بهترین پناهگاه‌ها برای فرار از فوران و انفجار آنشفشان

به گزارش نما به نقل از سیناپرس،فعالیت آتشفشانی و فوران مواد مذاب یکی از خطراتی است که به طور طبیعی مردم مناطق مجاور کوه های آتش فشانی را تهدید می کند. انفجار آتشفشانی عبارت است از پرتاب شدن ذرات مواد مذاب، تکه های سنگ در ابعاد مختلف از چند سانتیمتر تا چند متر که بر اثر فشار مواد مذاب به آسمان پرتاب شده و گاهی دمای آن تا هزار درجه سانتیگراد نیز می رسد. این سنگ ها و مواد مذاب با فشار زیادی به آسمان پرتاب شده و در شعاع وسیعی از مناطق اطراف قله آتشفشانی که گاه تا 10 کیلومتر نیز بالغ می شود، فرود می آیند. با وجود این خطرات بالقوه و آسیب رسان که مردم مناطق مجاور قلل آتشفشانی را تهدید می کند، آگاه سازی و اطلاع رسانی درمورد چگونگی مواجه شدن با این شرایط در هنگام ضرورت، به خوبی صورت نگرفته و اطلاعات مردم در این رابطه بسیار اندک است.

به تازگی تیمی از پژوهشگران دانشگاه کانتربری در کشور نیوزلند به سرپرستی تام ویلسون (Tom Wilson) با همکاری موسسه پژوهشی کوهستان فوجی در ژاپن اقدام به مطالعه و شبیه سازی تاثیرات فعالیت های آتش فشانی کرده و به بررسی آسیب هایی که به سقف و دیواره های ساختمان ها طی فوران آتشفشانی وارد می شود پرداختند.

این نخستین فعالیت پژوهشی بالستیک (ballistics study) با استفاده از سنگ ها و صخره ها در ابعاد واقعی محسوب می شود که شرایطی مانند بمباران صخره ای فوران آتشفشانی را بازسازی می کند. عموما در مطالعات این حوزه و بازسازی های انجام شده از چهار روکش و بافت طبیعی شامل ورق فلز، تخته های چوبی ، ورقه های سنگی و بتن مسلح که در قاب های چوبی قرار دارند، استفاده شده است.

در این پژوهش، دانشمندان آستانه های آسیب در شرایط مختلف سرعت و ضربه توده های سنگی، زاویه های برخورد و ... را ثبت و اندازه گیری کردند.

مطالعه حوادث حقیقی

اعضای این تیم تحقیقاتی علاوه بر موارد فوق؛ اطلاعات آسیب های وارد شده به ساختمان های مختلف در فوران های آتشفشانی را در فوران های کوهستان اونتاکه Mount Ontake و کوهستان اوسو Mount Usu در ژاپن را نیز بررسی کرده و با داده های اطلاعاتی دیگر از آسیب های وارد شده توسط آتشفشان های سایر نقاط جهان مقایسه کردند. در نتیجه این مقایسه اطلاعات، پژوهشگران مدل هایی از آسیب پذیری ساختمان ها در مواجه با بمباران های آتشفشانی و زمین لرزه های ناشی از آن ترسیم کردند. در نتیجه این مطالعات مشخص شد بتن و سازه های بتنی بیشترین مقاومت را در برابر آسیب های ناشی از فوران آتشفشانی داشته و کمترین صدمه را می بیند و از سوی دیگر ضربه گیرهای ساخته شده از مواد متخلخل و ساختمان های فلزی در رده بعدی قرار داشته و در حقیقت نوع ساختمانی که افراد در ان زندگی می کنند تاثیر به سزائی در محافظت از جان انسان ها در هنگام فوران آتشفشانی و پرتاب سنگ ها و صخره های کوچک و بزرگ دارد.

به دنبال پناهگاه مناسب بگردید

به اعتقاد پژوهشگران، بهترین محل برای پناه گرفتن در هنگام رخدادن ناگهانی فوران آتشفشانی، دور ترین بخش ساختمانی است که سقف آن با بتن مسلح ساخته شده و دارای قاب بندی سقف متراکمی بوده و در ساختمان های چند طبقه، در طبقات پائین تر قرار دارد. این ساختمان باید حداقل دو مسیر خروجی داشته باشد و توصیه می شود با استفاده از مبلمان و تجهیزات داخلی ساختمان در اطراف خود پناهگاه درست کرده و در آن سنگر بگیرید. به طور کلی در این شرایط پناه گرفتن در داخل هر نوع سازه ای، به مراتب بهتر از قرار گرفتن در فضای باز است.

شرح کامل این پژوهش و یافته های به دست آمده از آن در آخرین شماره مجله تخصصی دانشکده فني و مهندسي ژئوترمال (Journal of Volcanology and Geothermal Research){اینجا} منتشر شده و در اختیار پژوهشگران قرار دارد.