سه نگاه متفاوت از «شهرآورد86»

هدی یکتا – کارشناس ورزش

 الف؛ چرا پرسپولیس دربی را باخت؟

پرسپولیس «برانکوب در روزی که می‌خواست جشن قهرمانی بگیرد دربی 86 را با نتیجه یک بر صفر به استقلال تهران واگذار کرد. ولی چه شد که این اتفاق افتاد؟
1- دلیل اصلی شکست پرسپولیس به گواه کارشناسان چیدمان اشتباه اولیه برانکو بود. روی نیمکت‌نشاندن گاردین منشاؤ گماردن وحید امیری در خط حمله نه تنها باعث کم زهر شدن خط آتش سرخپوشان شد، بلکه سمت چپ خط میانی این تیم را به هراه سمت راست فلج کرد! فرشاد احمدزاده که عادت کرده بدو، در جناح راست بازی کند، ناگهان هافبک چپ شد و بشاررسن هم در ضعیف‌ترین روز خود هافبک راست! ضمن آن که صادق محرمی آماده وانرژیک هم به رغم رهایی از بیماری نیمکت نشین شد تا پرسپولیس عملاً خلع سلاح شود!
2- میزان حفظ توپ نزد پرسپولیسی‌ها (به اعتراف خود برانکو) به شدت کاهش یافته بود و عمده دلیل آن لجبازی مرد کروات با «محسن مسلمان» بود! هافبکی که هنوز بهترین پاسور پرسپولیس و لیگ برتر به شمار می‌رود, اما به دلایلی نامعلوم هفته‌هاست فرصت بازی پیدا نمی‌کند. با وجود شعار و اصرار هواداران عصبانی پرسپولیس برای استفاده از «محسن مسلمان» در دربی 86 «برانکو» روی دنده لج افتاد و حتی یک دقیقه هم از این پلی میکر تکنیکی استفاده نکرد!
3- در غیاب «محسن مسلمان» و با سخت‌گیری هافبک‌ها و در اصفهان استقلال, بهترین گلزن لیگ برتر هیچ فرصتی برای خودنمایی پیدا نکرد! «علی علیپور» در خط حمله پرسپولیس تنها شد و هافبک‌های پرسپولیس هرگز نتوانستند برای او خلق موقعیت کنند. ضمن آنکه با هوشیاری شفر و استفاده از فرشید باقری در کنار امید ابراهیمی و استفاده از مدافعان سرعتی همچون روزبه چشمی و سید مجید حسینی عملاً علیپور نتوانست از سرعت خود استفاده کند.
4- افت کاپیتان‌های اول و دوم پرسپولیس نیز مشهود بود. دلیل نزول «حسین ماهینی» می‌تواند به تغییر پست‌های متوالی او برگردد اما تا آخر دربی هم متوجه علت افت فاحش «سید جلال حسینی» نشدیم! مدافع با تجربه‌ای که حتی هنگام مسابقه از رهبری و هدایت همبازیانش هم غافل بود و پرسپولیس دقیقاً از همین نقطه ضربه خورد.
5- حتی اگر لجبازی «برانکو» در قبال «محسن مسلمان» را بپذیریم، نخواهیم توانست با نیمکت‌نشینی مطلق «سیامک نعمتی» زننده 2 گل در 2 بازی آخر پرسپولیس کنار بیاییم! هافبکی که از قدرت شوتزنی و تکنیک قابل قبولی برخوردار است، اما روی نیمکت نشست تا شاهد رژه رفتن «بشار رسن» روی اعصاب هواداران باشد!
البته اشتباهات «برانکو» باز هم ادامه داشت اما به همین 5 مورد اکتفا کردیم.


