تكاپوی دولت برای پیشبرد لوایح FATF پس از پایان مهلت قانونی

به گزارش نما، فرهاد دژپسند، وزیر اقتصاد در مصاحبه با روزنامه دولت درباره تعامل ایران و FATF ادعاهایی را مطرح نموده است که در ادامه به بررسی آن­ها می ­پردازیم.

دژپسند در این مصاحبه می­گوید: « اف‌ای‌تی‌اف یک نهاد بین دولت‌ها است که برای مبارزه با پولشویی و تأمین مالی تروریسم مقررات‌گذاری می‌کند. این کار را برای یک کشور خاص انجام نمی‌دهد و نسخه آن برای همه کشورهای دنیاست. ما هم یکی از آن کشورها هستیم.»
اینکه FATF یک نهاد بین­ الدولی است که در زمینه مبارزه با پولشویی و تامین مالی تروریسم فعالیت می ­کند، حرف درستی است! اما مساله ایران با FATF در اختلافی است که با کشورهای عضو این نهاد از جمله آمریکا، رژیم صهیونیستی، اتحادیه اروپا و عربستان در تعریف تروریسم و پولشویی دارد. باید توجه داشت که ایران تنها کشوری است که در دوران جنگ تمام عیار اقتصادی به سر می ­برد و بسیاری از افراد و نهادهای اقتصادی ایران از جمله بانک مرکزی با برچسب تروریسم تحت تحریم­های فراسرزمینی قرار گرفته­ اند. نباید دستکش مخملی مبارزه با تامین مالی تروریسم و پولشویی ما را از دست چدنی FATF غافل کند، چرا که کارکرد اصلی استانداردهای FATF افزایش اثرگذاری تحریم­های آمریکاست! به این صورت که اجرای کامل استانداردهای FATF توسط ایران منجر به انزوای مالی می­ شود و زمینه تشدید خودتحریمی را فراهم می کند. به عبارت دقیق تر بندهای ۲۱ و ۳۱ «برنامه اقدام FATF » با موضوع «شناسایی و به اشتراک گذاری اطلاعات مربوط به ذی نفع واقعی»، تهدیدکننده جدی امنیت ملی هستند چرا که زمینه لازم برای اجرای موفقیت آمیز تحریم های ثانویه بانکی آمریکا در خاک کشورمان توسط نظام بانکی ایران را فراهم می کنند. با توجه به اینکه کارکرد FATF هوشمند سازی تحریم­های آمریکاست، اجرای استانداردهای FATF باعث شفافیت نظام بانکی ایران برای آمریکا می­ شود. درواقع این اقدام ما منجر به « نقطه زنی تحریم­ها» و افزایش اثر گذاری تحریم­ها خواهد شد.

کشورهای جهان به استانداردهای FATF پایبند نیستند

اگر منظور آقای دژپسند، از به کاربردن عبارت « نسخه آن (اف ای تی اف) برای همه کشورهای دنیاست» این است که همه کشورهای دنیا عضو FATF هستند، باید متوجه باشند که اولا وقتی گفته می شود عضو (member)، منظور اعضای اصلی FATF است که طبق سایت این نهاد؛ شامل ۳۷ کشور و دو سازمان منطقه ای است که به عنوان سیاستگذار اصلی این نهاد محسوب می شوند . مابقی کشورها اعضای دفاتر منطقه ای این نهاد هستند و به عنوان مجری این سیاست ها عمل می کنند و نقشی در سیاست­گذاری نخواهند داشت.

ثانیا اگر مبنای عضویت در FATF، عضویت در دفاتر منطقه ای این گروه باشد، ایران نیز عضو ناظر دفتر منطقه ای اوراسیای FATF است و در فرآیند عضویت قطعی قرار دارد.

ثالثا، اگر همه کشورها این استانداردها را اجرا می کنند پس چه کسی داعش و القاعده و گروه‌های تروریستی مختلف را تامین مالی می‌کند؟ ثروتمندان جهان چگونه با پولشویی، در بانک‌های اروپایی (از جمله بانک‌های سوئیسی) ثروتهای خود را جابه‌جا می‌کنند؟ این وضعیت در جهان نشان می‌دهد که بسیاری از کشورها، به استانداردهای FATF پایبند نیستند.

