دولت 179 روز است كه سخنگو ندارد!

به گزارش نما، محمدباقر نوبخت در صفحه شخصی خود در توئیتر از موافقت رئیس‌جمهور با کناره‌گیری وی از مسئولیت سخنگویی دولت و تمرکز بر ریاست سازمان برنامه و بودجه در شرایط ویژه کشور خبر داد.
وی نوشته است: همان‌گونه که پیشتر هم گفته بودم کم اثر کردن فشارهای اخیر دشمنان و شرایط جدید اداره کشور، کار مضاعف همه مدیران را می‌طلبد. هرچند که تاکنون بر هر دو مسئولیت ریاست سازمان برنامه و بودجه و سخنگویی دولت تمرکز داشته‌ام و این دو نیز با یکدیگر همپوشانی بسیاری دارند اما از رئیس‌جمهور درخواست نمودم به‌دلیل شرایط جدید، اجازه دهند همه توان خود را صرف کمک به ایشان در حوزه برنامه و بودجه نمایم و مسئولیت سخنگویی دولت را عزیز دیگری برعهده بگیرند، که خوشبختانه مورد موافقت ایشان نیز قرار گرفت.
از نهم مردادماه ۹۷ که نوبخت از سخنگویی دولت استعفاء کرد، ۱۷۹ روز از استعفای محمدباقر نوبخت از سخنگویی دولت می گذرد و مشخص نیست رئیس دولت با چه هدفی تاکنون سخنگوی جدیدی انتخاب نکرده است.

بلافاصله پس از این استعفا و در حاشیه جلسه هیئت دولت، محمود واعظی رئیس دفتر رئیس جمهور از انتخاب فوری سخنگوی جدید در روزهای آینده خبر داد. اما از آن فوریت مورد اشاره آقای رئیس دفتر 179 روز گذشته و سخنگویی برای دولت معرفی نشده است.



گمانه زنی‌ها برای سخنگویی دولت

شش روز پس از استعفای نوبخت و در ۱۷ مرداد ماه خبرگزاری جمهوری اسلامی با انتشار گزارشی با تیتر «سرنوشت سخنگو» اشاره ای به گزینه های احتمالی سخنگویی دولت داشت و آورده بود: استعفای نوبخت در شرایط کنونی گمانه زنی هایی را برای انتخاب سخنگو به وجود آورده است؛ از اسحاق جهانگیری، عبدالرضا رحمانی‌فضلی، علی ربیعی وزیر تازه استیضاح شده تا محمود واعظی جزو این گزینه ها هستند.

پس از آن نیز روزنامه اصلاح طلب آرمان امروز در شماره ۲۶ آبان خود از سخنگوهای جدید دولت خبر داد و به نقل از یک منبع آگاه نوشته: پس از ۴ ماه خلأ وجودی سخنگو در دولت، رئیس‌جمهور قصد دارد با شیوه‌ای نوین به تغییرات در این حوزه بپردازد.

این منبع آگاه گفته: «دیگر سخنگویی به معنای گذشته مطرح نخواهد شد؛ درمقابل احتمال دارد دو عضو دولت نه سخنگو مانند گذشته، بلکه عملکرد اطلاع‌رسانی را داشته باشند»؛ از این جهت گویا سخنگویی در میان کارگزارانی‌ها و اعتدال و توسعه به مساوات تقسیم شده؛ بدین نحو که محسن حاجی میرزایی اخبار مصوبات و مسائل دولت را اطلاع‌رسانی کند و محمود واعظی رئیس دفتر روحانی و عضو ارشد حزب اعتدال و توسعه نیز وظیفه سخنگویی در حوزه مسائل مربوط به رئیس‌جمهور را بر عهده داشته باشد.

وی اضافه کرد که «در غیاب سخنگویی دولت، هر وزارتخانه نیز به نوبه خود، مباحث و اخبار خود را مطرح خواهد کرد.»

این منبع آگاه همچنین اسامی مختلفی که این روزها در محافل رسانه‌ای برای سخنگویی مطرح می‌شود را رد کرد. اکنون در حالی از واعظی و محسن حاجی میرزایی به عنوان سخنگویان آتی دولت نام برده می‌شود که پیش از این هم نام آنان، البته به صورت مجزا و به عنوان سخنگوی واحد دولت، مطرح شده بود. پیش از این واعظی در مقام رئیس دفتر رئیس‌جمهور هر چهارشنبه در حاشیه هیأت دولت در جمع خبرنگاران حاضر می‌شد و به تمام سوالات داخلی و بین‌المللی در حوزه‌های مختلف پاسخ می‌داد.

بسیاری از کارشناسان از تعلل رئیس جمهور در انتخاب سخنگوی دولت انتقاد دارند و آن را اتفاق نامبارک تلقی می کنند، در همین راستا محسن جلال پور، تحلیل‌گر مسائل اقتصادی و سیاسی در کانال تلگرامی خود نوشته بود: احتمالا سخنگویی دولت تشریفاتی و بی‌اهمیت محسوب می‌شود که از چند ماه پیش هیچ فردی برای تصدی این پست انتخاب نشده است.

