به گزارش نما به نقل از اشراف، پایگاه تحلیلی خبری «المانیتور» در مقالهای به قلم «باربارا اسلاوین» و «لورا روزن» با تایید وجود روابطی محرمانه میان ایران و آمریکا، اوباما را به علت معضلات مالی کنونی، ناگزیر از ایجاد ارتباطی مستقیم با ایران میداند.
متن خبر المانیتور
اوباما برای نجات اقتصاد آمریکا تنها شش هفته فرصت دارد
یک نماینده کنگره از اوهایو [اشاره به جان بونر] و یک روحانی شیعه از مشهد [اشاره به آیتالله خامنهای] ، میتوانند در میزان موفقیت «باراک اوباما» در دور دوم ریاست جمهوری خود، نقش سرنوشتسازی داشته باشند. در جبهه سیاستهای داخلی، اوباما شش هفته فرصت دارد تا در مذاکره در باب «صخره مالی» [اصطلاحی برای اشاره به انبوه قوانینی که در صورت اصلاح نشدن میتواند مشکلات اقتصادی عدیدهای را در آمریکا ایجاد کند] با سخنگوی مجلس نمایندگان آمریکا، «جان بونر» راهی را بیابد که از افزایش مالیاتها و کاهش بودجه بیشتر که میتواند آمریکا را بار دیگر به دامن یک بحران اقتصادی فروغلتاند، نجات دهد.
آمریکا باید بتواند پیش از آغاز مبارزات انتخاباتی در تهران، بحران هستهای را مدیریت کند
در سیاست خارجی، رئیسجمهور مدت بیشتری، شاید پنج ماه زمان دارد تا بحران ایران را مدیریت کند، پیش از آنکه این کشور درگیر «مبارزات» انتخاباتی خود شود، یعنی زمانی که درست همانطور که در مورد آمریکا نیز صدق میکند، تصمیمگیری برای مسائل عمده در سیاست خارجی به تعویق انداخته میشود. «المانیتور» تایید میکند که با پایان انتخابات آمریکا، اینک دولت آمریکا در جستوجوی یک کانال ارتباطی دوجانبه و باثبات است که بتواند ضمن تقویت گفتوگوهای چندجانبه، این فرصت را ایجاد کند که دو طرف اصلی این بحران، بدون حضور پنج گروه دیگر با هم مذاکره کنند.
روسیه از گفتوگوی مستقیم ایران و آمریکا حمایت کرده است
روسیه، یک عضو کلیدی گروه 1+5 (پنج عضو دائم شورای امنیت سازمان ملل متحد به علاوه آلمان، که مسئول مذاکرات تا کنون بینتیجه هستهای با ایران بودهاند) روز دوشنبه حمایت خود را از گفتوگوی مستقیم ایران و آمریکا اعلام کرد. «سرگئی ریابکوف» ، معاون وزیر خارجه و سرپرست مذاکرهکنندگان روسیه در روند گفتوگوهای هستهای با ایران، در مصاحبه با «فایننشیال تایمز» گفت که چنین مذاکرهای «هیچ مشکلی برای ما ایجاد نخواهد کرد... ما در پی دستاویزی هستیم که همه را از این باتلاق نجات دهد.»
پیشنهاد «بیشتر در برابر بیشتر» ، نسخه بهروز شده پیشنهاد «توقف، انتقال، و تعطیل» است
به علاوه المانیتور خبردار شده است که آمریکا در حال تامل بر ایده یک پیشنهاد «بیشتر در برابر بیشتر» است: هر چه محدودیتهای قابل اثبات فعالیتهای هستهای از سوی ایران بیشتر شود، در برابر امتیازات بیشتری از سوی آمریکا به این کشور تعلق خواهد گرفت؛ امتیازاتی مانند لغو برخی از تحریمها. بنا به گفته یکی از منابع آگاه از مذاکرات دولت در دوره پیش از انتخابات آمریکا، پیشنهاد «بیشتر در برابر بیشتر» ، قرار است پیشنهاد «توقف، انتقال، و تعطیل» را که در مورد غنیسازی 20 درصدی اورانیوم مطرح شده بود، به روز کرده تا بتواند محدودیتهای قابل اثبات بیشتری را بر بخشهای باقیمانده برنامه هستهای ایران اعمال کند. آمریکا هنوز شرکای خود در گروه 1+5 را در جریان این موضوع قرار نداده است، اما در 21 نوامبر و در نشست سران سیاسی این گروه در بروکسل، فرصت این کار را پیدا خواهد کرد. پس از آن ممکن است یک نشست چندجانبه دیگر با ایران برگزار شود.
بهتر است دور بعدی مذاکرات، هفته آخر نوامبر و پیش از حضور نمایندگان آژانس در ایران باشد
«حسین موسویان» ، از مذاکرهکنندگان هستهای پیشین ایران، روز دوشنبه به المانیتور گفت که «ایران میخواهد دور بعدی (مذاکرات با گروه 1+5) در هفته آخر نوامبر برگزار شود، زیرا آنها در ماه دسامبر میزبان نمایندگان آژانس [بینالمللی انرژی اتمی] خواهند بود. سازشی دیپلماتیک میان ایران و گروه 1+5، توافق ایران و آژانس را بر سر مسائل فنی تسهیل خواهد کرد.» با این حال، یکی از سخنگویان اتحادیه اروپا به المانتیور گفته بود که «هنوز هیچ نشانهای» وجود ندارد که مشخص کند دور بعدی نشستها در چه زمانی برگزار خواهد شد.