FATF با فیفا فرق دارد

وزیر اقتصاد در ادامه مصاحبه خود مدعی می­شود: « نمونه این نهادهای بین‌المللی در موضوعات مختلف فراوان دیده می‌شود. شاید یکی از نهادهای بین‌المللی که خیلی از ما با آن آشنا باشیم فیفا است. آیا در مورد فوتبال فیفا برای ما و بقیه کشورهای دنیا مقررات‌گذاری انجام نمی‌دهد؟»

در پاسخ به این ادعا باید گفت که FATF صرفا یک نهاد ناظر است و با سازمانی ورزشی مانند فیفا فرق می کند که در صورت اجرا نکردن قوانین جدید فوتبال، تیم های شرکت کننده را جریمه کند. در واقع FATF هیچ­گونه ابزار تحریمی و جریمه­ای ندارد.

تصمیم سیاسی FATF علیه ایران

دژپسند می ­گوید: «بزرگ‌ترین قربانی تروریسم ما هستیم. چه تروریسم دولتی و چه تروریسم سیاسی. ما با تروریسم و پولشویی مخالف هستیم و حتی با زخمی که از تروریسم خوردیم در این زمینه پیشتاز مقابله با آن هستیم. من در دیدار با سفیران کشورهای اروپا و آسیای دور گفتم که شما مقابله با قاچاق ما را ببینید. کافی است که ما جلوی ترانزیت مواد مخدر را نگیریم چه بلایی بر سر اروپا می‌آید. این نشان می‌دهد که ما مقابله می‌کنیم. پس این اصل راهبردی ما است. پولشویی و تأمین مالی تروریسم از نظر ما مذموم است وباید با قاطعیت با آن مقابله کرد.»

بله ما قربانی تروریسم هستیم اما تروریستی که آمریکا، اسرائیل، عربستان و اروپا به عنوان اعضای اصلی و اثرگذار FATF از آن حمایت می­کنند، حال چگونه می­توانیم تعریف خود از تروریسم را به کشورهایی که از جریان­های تروریستی مخالف جمهوری اسلامی حمایت­های همه جانبه می­کنند، بقبولانیم! واقعیت این است که فضای حاکم بر جلسات FATF به شدت سیاسی است نه فنی! چنانکه در بیانیه‌ای که مرکز اطلاعات مالی و دبیرخانه شورای عالی مبارزه با پولشویی که زیر نظر وزارت اقتصاد فعالیت می‌کند، پس از نشست FATF در ۴ تیر ۹۶ منتشر کرده، چنین آمده است: «معدود کشورهایی شامل آمریکا، آرژانتین، رژیم صهیونیستی و نماینده شورای همکاری خلیج فارس بدون استدلال فنی و صرفاً بر مبنای انگیزه‌های سیاسی خواهان اعمال مجدد اقدامات مقابله‌ای علیه کشورمان بودند».

متاسفانه این سخنان دژپسند با سخنان قبلی ایشان پیرامون سوءاستفاده سیاسی آمریکا از FATF در تناقض است! جناب آقای دژپسند در همان دیدار با سفیران کشورهای اروپا و آسیای دور اذعان می­کنند که: « برخی از کشورها از جمله آمریکا به دنبال استفاده سیاسی از fatf هستند.»

پالرمو و CFT جوهره اصلی برنامه اقدام FATF

FATF در بیانیه مهرماه تهدید کرده است که در صورت نپیوستن ایران به کنوانسیون مقابله با تامین مالی تروریسم (CFT) و کنوانسیون مبارزه با جرایم سازمان یافته فراملی (پالرمو) تا فوریه ۲۰۲۰ ایران به لیست اقدامات مقابله ای بازمی­گردد. این تصمیم نشان می­دهد که FATF بیش از آنکه یک نهاد فنی باشد، یک نهاد سیاسی است و هسته اصلی برنامه اقدام ایران همین دو کنوانسیون است. در واقع از ۴۱ اقدامی که به ایران توصیه شده بود، تنها دو اقدام نقش کانونی دارد؛ این در حالی است که این دو اقدام در بحث مربوط به پولشویی، مسائل اساسی نیستند زیرا توجه این دو کنوانسیون بر همکاری بین المللی است. اگر FATF صرفا یک نهاد فنی برای مبارزه با پولشویی بود، اقدامات جدی و مهمی که ایران در این حوزه و زیرساخت های اطلاعاتی و ایجاد شفافیت انجام داده را باید مورد توجه قرار می داد اما روشن شده است که FATF به دنبال چیزی فراتر از این مباحث است و آن هم «ضربه پذیر کردن ایران در مقابل تحریم هاست.» سوالی که بارها مقامات آمریکایی از خود پرسیده اند این است که چرا با وجود اعمال تحریم های فلج کننده، ایران همچنان می تواند کارهای خود را انجام دهد؛ FATF به دنبال پاسخ دادن به این سوال است و این بیانیه سندی برای این ادعاست.
منبع: تسنیم