مریم حمیدی- باتوجه به اینکه بیشتر فعالیتهای اقتصادی بانوان در بخش خانواده است بنابراین زنان با مدیریت صحیح این بخش نقش مهمی در اصلاح الگوی مصرف و امور اقتصادی جامعه و خانواده برعهده دارند.
زنان نه تنها در خرید لوازم و مواد مصرفی نقش مؤثری دارند بلکه در درست مصرف کردن و نگهداری از مواد مصرفی نیز باید مدیریت داشته باشند اگر احساس وظیفه و حفظ سرمایه های کشور در زنان ایجاد شود آنان در حفظ منابع ملی نیز تأثیر بسزایی خواهند داشت و این امر خود به خود عاملی برای ایجاد الگوی مناسب مصرف برای نسلهای بعدی خواهد بود.
اسراف و خرجهای اضافی ممنوع
اسراف و خرجهای اضافی باعث کاهش سطح بهرهوری اعضاء خانواده خواهد شد و همچنین به صورتی فرهنگی غلط و عادتی نامطلوب به نسلهای بعدی منتقل میشود. مادر با فراهم کردن شرایط مناسب و مدیریت صحیح در خانواده رفاه و آسایش اعضاء خانواده را تأمین میکند و تمامی اعضاء خانواده با عزت نفس و بهداشت روانی و جسمی بالا از سرمایههای انسانی خود برای دستیابی به اهداف خویش و کسب رضای خدا استفاده میکنند. بدین منظور مدیریت جهادی زنان در عرصه اقتصادی خانواده لازم و ضروری است.
در واقع، مدیریت جهادی همان کار و تلاش با نیت الهی و مبتنی بر علم و درایت است. در کشور ما مصرف یک مقوله فرهنگی و سپس اقتصادی است اصلاح الگوی مصرف را هم باید در ساختارهای کلان کشور و هم در ساختارهای مردمی پیگیری کرد. از آتجا که خانواده رکن اساسی جامعه است و قلب تپنده این رکن پرواضح است که در مقوله تعلیم و تربیت نمیتوان نقش وی را نادیده گرفت. مادر به عنوان مدیر خانواده در خرید و نحوه مصرف میتواند هزینههای یک جامعه را کنترل نماید و این مسئله میتواند از طریق بهینه سازی یا اصلاح الگوی مصرف در خانواده بدست آید.
الگوی مصرفی خانواده تابع زن
خانواده در مصرف تابع زن است؛ بنابراین درک و فهم زن از مصرف و چگونگی اصلاح الگوی مصرف میتواند در همه خانوادهها تأثیرگذار باشد و این امر تنها از طریق وجود مدیران جهادی چه در سطح کلان و چه در سطح خرد(خانواده) ممکن نخواهد شد.
رهبر انقلاب درباره مدیریت جهادی میفرماید:« تلاش عبارت است از تلاشی که در مقابل دشمنیای انجام میگیرد، هرجور تلاشی جهاد نیست. تلاش عبارت است از آنگونه تلاشی که در برابر یک چالش خصمانه از سوی طرف مقابل صورت میگیرد؛ این جهاد است. آن وقت معنای مدیریت جهادی در این جا این است که توجه بکنید که حرکت علمی کشور و نهضت علمی کشور و نهضت پیشرفت علمی کشور مواجه است با یک چالش خصمانه که در مقابل این چالش خصمانه شما که مدیرید، شما که استادید، شما که دانشجو هستید باید بایستید. این شد حرکت جهادی و مدیریت دستگاه . چه مدیریت دانشگاه، چه مدیریت وزارت چه مدیریت بخشهای گوناگون این عرصه عظیم خواهد شد مدیریت جهادی.»
مدیریت جهادی مقولهای همزاد انقلاب اسلامی است و همین مقوله از ابتدا با نهادهای جهادی و انقلابی گره خود این جهاد به شکلی خاص با بهرهوری بهینه پیوند خورده است.
ضرورت اصلاح یک فرهنگ نادرست
فرهنگ مردم ایران در چند سال اخیر به واسطه مسائل سیاسی و اقتصادی تغییرات شدیدی را تجربه کرده است و بازگشت به الگوی صحیح مصرف که در اثر القائات رسانهای دچار تحول و دگرگونی شده است موضوعی است که تنها بخش اعظمی از آن با مدیریت جهادی زنان ممکن خواهد شد، طبیعتا اولین مرحله جامعهپذیری افراد در خانواده شکل میگیرد بنابراین باید به دنبال راهی بود که در مقابل فرهنگ غلط مصرفگرایی فرهنگ صرفهجویی را نهادینه کرد، از آنجایی که زنان مدیران داخلی خانواده به شمار میآیند در القای این فرهنگ بر سایر اعضاء خانواده بسیار مؤثر خواهند بود.
بخشی از این فرهنگ غلط در سایه مدگرایی و تجملگرایی رشد کرده است. این دو عامل اسباب مهمی برای عدم درست مصرف کردن است. در جامعه مصرفی ساختهای اجتماعی را باید بر اساس هویتی که افراد از سبکهای مختلف زندگی و طرز تلقیها و شیوه رفتار و سلیقهها نسبت به هرچیزی کسب میکننذ فهم کرد. با توجه به اینکه اسراف در میان خانوادهها ریشه دوانده است جهت مقابله با آن باید با مدیریت زمان و در بلند مدت به برنامهریزی پرداخت تا زنان در درجه اول با درست و به جا هزینه کردن درآمد خانه و جلوگیری از هزینههای گزاف و بیهوده موجب افزایش بهرهوری در خانه شوند و در نهایت به جایگاه حقیقی خود در جامعه و تأثیر رفتارشان بر سایر اعضاء خانواده برای حفظ منافع ملی پی ببرند و با برنامهریزی دقیق و همه جانبه ایفای نقش کنند.
راهکارهایی همچون تغییر در دانش و نگرش زنان از طریق آموزش و اطلاعرسانی آنان منجر به تغییر در رفتار فردی و در نتیجه رفتار گروهی خواهد شد و در مجموع زنان میتوانند با تمرکز بر چالشهای پیش روی خانواده خود در زمینه اجرای بهینهسازی الگوی مصرف با استفاده از اصل مدیریت جهادی اقتصاد با کاهش مصرفزدگی و تجملگرایی نقش مؤثری در حفظ منابع ملی برای آیندگان داشته باشند.