به گزارش نما به نقل از خبرانلاین - ناهید رحیمی *
1- شما یک جوان فعال و پر انرژی هستید، اما مدتی است که به دنبال فعالیت های جسمی مثل دویدن و فوتبال بازی کردن، دچار تنگی نفس یا خستگی زود هنگام می شوید و احساس می کنید که زودتر از همسن و سال های خود خسته می شوید یا اصطلاحا کم می آورید.البته این وضعیت مشابه، ممکن است حتی بعد از بروز یک سرماخوردگی سخت یا ساده ای که شما به درمانش اهمیت ندادید هم ایجاد شود. یعنی همان تنگی نفس و خستگی در زمان فعالیت کردن و حتی گاهی در زمان استراحت. اوایل بروز مشکل مقاومت می کنید و به روی خودتان نمی آورید اما کم کم این وضعیت شما را آزار می دهد و شما با دوستان همسن و سال و یا با اعضای خانواده خود مشورت می کنید. هر کسی بر اساس تجربه ی شخصی خودش شما را راهنمایی می کند؛ پیشنهادها مختلف اند، مثلا مراجعه به پزشک ریه، درمان های گیاهی یا داروهای تقویت کننده و ... .
اما ممکن است کمتر کسی به شما پیشنهاد کند که به یک پزشک قلب مراجعه کنید و اکو کاردیوگرافی قلب انجام دهید. ما به شما پیشنهاد می دهیم که در برخورد و تجربه چنین نشانه هایی حتما به یک پزشک متخصص قلب مراجعه کنید و از ایشان راهنمایی بگیرید و با انجام چند آزمایش ساده، اکو قلب و معاینه فیزیکی، از سلامت قلب و ریه خود مطمئن شوید. پس اگر نوجوانی یا جوانی هستید که دچار تنگی نفس زیاد، خستگی و طپش قلب در زمان فعالیت هستید، نارسایی قلبی می تواند یکی از دلایل آن باشد و حالا هیچ کس بهتر از یک تیم نارسایی قلب مجرب نمی تواند به شما کمک کند.
2- شما یک فرد میانسال هستید که دچار یک حمله ی قلبی (سکته قلبی) شده اید .آنژیوگرافی و انژیوپلاستی و گاهی به خاطر وسعت حمله ی قلبی عمل قلب باز برای شما انجام شده است. اما علی رغم تمامی این درمان ها و مصرف مرتب داروهای قلبی، شما هنوز از تنگی نفس شبانه و یا در زمان فعالیت، ورم کردن اندام ها خصوصا در پاها و شکم رنج می برید. شب ها چندین نوبت با تنگی نفس از خواب بیدار می شوید. خستگی و ضعف عمومی زندگی شما را مختل کرده است. این بار مشکل شما گرفتگی رگ های قلب نیست، مشکل اصلی ضعیف شدن ماهیچه ی قلب به دنبال سکته ی قلبی است که اصطلاحا نارسایی قلبی نامیده می شود. برای تشخیص قطعی فقط کافی است که اکوکاردیوگرافی قلب برای شما انجام شود تا شما از میزان قدرت انقباضی ماهیچه ی قلب یا برون ده قلبی(EF) خود مطلع شوید. برون ده قلبی میزان قدرت ماهیچه قلب برای پمپ کردن خون به کل بدن است. هر چه مقدار این برون ده قلبی کمتر باشد)کمتر از15%) ماهیچه ی قلب ضعیف تر و علائم بیماری شدیدتر است پس نارسایی قلبی زمانی رخ می دهدکه قلب به علت ضعیف شدن قادر به پمپ کردن خون کافی نیست و نمی تواند جریان خون کافی را به اعضای بدن برساند.
علائم بیماری نارسایی قلب را بشناسیم
تنگی نفس یکی از شایعترین شکایت هایی است که حتی شب ها ممکن است شما را از خواب بیدار کند. ورم اندام خصوصا پاها و بزرگ شدن شکم که آشناترین علامتش افزایش وزن است. ضعف و خستگی زودرس بیشتر در زمان فعالیت، کم اشتهایی و گاهی تهوع (در زمان حاد شدن بیماری که نیاز به مشورت با پزشک معالج دارد)کم خوابی، کج خلقی، عصبانیت زودرس و بی حوصلگی از دیگر نشانه های این بیماری است.
هر چه که علائم بیماری بیشتر شما را آزار دهد و زندگی روزمره شما را مختل کند، این بدان معنی است که شما در مرحله حاد بیماری هستید و یا تحت درمان درستی قرار نگرفته اید و داروهای شما نیاز به تنظیم مجدد دارد. پس در این شرایط بهترین راه حل مراجعه به متخصص نارسایی قلب است.