ب؛ چرا استقلال دربی را برد؟

جنگ مربیان خارجی فوتبال ایران را «وینفرد شفر» برد. چرا؟
1- هر چند مرد آلمانی دربی رفت را به دلیل عدم شناخت از فوتبال ایران و پرسپولیس «برانکو» باخت اما دربی برگشت جایی بود که ثابت کرد, برخی مربیان برای روزهای سخت و بازی‌های بزرگ ساخته شده‌اند. «وینفرد شفر» هفته قبل‌تر هم از الهلال عربستان رئال مادرید آسیا نساخت (رجوع شود به مصاحبه فصل گذشته برانکو) و این حریف را در کشور ثالث برد. این مرتبه نیز «شفر» به وعده خود عمل کرد و موفق به شکست دادن پرسپولیس شد.
2- ترس برادر مرگ است! این ضرب‌المثل آشنای ما ایرانیان است. «برانکو» ترسید و تیمش را دفاعی چید در حالی که «شفر» نترسید و برد. تیمی که برنده شد مامه تیام، سرورجباروف، داریوش شجاعیان، فرشید اسماعیلی و حتی به نوعی وریا غفوری را در فاز تهاجمی داشت در حالی که پرسپولیس «برانکو» حتی علی علیپور را نیز در خط حمله گم کرده بود.
3- یکی از نکات قابل انتقاد استقلال علیرضا منصوریان یکنواخت بازی کردن این تیم بود. نقیصه‌ای که با ورود «شفر» به مرور زمان مرتفع شد. گزاف نیست اگر بگوییم تیم آلمانی استقلال(!) هم در فاز تهاجمی و هم دفاعی فوق‌العاده است و بی نقص عمل می‌کند. توجه داشته باشید استقلال «شفر» به قدری به بلوغ تاکتیکی رسیده است که پس از گل زدن در تیر اول از عمده این مأموریت برآمد تا گل زده را حفظ کند. جالب آن که هافبک‌ها و عناصر دفاعی استقلال اجازه ندادند، پرسپولیسی‌ها حتی شوت به چارچوب خطرناک یا موقعیت ویژه‌ای ایجاد کنند.
4- «وینفردشفر» بر خلاف مربیان سابق استقلال در حساس‌ترین بازی فصل اسیر احساسات نشد و با جسارتی مثال زدنی «خسروحیدری» را روی نیمکت نشاند. بازیکنی که اصلی‌ترین تاکتیک استقلال در سالهای گذشته روی حرکات محوری او از سمت راست خلاصه می‌شد. با این وجود سرمربی آلمانی آبی‌ها ترجیح داد قید «خسروحیدری» را بزند تا «وریا غفوری» آزاد شود وبا اعتماد به نفس بالاتری نه تنها گل برتری استقلال را به ثمر برساند بلکه بهترین بازیکن دربی 86 نیز لقب بگیرد.
6- تحرکات وانرژی خاص «وینفردشفر» کنار زمین نیز یکی دیگر از عوامل برتری استقلال بود. در روزی که «برانکو» ایستاد و اشتباهات خود را شمرد، مرد آلمانی کنار زمین بسیار تحرک داشت و به شاگردان خود و هواداران استقلال روحیه و انرژی می‌داد. «شفر» ما را به یاد دوران مربیگری در بوندس‌لیگای آلمان انداخت که کنار زمین آرام و قرار نداشت و در نهایت هم به آنچه می‌خواست رسید.


ج؛ آبروریزی جلوی چشمان رئیس فیفا
چند روز قبل از دربی 86 عنوان شد که پنجشنبه «اینفاتنینو» رئیس فدراسیون جهانی فوتبال (فیفا) یکی از تماشاگران این مسابقه است. «اینفاتنینو» به همراه «مارکوفان باستن» اسطوره فوتبال هلند به ورزشگاه آزادی تهران آمد و دربی 86 را در کنار هواداران دو تیم به تماشا نشست.
رئیس خوش خنده فیفا با دو شال گردن قرمز و آبی وارد ورزشگاه شد تا دل طرفداران هر دو تیم را به دست بیاورد و از قضا تشویق هم شد!
اما در این میان یک اتفاق تلخ باعث آبروریزی جلوی چشمان رئیس فیفا شد. «بشاررسن» کنار خط رفت که کرنر بزند ولی هواداران استقلال شروع به پرتاب بطری آب و سنگ کردند, تا لحظاتی بازی متوقف شود!
این تنها نقطه تاریک دربی روز پنجشنبه بود. روزی که «علیرضا فغانی» پیش چشمان رئیس فیفا قضاوت خوبی داشت. به جای عصبانیت لبخند زد و بازیکنان دو تیم نیز حرمت‌داری کردند فقط یک عده قلیل از تماشاگران بی توجه به هشدار و توصیه‌های قبلی سنگ پرانی کردند تا همه ما را به فکر فرو ببرند. چرا؟
در روزهایی که سعودی‌ها به پشتوانه «شیخ سلمان» مزدور بحرینی خود(بخوانید رئیس کنفدراسیون فوتبال آسیا) و باهمراهی امارات تلاش می‌کنند ایران را ناامن جلوه بدهند و از بازی در کشورمان طفره می‌روند, خودمان بادست خودمان آب در آسیاب دشمن ریختیم!
این در حالی است که حضور «اینفاتنینو» رئیس فدراسیون جهانی فوتبال در ایران یک فرصت طلایی بود. گرچه تلاش‌هایی هم صورت پذیرفت که رئیس فیفا با مقامات بلند پایه کشورمان دیدار کند اما نمی‌دانیم بالاخره توانستیم امتیازاتی بگیریم یانه؟
آیا فرهنگ‌سازی و هشدار دادن در استادیوم آزادی برای آبروداری در حضور رئیس فیفا کافی بود؟ خاطرتان باشد «اینفاتنینو» پیش از این نیز برای رایزنی و گرفتن رأی به ایران سفر کرد و حتی میهمان برنامه تلویزیونی «نود» شد. بنابر این باید از قبل تمهیداتی اندیشیده می‌شد که این اتفاق تلخ نیفتد و شاید هم شانس آوردیم «اینفاتنینو» دقیقه 83 استادیوم آزادی را ترک کرد و نتوانست صحنه سنگ پرانی مجدد یا پرتاب نارنجک آخر را نبیند!
باری، زبان قلم مو در آورد اس بس نوشتیم باشگاههای فرهنگی(!) ورزشی و در رأس آن فدراسیون فوتبال وظایف دیگری هم غیر از ورزش قهرمانی و کسب نتیجه دارند. وظایف که به نظر می‌رسد در انجام آن کوتاهی شده و تازه شانس آوردیم در لحظه آخر قضاوت دربی را به «علیرضا فغانی» سپردیم و گرنه معلوم نبود، چه اتفاقی می‌افتاد؟!