مذاکره با ایران تابو نیست... اگر منافع نظام ایجاب کند، در قعر جهنم هم مذاکره میکنیم
طبق اطلاعات رسیده به المانیتور، مقامات آمریکایی همچنین آمادهاند که دستور کار خود را در خصوص گفتوگوهای مستقیم، برای در بر گرفتن مسائل دیگری، فراتر از برنامه هستهای ایران گسترش دهند. اما مساله اصلی این است که آیا ایران نیز آماده است. از زمان انتخاب مجدد اوباما بدین سو، ایران نشانههایی دال بر آمادگی خود برای آغاز مذاکرات رودررو با آمریکا به نمایش گذاشته است -چیزی که از سال 2009 تا کنون از آن پرهیز میکرد. محمد جواد لاریجانی، برادر رئیس مجلس و رئیس قوه قضاییه ایران که دوره تحصیلات خود را در آمریکا گذرانده و به کرات از جانب نظام سخن گفته است، هفته گذشته اعلام کرد که «مذاکره با آمریکا تابو نیست که ممنوع باشد ... اگر منافع نظام ایجاب کند، با آمریکا و حتی در قعر جهنم هم با همه مذاکره میکنیم.»
وزیر امور خارجه ایران در نیویورک با مقامات ذینفوذ آمریکایی ملاقات کرده است
هفته گذشته مقاله عجیبی در وبسایت وزارت اطلاعات ایران منتشر شد که بر ارجحیت راهحل دیپلماتیک نسبت به راهحل نظامی، از دید ایران تاکید کرده بود. با وجود اینکه مقامات آمریکایی و ایرانی وجود توافقاتی مبنی بر مذاکرات هستهای دو جانبه را تکذیب کردهاند، اما تاکنون گزارشهای متعددی از وجود کانالهایی مخفیانه برای گفتوگوی مستقیم آمریکا و ایران خبر دادهاند؛ کانالهایی که به زعم این گزارشها هماکنون نیز در حال استفادهاند. وزیر امور خارجه ایران، «علیاکبر صالحی» در ماه سپتامبر و در طول حضور خود در سازمان ملل متحد در نیویورک، ملاقاتی با چند تن از مقامات ذینفوذ آمریکایی داشت؛ و طبق اظهارات یک تحلیلگر ایرانی که با شرط ناشناس ماندن حاضر به گفتوگو با المانیتور شد، «گری سیمور» ، مسئول برنامه منع گسترش [تسلیحات هستهای] در کاخ سفید، چندی پیش با یک دیپلمات ایرانی که به ترکیه فرستاده شده بود، تماس گرفت.
آمریکا حتی نمیتواند یک سوم هزینههای جنگ در منطقه را تامین کند
البته پیش از این نیز ملاقاتهای مشابهی صورت گرفته و اقداماتی برای جلب اعتماد انجام شده که در نهایت هم همه آنها بیثمر ماندند. در بهار گذشته نیز، پیش از شروع مجدد گفتوگوهای چندجانبه، آمریکا و ایران نشانههای صلحآمیزی برای یکدیگر فرستاده بودند اما همانطور که میدانیم این گفتوگوها به سرعت با ناکامی مواجه و متوقف شد. معضلات اقتصادی داخلی در هر دو کشور، زمینه مناسبی را برای پیشرفتهای دیپلماتیک مهیا میکند. واشنگتن که با وجود محدودیتهای مالی کنونی خود حتی نمیتواند یک سوم هزینه جنگ در منطقه را تامین کند، در حال حاضر میکوشد تا با سرمایهگذاری بر روی ذخایر بازگشتی ناشی از عقبنشینی نیروهای آمریکا از افغانستان، با جمهوریخواهان بر سر بودجه 2013 به توافق برسد. حمایت هر چند خاموش و تلویحی ایران از حکومت افغانستان، خروج آمریکا از این کشور را تسهیل کرده و به اوباما برای بازیابی قدرت اقتصادی در داخل مرزهای خود، که تنها رکن قابل اتکا برای حفظ قدرت فرماندهی جهانی در واشنگتن است، کمک خواهد کرد.
تعامل با ایران میتواند آمریکا را از شر بحرانهای آینده حفظ کند
ایران نیز ممکن است از زاویه مشکلات اقتصادی خود به این بحران بنگرد. تحریمهای اقتصادی آمریکا در برابر ایران، در حال فشار آوردن به زندگی روزمره مردم عادی است و وزارت خزانهداری آمریکا نیز به ماشین بیوقفهای بدل شده است که تقریبا هر هفته یک بار مجازاتهای تازهای را علیه شخصیتهای حقیقی و حقوقی ایرانی وضع میکند. بنابراین مقامات ایرانی حق دارند که نگران این مساله باشند که آیا اوباما در صورت مصالحه ایران در جبهه هستهای، قادر به عقب نشاندن این موج سهمگین خواهد بود یا خیر.
رویکرد «بیشتر در برابر بیشتر» تاکنون عمدتا یک ایده خام بوده است تا موضعی حقیقی در قبال مذاکرات. اما با توجه به گفتوگوهای در جریان با بونر در خصوص «صخره مالی» ، که نیاز به انرژی فراوان و تمرکزی جدی بر جزئیات دارد و امکان توافق بر سر آن بسیار دستنیافتنی به نظر میرسد، میتوان از گزینه «برقراری تعاملی جدی با ایران» برای احتراز از بحران و برخوردهای آینده سود برد.