به گزارش نما، انتصاب آیتالله رئیسی به ریاست قوه قضائیه در آغاز دهه پنجم انقلاب اسلامی در بازگشت به سوابق، تجارب و ویژگیهای وی را میتوان به مثابه یک نفس تازه در دستگاه قضا برای عدالت برشمرد؛ عدالتی را که «در صدر هدفهای اولیه همه بعثتهای الهی است و در جمهوری اسلامی نیز دارای همان شأن و جایگاه است» و به عنوان یک فریضه بر عهده همه حاکمان و قدرتمندان از جمله کارگزاران و مسئولان جمهوری اسلامی نیز هست، اما در حالی که گامهای بلندی برای پیادهسازی آن پس از انقلاب اسلامی برداشته شده، اما «آنچه تاکنون شده با آنچه باید میشده و بشود، دارای فاصلهای ژرف است.»
ویژگیهای آقای رئیسی که امید به تحول در دستگاه قضا به نفع تقویت عدالت را برانگیخته و امید به آینده قوه قضائیه برای عدالت و مبارزه با فساد را که «این دو لازم و ملزوم یکدیگرند» ارتقا داده عبارتند از:
۱- برخورداری از فقاهت اسلامی و دانش حقوقی که حاصل تحصیل در علوم حوزوی و همچنین اخذ دکترا از مدرسه عالی شهید مطهری در رشته فقه و حقوق است. ۲- داشتن سابقه و تجربه حضور در پستها و ردههای مختلف قضایی و آشنایی میدانی با اقتضائات امر قضا در تمام سطوح که اطلاعات و تسلط کافی برای اعمال مدیریت و مقابله با ادعاها را برای وی فراهم ساخته است. ۳- برخورداری از جرئت و شجاعت لازم برای اجرای عدالت و پایبندی به روحیه و رویه انقلابی و قاطعیت که مستلزم مبارزه با مفسدان و فاسدان است.
۴- داشتن نگاه بیرونی و شناخت مشکلات مردم و مطالبات آنان که حاصل حضور در میدان سیاست و ارتباط میدانی با تمام سطوح جامعه از نخبگان تا تودهها است و به وی درک روشنی از انتظار جامعه از دستگاه قضا و اجرای عدالت داده است. ۵- ویژگیهای معنوی و اخلاقی که در خلقیات، روحیات و رفتار آخوندی وی منعکس شده و تواضع و مردمی بودن را که لازمه مسئولیت عالی در نظام اسلامی و مورد انتظار مردم است، به او داده است. ۶- مبرا بودن از اطرافیان حریص و شهرت به طهارت اقتصادی و مواظبت به حفظ آنکه تیزی و برندگی تیغ او را برای مبارزه با مفسدان و فساد حفظ کرده و خواهد کرد.
اما این ویژگی در صورتی به تحقق انتظار مردم و رهبری از وی برای تقویت عدالت و ارتقای دستگاه قضا در تراز یا «زیبنده گام دوم انقلاب» خواهد انجامید که آیتالله رئیسی در همان ماههای اولیه ورود به دستگاه قضا چند اقدام اساسی و شجاعانه را مدنظر قرار بدهد و پیاده نماید: ۱- پالایش مجموعه به نفع صلاحیت، سلامت و برائت از هرگونه فساد و آلودگی و پاکسازی دستگاه قضا از وجود عناصر طماع و آلوده.
۲- چابکسازی دستگاه و افزایش کارآمدی آن با گماردن نیروهای صالح و انقلابی جوان. ۳- زدودن غبار مصلحتاندیشی و ملاحظهکاری در اجرای عدالت و فرهنگسازی برای برخورد با فاسد فراتر از هرگونه نسبت و انتساب قشری، سیاسی، سازمانی و قبیلهای. ۴- ایجاد سازوکار دریافت شکایات و گزارشهای مردمی در کنار حفظ قاضی و دادگاه و تعبیه چشمهای نظارتی قوی برای پیشگیری و برخورد با هرگونه فساد و بی عدالتی در درون دستگاه قضا. ۵- پیادهسازی قانون از کجا آوردهای برای مسئولان و مقامات قضایی و در عین حال ترمیم حقوق با ایجاد ساز و کار بازرسی و سنجش دقیق برای انسداد مجاری طمع ورزی و سوءاستفادههای احتمالی. ۶- شکستن خطوط قرمز مصلحتی در برخورد با برخی مسئولان و یا منسوبان دانه درشت.
در دوران ریاست آیتالله لاریجانی یک گام امیدآفرین در برخورد با مفسدان دانه درشت خارج از دستگاههای حکومتی و دولتی برداشته شد و مجازات سلاطین قیر و سکه التیامبخش دلهای مشتاقان عدالت و مبارزه با فساد بود، اما حسرت محاکمه کسانی که موجب خروج ارز و سکه از خزانه بیتالمال و چوب حراج بر داراییهای ملی شدند، همچنان بر دلها مانده است. همچنانکه محاکمه برخی منسوبان مقامات عالی یا انجام نشده و یا در پشت درهای بسته انجام شد که موجب پدید آمدن سؤالات و ابهامات بزرگی در اذهان نیروهای انقلابی و مدافعان و علاقهمندان نظام شده است. به امید اینکه جنابعالی به وجود انتقادات دلسوزانه حساس بوده و برای اصلاح این رویه مهم اقدام عاجل فرمایید. حمایتها و حتی ابراز امیدواریهایی که با آمدن آقای رئیسی در این روزها از سوی جناحها و چهرههای مختلف اعلام شد، سرمایه بزرگی است که رئیس جدید قوه قضائیه میتواند از آن برای پیشبرد اهداف تحولیاش استفاده نماید و رسانهها و اصحاب آن یکی از بهترینهای آن میباشند.
رسول سنایی راد