انتخاب سخنگوی دولت در هاله ای از ابهام

حال دولت سخنگو ندارد، سخنگویی که می توانست در اوج کش مکش های نظام اقتصادی نقش روشنگری ایفاء کند و جای خالی آنها سوال و پرسش های متعددی را در ذهن ها تلنبار کرد و حدود ۲۵ هفته است که جلسات هفتگی سخنگوی دولت تعطیل است و مشخص نیست که چه زمانی قرار است پاسخگویی دولت از طریق سخنگو مجدد برقرار شود.

فرار از پاسخگویی به روش دولت روحانی

به هر حال وقتی دولت از انتصاب سخنگویی دولت در این مدت طولانی خودداری کرده، راه را برای تحلیل های سیاستمداران باز می کند تا رفتار دولت را برای پاسخگویی به افکار عمومی تحلیل کنند. فعالان سیاسی معتقدند یکی از دلایل مهم عدم انتخاب سخنگو، فرار دولت از پاسخگویی است. عبدالله ناصری فعال سیاسی اصلاح طلب در این رابطه به خبرنگار مهر گفت: از آنچه در ذهن آقای روحانی گذشته و سخنگو انتخاب می کند، خبر ندارم، اما بر اساس تجربه سیاسی و تاریخی یکی از نقاط ضعف دولت است است که نتواند با مردم و افکار عمومی ارتباط برقرار کند.

وی ضمن یادآوری جایگاه مهم سخنگو در دولت، اظهار داشت: با وجود آنکه صدا و سیما اپوزیسیون دولت اصلاحات بود، سخنگوی دولت با حضور تمام وقت در عرصه سخنگویی تصویر خوبی را از دولت با همه محدودیت ها نشان می داد ولی به نظرم برای آقای روحانی و نزدیکان وی ظاهراً افکار عمومی خیلی مهم نیست. انگار رئیس جمهور فکر می کند سخنگو در جامعه مدنی تاثیری ندارد و سخن گفتن و ارتباط برقرار کردن را بی تاثیر می دانند.

حسین مرعشی سخنگوی حزب کارگزاران در گفت‌و‌گویی در خصوص تغییرات احتمالی در دولت و اینکه سرنوشت سخنگوی دولت چه شد، گفت: هنوز تصمیم‌گیری نشده است، یک مدت آقای روحانی نظر داشتند که آقای جهانگیری سخنگو شود که او نپذیرفت.

وی درباره در پاسخ به این سوال که به نظرتان اگر قرار باشد اکنون تیم اقتصادی دولت تغییر کند، این تغییرات باید به چه صورت باشد؟ نیز گفته است: رئیس کل بانک مرکزی که اکنون تغییر کرده است، وزیر اقتصاد که نداریم، وزیر اقتصاد را هم که مجلس استیضاح کرده است. رئیس سازمان برنامه و بودجه هم تغییرناپذیر است و تا آخر در داخل دولت می‌مانند، آقای روحانی باید وزیر اقتصادی انتخاب کنند که بین نوبخت و همتی بتواند با یکی از آن‌ها هماهنگ باشد.

مرعشی اضافه کرد: قاعدتا آقای نوبخت می‌خواستند که به برنامه‌های کشور بهتر برسند و دیگر سخنگو نباشند.


محمد حسن قدیری ابیانه که بنیانگذار شورای اطلاع رسانی دولت است، در خصوص جالی خالی سخنگوی دولت در گفتگو با خبرنگار مهر گفت: چندین دلیل دارد که دولت سخنگو انتخاب نمی کند ولی یک دلیل این است که کسی حاضر نمی شود مسئولیت سخنگویی دولت را بپذیرد و دیگر اینکه دولت برنامه ای برای پاسخگویی ندارد. حتی در دوره ای هم که دولت سخنگو داشت، سخنگوی دولت به جای تشریح مواضع، عملکرد دولت را توجیه می کرد.

علاوه بر فعالان سیاسی، برخی از نمایندگان مجلس نیز دلیل عدم انتخاب سخنگوی دولت را فرار از پاسخگویی عنوان کردند. در همین زمینه سیدناصر موسوی لارگانی نماینده مجلس شورای اسلامی در گفتگو با خبرنگار مهر گفت: یکی از دلایل اصلی عدم انتخاب سخنگوی دولت، فرار از پاسخگویی است به این معنا که دولت نمی خواهد پاسخگوی مطالبات مردم باشد.

وی با تأکید بر ضرورت انتخاب هر چه سریعتر سخنگوی دولت اظهار داشت: یکی از ضروری ترین مسائل این است که هیات دولت یک سخنگو داشته باشد تا گزارش جلسات و مصوبات را به سمع و نظر مردم برساند، پس از استعفای نوبخت از سخنگویی دولت، باید سرپرست یا سخنگوی جدیدی از سوی رئیس جمهور معرفی می شد.

یا در جای دیگر، هدایت الله خادمی نماینده مجلس شورای اسلامی نیز در همین باره گفت: رئیس جمهور همواره می گوید که رسانه ها باید آزاد باشند و مردم باید از مسائل مختلف کشور اطلاع داشته باشند و قطعا برای عملیاتی شدن این اظهارات باید سخنگویی تعیین کند ولی با عدم انتخاب سخنگوی دولت، خود را ملزم به پاسخگویی برای افکار عمومی و مردم نمی داند.