حکم تعارف آب به روزه دارِ فراموشکار!
سوال: اگر روزهدار فراموش کند روزه است و از کسی تقاضای آب کند، آیا فرد مقابل که میداند وی روزه است، جایز است که به او آب دهد یا باید روزه او را به او یادآوری کند؟
پاسخ: در فرض سؤال و با فرض اطمینان از آنکه طرف مقابل، روزهاش را فراموش کرده، یادآوری روزه لازم نیست و میتواند به او آب دهد. (استفتاء از دفاتر آیات عظام: خامنهای، سیستانی، شبیری زنجانی،مکارم شیرازی، (مد ظلهم العالی)
حکم خوردن روزه برای تداخل امتحانات
سوال: تمامی امتحاناتم در ماه رمضان برگزار میشود، آیا میتوانم روزه نگیرم و بعدا آنها را قضا کنم؟
پاسخ: اموری مانند تحصیل و امتحان نمیتواند عذر شرعی برای ترک روزه باشد. تا حد ممکن از شبها برای مطالعه و درس خواندن استفاده کنید و یا برای روزه نگرفتن میتوانید حکم مسافر را پیدا کنید. به این صورت که اول صبح به فاصله مسافت شرعی (حدود
23 کیلومتر) از منطقه سکونت، فاصله گرفته و روزه را افطار کنید و برگردید.
شایان ذکر است اگر به جهت داشتن روزه و اشتغال به تحصیل یا آمادگی برای امتحان دچار ضعف بسیار زیاد شدید، میتوانید صرفا به مقدار رفع ضعف، غذا یا نوشیدنی مصرف نمایید، ولی قضای روزه آن روز، بعد از ماه رمضان واجب است.
آیا روزه غیبت کننده صحیح است؟
سوال: مقصود از برخی روایات که میگویند گناهانی؛ مانند دروغ گفتن، غیبت و... روزه را باطل میکند، چیست؟
پاسخ: مقصود از این دسته روایات اثر معنوی و باطنی روزه است که چنین گناهانی این اثر را به حداقل رسانده و یا آنرا از بین میبرد؛ چون روزه دارای درجاتی است. بر این اساس، انجام چنین گناهانی به بطلان فقهی روزه نخواهد انجامید؛ یعنی اینگونه نیست که روزه دروغگو باطل شده و باید قضای آنرا به جا آورد و یا کفاره داد. مگر دروغ بستن بر خدا، پیامبر و جانشینان پیامبر که در این صورت روزه را باطل میکند.
پیامبر اکرم (ص) فرمود: «روزه سپر است، وقتى یکى از شما روزه است ناسزا نگوید، نادانی نکند و اگر کسى با او نزاع کرد یا به او ناسزا گفت بگوید من روزهام [و در صدد جبران نباشد]».
همچنین از آنحضرت نقل شده است: «پنج کار است که روزه را از بین میبرد: دروغ، غیبت، سخنچینى، قسم دروغ و نگاه شهوتآمیز».
امام صادق (ع) فرمود: «هنگام روزه، زبانتان را از دروغ حفظ کنید».
همانطور که بیان شد؛ این گناهان، اثر معنوی و باطنی روزه را کاهش داده ویا از بین میبرد. ولی با این وجود، این دسته از روایات به معنای بطلان فقهی روزه نیست.