به گزارش نما، یکی از چالش های عمده در مدیریت شهری تهران عدم هماهنگی دستگاه های مختلف در امور شهری است، که از جمله آن می توان به برگزاری نمایشگاه های مختلف در پایتخت اشاره کرد.
شهرداری تهران در سال های گذشته با توجه به معضلاتی چون آلودگی هوا و ترافیک تصمیم گرفت نمایشگاهی را در حومه تهران راه اندازی کند.
مکان یابی نمایشگاه بین المللی تهران در چند نقطه شروع شد. مدیران شهری نقاط مختلفی را برای اجرای این طرح در نظر گرفتند که می توان به سه مکان که از بقیه مناسبت تر بودند، اشاره کرد. این سه مکان عبارت بودند از: زمین های میدان تیر چیتگر در منطقه 22 تهران، شهرک پرند در نزدیکی ایستگاه آپرین و سومین گزینه، اراضی شهر آفتاب در حوالی مرقد مطهر امام خمینی (ره).
با توجه به نقاط ضعف و قوت این مناطق، شهر آفتاب برای ساخت نمایشگاه انتخاب شد. شهر آفتاب به آزادراه خلیج فارس، بزرگراه تهران-قم و بزرگراه بهشت زهرا دسترسی دارد و این یک حسن بزرگ برای این منطقه است.هم چنین به فرودگاه بین المللی امام خمینی (ره) نزدیک است. این منطقه در غرب به ایستگاه راه آهن آپرین، در شمال به ایستگاه راه آهن تهران و در جنوب به پایانه جنوب وصل است. شهر آفتاب به ایستگاه مترو حرم امام (ره) و ایستگاه شاهد دسترسی دارد و ایستگاه مترو نیز همزمان با افتتاح آن راه اندازی شد. این منطقه، بافت سبزی را در اطراف خود دارد. همچنین در فازهای بعدی در حال تکمیل فضاهای تفریحی و رفاهی در خود است. مسئله ای که گزینه های دیگر نداشتند. می توان گفت که شهر آفتاب با توده و بافت های متراکم مسکونی مجاور خود فاصله زیادی دارد و در عین حال به سهولت می توان به داخل شهر تهران دست یافت.
شهر آفتاب افتتاح شد ولی استفاده نشد!
در سال 1395 همزمان با شروع نمایشگاه بین المللی کتاب در اردیبهشت ماه با حضور، حسن روحانی، رئیس جمهور، محمدباقر قالیباف، شهردار وقت تهران و علی جنتی، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، نمایشگاه شهر آفتاب افتتاح شد. حسن روحانی در مراسم افتتاح شهر آفتاب آن را کار ارزشمندی خوانده بود:« بسیار خوشحالم از این که نمایشگاه کتاب تهران آغاز به کار کرده است به همین دلیل از شهردار تهران و از همه مسئولان که این بنای بسیار بزرگ و زیبا را راهاندازی کردهاند تشکر میکنم.»
علی جنتی در 12 اردیبهشت ماه 95 و در بازدیدی که از نمایشگاه شهر آفتاب داشت، عنوان کرده بود:« انتخاب شهر آفتاب برای برگزاری نمایشگاه بینالمللی کتاب تهران یکی از اقدامات ماندگار در جمهوری اسلامی ایران است.»
ولی پس از برگزاری نمایشگاه کتاب و بعد از مدت کوتاهی به خصوص از سال 96 به این سو، بی مهری به شهر آفتاب آغاز شد. انتقادات و بهانه گیری ها در کنار شانه خالی کردن وزارت خانه ها و سازمان های مختلف برای برگزاری نمایشگاه های پر بازدید به رویه ثابت در حوزه شهری تبدیل شد. بسیاری از نمایشگاه های پربازدید در این سال در مصلی و نمایشگاه بین المللی در کنار اتوبان چمران برگزار شدند. همچنین نمایشگاه بین المللی کتاب در سال 97 پس از دو سال از شهر آفتاب به مصلی منتقل شد.
در همین زمینه ممهدی چمران؛ رئیس شورای سابق شهر تهران در گفتگویی در 12 اردیبهشت امسال با انتقاد از انتقال نمایشگاه بین المللی کتاب عنوان کرد:« عدم استفاده از نمایشگاه شهر آفتاب که هزینه بسیاز زیاد بالغ بر هزار میلیارد تومان برای احداث آن صرف شده به نوعی تحمیل خسارت به شهر است. عدم برگزاری نمایشگاه در مجموعه شهر آفتاب اشتباه بزرگی است که منجر به افزایش آلودگی هوا و تحمیل ترافیک به مردم شهر می شود. مسلما مصلی جای برگزاری نمایشگاه نیست در حالی که شهر آفتاب مختص برگزاری نمایشگاه ساخته شده و مدیریت شهری پیشین ظرفیت های خوبی برای دسترسی های مطلوب به این مجموعه عظیم اندیشیده است.»
اما یکی از ارگان هایی که با لابی ناشران و غرفه داران در انتقال نمایشگاه کتاب به مصلی تسلیم شده بود، وزارت ارشاد بود. مجتبی یزدانی؛ معاون خدمات شهرداری تهران در همین زمینه اعلام کرده بود:«نظر شهرداری و راهور این بود که نمایشگاه در شهر آفتاب برگزار شود اما در نهایت وزارت ارشاد به این نتیجه رسید که نمایشگاه را در مصلی برگزار کند. بنابراین واقعیت این است که به درخواست وزارت ارشاد و ناشران، نمایشگاه کتاب در مصلی برگزار شده است و ما همچنان مصر هستیم این نمایشگاه باید در شهر آفتاب برگزار شود.»
