار وكيل بدون مشاركت بازاريان و حجره داران انجام شده است، اما جا دارد كه اين افراد نيز در پروژه هاي مرمتي مشاركت گسترده تري داشته باشند.

كارشناس اداره كل ميراث فرهنگي، صنايع دستي و گردشگري فارس اضافه كرد: باتوجه به حساسيت هاي موجود درخصوص ترك ها و شكاف هايي كه بر ديوار تاريخي كاروانسراي گمرك وارد شده، جا دارد كه پروژه مرمت اين اثر هرچه سريع تر و به صورت مشاركت با بخش خصوصي (بازاريان و حجره داران اين سراي) گشوده شود.