راهکارهای درمانی بیماری نارسایی قلب
در ابتدا ممکن است شما برای خود و یا بیمارتان به دنبال یک درمان قطعی باشید. اما کم کم توجه می شوید که درمان این بیماری به صبوری زیادی نیاز دارد و تا حد زیادی به تغییر سبک زندگی شما و عادت های روزانه شما بستگی دارد. هر چند تمامی تلاش تیم درمانی نارسایی قلب این است که در این راه طولانی درمان، به شما کمک کند تا شما به زندگی عادی و طبیعی خود مانند سایرین ادامه دهید؛ کنترل و مدیریت این بیماری به گذر زمان و همکاری خود شما نیاز دارد.
این بیماری هرگز به معنی محدودیت مطلق برای شما نیست، لازم است مواردی را در زندگی روزمره و رفتار خود تغییر داده و رعایت کنید تا همانند هزاران بیمار مشابه خودتان که در سراسر دنیا با این بیماری همراهی می کنند، شما نیز از زندگی خود لذت بیشتری ببرید. اما در این میان خبر خوب این است که شناخت زیادی از این بیماری در سال های اخیر به دست آمده و راهکارهای درمانی جدید، بسیاری از بیماران را به ادامه راه امیدوار کرده و شرایط درمان را برای آنها فراهم کرده است:
قدم اول
اولین و مهمترین قدم در این راه قبول این واقعیت است که قلب بیمار نیازمند کمک است. تجربه نشان داده که افراد مختلف عکس العمل های متفاوتی نسبت به این بیماری نشان داده اند و هرکسی براساس تجربه شخصی خود و با روش خاصی با این شرایط کنار می آید. در واقع هیچ کس را نمی شناسیم که بعد از تشخیص بیماری نارسایی قلبی ابراز خرسندی کرده باشد. برخی خود را در بیماری غرق می کنند و برخی مایل هستند آن را فراموش کنند. اما در نهایت همگی به دنبال بهترین راهکار درمانی می گردند.
در این مسیر، درمان شما پس از تشخیص با تجویز صحیح داروهای نارسایی قلبی شروع می شود. البته ما می دانیم که مصرف همزمان مقدار زیادی قرص در وعده های مختلف و گاهی با عوارض جانبی ناخواسته گاهی سخت و دشوار است. لذا در ابتدا ممکن است اثرات جانبی بعضی از داروها برای بیمارآزار دهنده باشد اما نباید نگران بود و از ادامه درمان خسته شد. به یاد داشته باشید که بدن بیمار به زودی به این داروها عادت خواهد کرد و عوارض آزاردهنده دارو کم شده و شما نتیجه مطلوب را از مصرف دارو مشاهده خواهید کرد. بدانیدکه مصرف صحیح و به موقع داروها نقش حیاتی در بهبودی و درمان این بیماری دارد.
قدم های بعدی
تغییر در عادت غذایی، قدم بعدی در درمان شما یا بیمارتان است . البته این به معنای محدودیت یا حذف وعده های غذایی نیست. سعی کنید حجم کمتری از غذا در وعده های بیشتری میل شود. یعنی به جای خوردن غذا در سه وعده صبحانه، ناهار و شام، غذای خود را در پنچ یا شش وعده تقسیم کنید. چرا که هضم مقادیر کم غذا می تواند فشار کمتری روی بدن و قلب وارد کند.
مراقب باشید که چه میزان نمک مصرف می شود. می دانیم که نمک باعث تجمع و احتباس آب در بدن می شود. مصرف نمک مانند یک اسفنج منجر به جذب مقدار زیادی آب شده که در نهایت به صورت اِدم و ورم شکم (آسیت) بروز می کند. البته همیشه علائم تجمع آب در بدن به صورت ورم و اِدم نیست، گاهی تنگی نفس، بی اشتهایی و تهوع شما را آزار میدهد؛ که این مساله هم به علت مصرف زیاد نمک در غذا است که قلب را تحت فشار قرار می دهد. پس سعی کنید نمک را از رژیم غذایی خود و یا بیمارتان حذف کنید.
در برنامه رژیم غذایی روزانه مقدار کافی سبزیجات، فیبر، حبوبات و پروتئین بگنجانید. نگران محدودیت های غذایی نباشید فقط کافی است که غذاهای سالم، کم نمک و کم چرب مصرف شود.
مراقب وزن خود باشید. اضافه وزن بیشتر برابر است با افزایش خطر بیماری های قلبی، دیابت نوع دو، مشکلات تنفسی و عروقی. اگر پزشک تشخیص داده که مشکل نارسایی قلبی بوجود آمده ، مصرف سیگار باید قطع شود.
مجدد تاکید می شود که نارسایی قلبی به معنای محدودیت مطلق نیست. باید سعی شود که فعالیت های عادی روزانه ترک نشود. شروع پیاده روی و قدم زدن با دوستان و ورزش های ایروبیک با حداقل 10 دقیقه در روز و افزایش تدریجی آن با توجه به میزان توان خود و مشورت با پزشک می تواند بسیار موثر و مطلوب باشد.
* پرستار نارسایی قلب