محسن هاشمی؛ رئیس شواری شهر نیز در چند نوبت نسبت به برگزاری نمایشگاه های پربازدید در شهر تهران و عدم استفاده از شهر آفتاب نقدهای صریحی به ارگان های ذی ربط وارد ساخت. هاشمی این اقدامات را بازی با اعصاب و روان مردم دانسته بود و در 17 اردیبهشت ماه گفت: « شورای شهر تهران در گذشته مصوباتی درباره ممنوعیت برگزاری نمایشگاههای پر مخاطب در تهران داشته است، به همین دلیل نمایشگاه شهر آفتاب با هزینه گزاف ساخته شد و شما هم میبینید برگزاری نمایشگاه کتاب با همه تمهیدات ترافیکی باز هم موجب بروز ترافیک شد و از همین جا از استاندار، وزیر کشور و رییس جمهور میخواهم که جلوی برگزاری نمایشگاههای پرمخاطب را در تهران بگیرند؛ چرا که تا آنجایی که اطلاع دارم این افراد مخالف برگزاری نمایشگاه در تهران هستند.»
عدم تمایل برگزارکنندگان نمایشگاه ها که عمدتا وزارت خانه های دولتی از جمله وزارت صنعت و معدن هستند، باعث شد تا هاشمی بار دیگر در 21 اردیبهشت درجریان انتخاب شهردار جدید دست به انتقاد بزند:« برگزاری نمایشگاه خودرو در سایت نمایشگاه بین المللی برخلاف مصوبات شورای شهر است، از پلیس و شهرداری در خواست میشود مانع از برگزاری این نمایشگاه در داخل شهر تهران شوند.»
بازهم نمایشگاه و بازهم بی مهری به آفتاب
با وجود انتقادات صریح اعضای شورای شهر پنجم و اعضای سابق شورای شهر در کنار مدیران شهری، یکی دیگر از نمایشگاه های پرمخاطب تهران به جای شهر آفتاب در محل دائمی نمایشگاه های بین المللی برگزار می شود. برگزاری نمایشگاه الکامپ که بازدیدکنندگان زیادی دارد بار دیگر انتقادات را متوجه محل برگزاری آن کرد.
زهرا نژاد بهرام در تذکر پیش از دستور خود در 7 مردادماه در جلسه شورای شهر تهران با بیان اینکه برگزاری نمایشگاههای پر مخاطب در معابر پر تردد و اماکن متراکم پذیرفتنی نیست، گفت:« به وزارت صنعت بابت برگزاری نمایشگاه الکامپ و همچنین شهرداری تهران در مورد بی توجهی به مصوبه شورای شهر مبنی بر ممنوعیت برگزاری نمایشگاههای بینالمللی در خیابان سئول تذکر میدهم.»
وی با بیان اینکه علی رغم تذکر رئیس شورای شهر و وزیر کشور شاهد آن هستیم که نمایشگاه الکامپ برگزار شده است، گفت: «بدینوسیله ضمن تذکر به وزارت صنعت به شهرداری تهران نیز تذکر میدهیم تا نسبت به جلوگیری از بروز چنین مزاحمتها و نارضایتیهایی برای مردم محل اهتمام جدیتری داشته باشد.»
با وجود این اعتراضات ولی گوش وزارت صنعت و معدن بدهکار نبود و علی رغم نامه وزیر کشور مبنی بر ممنوعیت برگزاری نمایشگاه الکامپ در محل دائمی نمایشگاه های بین المللی، این رخداد در تاریخ مقرر در مکان ممنوع! برگزار شد.
احمدی یکی از شهروندان به خبرنگار فارس گفت: وقتی نمایشگاهی در چمران برگزار می شود نمی توان در این مسیر تردد کرد و باید ساعت ها در ترافیک بمانیم.
وی ادامه داد: واقعا مسئولان محاسبه کنند ببیند دراین مدت چقدر بنزین هدر می رود و چقدر آلودگی هوا ایجاد می شود؟
رضایی یکی دیگر از شهروندان گفت: من اصلا به نمایشگاه نمی روم اما مسیر رفت و آمد از مقابل نمایشگاه است و وقتی نمایشگاهی در این محل برگزار می شود ترافیک بیداد می کنند و مردم ماشین های خود را دوبل و سوبل پارک می کنند.
وی ادامه داد: مسیر جایگزینی هم وجود ندارد و بعضا نمایشگاه در ساعات پیک ترافیک است و واقعا گرفتار می شویم.
کریمی یکی دیگر از شهروندان گفت: واقعا اگر این مسئولان جای ما بودند چه می کردند ما ساعت ها در ترافیک گرفتار می شویم. چرا نمایشگاه را به بیرون از شهر منتقل نمی کنند؟
به هر حال به نظر می رسد مقاومت های زیادی از سوی برگزار کنندگان نمایشگاه های بین المللی و پرمخاطب و دستگاه های مرتبط برای دور زدن قانون ممنوعیت برگزاری نمایشگاه در داخل شهر تهران وجود دارد که شورای شهر، پلیس راهور و شهرداری تهران نتوانسته اند مانع از آن شوند. هرچند در شش ماه دوم سال 96 علی رغم انتقادات بسیار درباره برگزاری چند نمایشگاه پرمخاطب در داخل تهران، محمدعلی نجفی؛ شهردار وقت در برابر خواست برگزار کنندگان نمایشگاه ها اقدام خاصی صورت نداد و روند را نیز حتی برای نمایشگاه کتاب 97 در مصلی تسهیل کرد، ولی همین اقدامات به عادت بدی تبدیل شد تا در سال جاری روند عدم استفاده از نمایشگاه شهر آفتاب افزایش یابد.