كه عشق آسان نمود اول ...

امیرعلی اسماعیلی- مجموعه تلویزیونی «پدر» که این شب‌ها از شبکه دو سیما پخش می‌شود یکی از سریال‌هایی است که توانسته نظر مخاطبان را به خود جلب کند. این در حالی است که نقدها و نظرات منفی نیز در اطراف این سریال بسیار شنیده و خوانده می‌شود.

مجموعه‌ای که با یک حرکت عجیب توانست سر و صدا کند و در کانون توجه قرار گیرد. حرکتی که شخصیت «حامد» از پنجره بیرون پرید تا مبادا به عمل خلاف شرع گرفتار شود. این اتفاق سبب شد تا بسیاری درباره این مجموعه دست به طنز ساختن بزنند و این یعنی یک شروع متفاوت برای یک سریال تلویزیونی است. یعنی سوار شدن روی موج افکار عمومی تا بخواهند سر از کار قضیه در بیاورند که چنین سریالی قرار است در پایان چه اتفاقی را به بیننده نشان دهد.

اما قبل از همه این‌ها باید در مورد این مجموعه تلویزیونی گفت که اشکالات فنی اعم از ایرادات تدوین تا مشکلات فیلنامه در آن به وفور یافت می‌شود و روشن نیست که مجموعه‌ای که برای پخش سراسری از تلویزیون انتخاب می‌شود چطور با چنین ایراداتی می‌تواند از آنتن رسانه ملی پخش شود. حتی در مواردی در انتخاب بازیگران این مجموعه به نظر می‌رسد که بدون توجه به توانایی یک فرد برای نقشی در نظر گرفته شده است.

منطق، گمشده مجموعه تلویزیونی «پدر» است. فیلمنامه و به طور کلی قصه این سریال در قسمت‌های بسیاری فاقد منطق روایی است. یعنی در بخش‌هایی که کم نیستند هر بیننده‌ای متوجه رفتارها یا اتفاقات غیرمنطقی در داستان می‌شود و این یعنی فیلمنامه دچار اشکال است. در حالی که این اصل اول شکل‌گیری یک اثر اصطلاحا هنری اگر زیر سوال باشد دیگر بخش‌ها حتی اگر در بالاترین مرتبه نیز باشند کارکرد خود را از دست می دهند.

به نظر می‌رسد تیم تولید این اثر نسبت به اینکه در حال تعریف کردن یک قصه هستند بی‌دقتی نشان داده و کمتر به مخاطب فکر کرده و تنها به پیش بردن ماجرا و رسیدن به مضمونی که مد نظر دارند فکر می‌کنند. شاید همین مضمون‌محوری عاملی باشد که بیننده احساس کند که با اثری هنری روبه‌رو نیست بلکه کارگردان و نویسنده در صدد رساندن یک پیام بوده‌اند و به هر طریق می‌خواهند این کار را انجام دهند ولو اینکه مجبور شوند منطق داستان‌گویی یا حتی توالی رویدادها را زیر پا بگذارند.

شاید باید گفت در مجموعه تلویزیونی «پدر» احساسات بیشتر از هر چیز دیگر حکم می‌رانند و رفتارهای احساسی شخصیت‌های فیلم آن‌قدر زیاد است که گاهی بیننده حس می‌کند که این شخصیت‌ها ذره‌ای اهل تامل کردن نیستند و تنها با رفتارهای احساسی می‌خواهند به نتیجه برسند. بازی مهدی سلطانی سروستانی در این مجموعه یکی از درخشان‌ترین بخش‌هایی است که هر بیننده‌ای نسبت به آن اعتراف خواهد کرد هرچند گاهی رفتارها (ناشی از ضعف روایت) و بازی‌های ضعیف شخصیت‌های دیگر مجموعه سبب می‌شود بازی خوب و منطقی این بازیگر نیز به خوبی دیده نشود اما در غیر اینصورت بازی‌های سلطانی به شدت باورپذیر و منطقی است و بیننده با او هم ذات‌پنداری کرده و نسبت به رفتارهای او واکنش مثبت نشان می‌دهد. استفاده از نابازیگران یکی از اتفاقاتی است که این روزها در تلویزیون رواج داشته و در این مجموعه نیز شاهد این موضوع هستیم. شاید استفاده از نابازیگران را این طور توجیه کنیم که قرار است به نیروهای تازه با استعداد میدان داده شود ولی گاهی بازی‌های این نابازیگران به‌شدت مصنوعی می‌شود و به نظر می‌رسد تیم تولید‌کننده برای پایین آمدن هزینه‌های تولید سراغ چنین گزینه‌هایی رفته‌اند که این نیز می‌تواند امری محتمل باشد زیرا در روزگار فعلی بازیگران تلویزیون هم قیمت‌های بالایی برای حضور در یک پروژه تلویزیونی پیشنهاد می‌کنند و سعی می‌کنند از این روش خود را در تراز بازیگران سینما قرار دهند. مانور اشرافیت دیگر موضوعی است که در این مجموعه تلویزیونی چشمگیر است. خانواده حاج علی تهرانی (مهدی سلطانی) خانواده متمول هستند که با تلاش به این جایگاه رسیده‌اند ولی ادبیات حاج علی گاهی اینطور القا می‌کند که با اندکی تلاش و بدون پشتوانه خانوادگی هرکس می‌تواند به این دارایی و ثروت برسد هرچند که در واقع چنین نیست. در صورتی که در شرایط فعلی کشور که مردم با مشکلات دست و پنجه نرم می‌کنند چنین سبک زندگی و معیشتی نوعی اشرافی‌مآبی محسوب می‌شود که در این سریال تبلیغ می‌شود. آن هم در خانواده‌ای که باورهای مذهبی دارد و بارها از زبان حاج علی تهرانی شنیده شد که که خانه‌ای و لقمه حلالی، در صورتی که منزلی که فیلم در آن می‌گذرد یک ویلا محسوب می‌شود و یک خانه معمولی محسوب نمی‌شود. شاید یکی از دلایلی که سبب شده این سریال مورد توجه قرار گیرد عشق و رفتارهای پدرانه شخصیت پدر است. عشق در هر قالب و ظرفی که ریخته شود جذاب است و این سریال نیز از این چاشنی به خوبی استفاده کرده است و سبب شده توجه بیننده را به خود جلب کند.

در مجموع سریال پدر با تمام این نقدها و نکات توانسته توجه بینندگان تلویزیون را به خود جلب کند و هر شب آنها را برای ساعاتی پای تلویزیون بنشاند.