تشدید بحران اتیوپی و مصر بر سر «سد النهضه»

به گزارش نما، با وجود اینکه «ابی احمد» نخست‌وزیر اتیوپی اواسط سال گذشته در سفری به قاهره متعهد شد که به سهم آبی مصر در رودخانه نیل آسیبی نرسد اما اتیوپی اخیرا از تعهدات خود عقب‌نشینی کرده و با پیشنهاد مصر در خصوص پر کردن سد النهضه ظرف مدت هفت سال مخالفت کرده است.

اخبار بین‌الملل- روز جمعه (دیروز) وزرای آبیاری سودان، مصر و اتیوپی نشستی را در خارطوم به منظور بررسی نحوه دستیابی به راه‌حل مورد توافق همه طرف‌ها برگزار کردند اما به نظر می‌رسد در سایه اصرار طرف اتیویپایی بر موضع خود، مصر تنها دو گزینه پیشرو دارد؛ بین‌المللی کردن قضیه سد النهضه و یا توسل به گزینه نظامی.

«عبدالباری عطوان» نویسنده مشهور جهان عرب با اعلام مطلب فوق نوشت که آمریکا به عنوان متحد مصر و اتیوپی، احتمال بحرانی شدن مسئله سد النهضه را احساس کرده و به همین دلیل با صدور بیانیه‌ای بر حمایت از مذاکرات سه‌جانبه به منظور دستیابی به توافقی برای حفظ حقوق همه جهت تحقق شکوفایی و توسعه اقتصادی پایدار تأکید کرد.

در این بیانیه «مبهم» آمریکا سعی شده است همه کلمات گزینش شده و مطلقا به احترام به توافقنامه‌های مربوط به توزیع آب‌های بین‌المللی که بر اساس آن مصر به بیشترین سهم دست می‌یابد، اشاره‌ای نشده است و تنها به احترام متقابل کشورهای حاشیه رود نیل در خصوص سهم آبی آن‌ها اشاره شده است.

عطوان در ادامه می‌نویسد که دولت مصر در سایه وجود موضع مشترک بین سودان و اتیوپی، خواستار وجود طرف چهارمی بی‌طرف برای پیشبرد مذاکرات شد که به نظر می‌رسد منظور مصر همان آمریکا بوده است که از مقبولیت در نزد همه طرف‌ها و نیز وزنه سیاسی و اقتصادی برخوردار است.

سهم آبی مصر از رود نیل سالانه ۵۵.۵ میلیارد متر مکعب است و در مقابل ۱۸ میلیارد متر مکعب نیز سهم آبی سودان از مجموع ۸۴ میلیارد متر مکعب مجموع آب‌های رود نیل است و اکنون مصر خواهان آن است که در صورت پر شدن سد النهضه، آسیبی به سهم آبی این کشور وارد نشود.

مصر پیشنهاد کرده است که اتیوپی سالانه ۴۰ میلیارد متر مکعب از آب‌های خود در طول چهار سال را به پر کردن سد اختصاص دهد و سطح آب‌های سد نیز ۱۶۵ متر از سطح زمین باشد که این پیشنهاد از سوی اتیوپی رد شده است.

نویسنده به اظهارات اخیر «عبدالفتاح السیسی» رئیس‌جمهور مصر اشاره کرد که گفته بود «سد النهضه هرگز با تحمیل واقعیت‌ها راه‌اندازی نخواهد شد و بایستی سهم آبی مصر به طور کامل حفظ شود»، السیسی همچنین اتیوپی را به سوء استفاده از ناامنی مصر در سال ۲۰۱۱ و پیشبرد پروژه سد النهضه متهم کرد و گفت که این سد تأثیرات زیادی بر امنیت آبی و ملی مصر خواهد داشت.

عطوان افزود که تهدیدات السیسی کاملا روشن است و نیاز به تحلیل و تفسیر ندارد و آن اینکه هر گونه کاهش سهم آبی مصر به معنای «اعلان جنگ» خواهد بود که این امر نیاز به مقابله دارد همچنانکه در داخل محافل سیاسی و نظامی مصر نیز زمزمه‌هایی در خصوص حتمی بودن راه‌حل نظامی و تخریب سد اتیوپی در صورت عدم احترام به خواسته‌های مصر، به گوش می‌رسد چرا که جمعیت مصر اکنون به بیش از ۱۰۰ میلیون نفر رسیده و نیاز به سهم آبی زیادی دارد.

نقش رژیم صهیونیستی

عطوان با اشاره به اینکه هنوز مشخص نیست که آیا دولت آمریکا اقدامی برای رفع این بحران و جلوگیری از هر گونه اقدام نظامی احتمالی، خواهد کرد یا نه، نوشت: اما چیزی که روشن است، این است که اسرائیل، اتیوپی را به ساخت این سد تشویق کرد و وام‌ها و تجربیات مهندسی در این زمینه را در اختیار اتیوپی قرار داد که هدف آن نیز تهدید امنیت مصر و کاهش سهم مشروع آبی آن بود و اکنون بعید نیست که این رژیم به حمایت از موضع اتیوپی و تشویق طرف آمریکایی به اتخاذ موضع مشابه ادامه دهد به خصوص اینکه اتیوپی نیز این اقدامات اسرائیل را بدون پاداش نگذاشته و این رژیم را به رسمیت شناخته و روابط آن با دیگر کشورهای آفریقایی را مستحکم‌تر کرده و علاوه بر آن از «بنیامین نتانیاهو» نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی در آدیس‌آبابا پایتخت اتیوپی استقبال کرده است.