به گزارش نما در روزهای اخیر تصاویری دردناک از معدوم سازی جوجههای یک روزه منتشر شد که با توجه به شرایط کنونی کشور در زمینه تامین مواد غذایی و همچنین استفاده از شیوه غیر انسانی، واکنش‌هایی را به همراه داشت. تعطیلی بسیاری از فست فودها، رستوران‌ها و غذاخوری‌های دانشگاهی، مراکز دولتی و... موجب کاهش مصرف مرغ و در نهایت کاهش قیمت مرغ شده است. همین به عاملی برای کاهش تولید مرغداری‌ها شده که به نظر اصلی‌ترین دلیل انجام چنین عمل غیر انسانی بوده است.
اما اصل ماجرا از چه قرار بود؟
انجمن صنفی تولیدکنندگان جوجه یک روزه ۳ روز قبل در نامه‌ای به واحدهای صنفی خود ابلاغ کرده است که نشان می‌دهد معدوم‌سازی دستوری الزامی درون صنفی برای تنظیم میزان تولید بوده است.
در بخش‌هایی از این نامه آمده است که در فروردین ماه ۱۵ میلیون جوجه اضافه تولید شده است که کاهش و کنترل ضروری به نظر می‌رسد. در بخشی از این نامه که محمد رضا صدیق‌پور دبیر انجمن تولید کنندگان جوجه یک روزه آن را امضا کرده، آمده است «روز شنبه و یکشنبه تولید جوجه‌ای به هیچ عنوان نباید صورت بگیرد و این امر با اجماع و همکاری همه‌جانبه تمام اعضا، اعم از بزرگان صنعت، زنجیره‌ها و در نهایت از خود گذشتگی واحدهای تک‌سنی انجام می‌شود. از طرفی با مصوبه اخیر ستاد تنظیم بازار در خصوص ۱۱۵ میلیون تولید اضافه در فروردین، تولید شنبه و یکشنبه اضافه بوده و باید حذف شود.»
همچنین در بخشی دیگر نکته‌ای قابل توجه از سوی صنف تولیدکنندگان جوجه یک روزه بیان شده که مازاد تولید، تهدیدکننده حیات صنعت است. صدیق‌پور در این نامه همچنین بیان می‌کند« بنابراین برای برون‌رفت از شرایط فعلی که پیشتر مرگ تدریجی صنعت به خصوص بخش تولید جوجه یک روزه است، فقط با همکاری صد در صدی تمام اعضا امکان‌پذیر است و هر واحد باید نقش ناظر برای انجام صحیح این حرکت را به عهده بگیرد.»
متاسفانه صنف تولید کنندگان جوجه یک روزه برای واحدهایی که نامه فوق را اجرایی نکنند برخی شرایط خاص و ابزارهای تنبیهی را در نظر گرفته است که در پایان نامه بر این موضوع تاکید می‌شود «اگر نه، راه گریز این حرکت فراوان است ولی با اعتقاد به برون رفت از این شرایط همه اعضا باید به دقت شرایط را رصد و پایش کرده و در کنار شما انجمن هم با توجه به مصوبه هیات مدیره با کمک ابزارهای کنترلی از جمله سامانه‌های هوشمند برای صحت این حرکت دارد که در صورت لزوم، لیست واحدهایی را که همکاری نکرده‌اند، اعلام می‌کند. با توجه به مصوبه هیات مدیره و نظر اکثر اعضا، این امر لازم‌الاجرا و در صورت عدم اجرا، جرائم خاص خود را دارد.»
اتفاقی دردناک و پراز ابهام
در ظاهر اتفاقی که برای جوجههای یک روزه رخ داده را می‌توان به یک تصمیم درون صنفی برای تنظیم نظام عرضه و تقاضا ربط داد. اما زمانی‌که ابعاد آن بررسی می‌شود و وضعیت صنعت مرغداری از تولید و واردات جوجه یک روزه تا کشتار و توزیع و فروش مرغ بررسی می‌گردد، ابعاد پنهان این تصمیم نمایان می‌شود.
کارشناسان معتقدند در زمینه کشتارگاه مرغ نوعی انحصار به وجود آمده و از سوی دیگر در زمینه تولید جوجه یک روزه و مرغداری توسعه مناسبی رخ داده است. انحصار به وجود آمده در زمینه کشتارگاه‌ها موجب شده تا به هنگام تنظیم عرضه و تقاضا آن‌ها تعیین کننده قیمت و سود باشند.
روح الله ایزدخواه کارشناس اقتصادی و منتخب مردم تهران در مجلس شورای اسلامی در اظهارنظری درباره علت اساسی کشتار دردناک جوجههای یک روزه گفت: در چرخه تولید مرغ عدالت در سهم‌بری عوامل رعایت نشده است. از این‌رو موجب تکثر در تعداد واحد تولیدی جوجه و مرغداری‌ها شده است اما در حلقه‌هایی از جمله شبه انحصارها هستیم. در این چرخه کشتارگاه‌ها دائما سود می‌کنند اما مرغداری‌ها و صنف تولید جوجه با آسیب‌هایی از جمله ضررهای اقتصادی روبرو می‌شوند. علت اصلی اتفاق کشتار جوجه‌ها نیز ناتوانی مرغداری‌ها در خرید جوجه است.
وی ادامه داد: کرونا موجب تعطیلی مراسمات شب عید و عروسی‌های ایام عید شعبان و رجب شد که همین برنامه‌ریزی واحدهای تولید جوجه را مختل کرد. کاهش قیمت جوجه و عدم کفایت هزینه‌ها موجب شد تا جوجه‌ریزی برای این واحدها صرفه اقتصادی نداشته باشد.
ایزدخواه در پایان درباره نقش دولت در جلوگیری از چنین اتفاقاتی گفت: دولت باید برای صادرات صنعت تولید مرغ برنامه‌ریزی می‌کرد همچنین در میان مدت لازم است تا دولت به دنبال عادلانه کردن سهم‌بری عوامل باشد. به عنوان مثال باید تعداد کشتارگاه‌ها افزایش پیدا کند همچنین انحصارات در توزیع مرغ و تامین نهاده‌ها نیز از بین برود تا تولید کننده جوجه و مرغ سر پا بماند.
به گزارش آنا، با این حال ممکن است در ظاهر وزارت جهاد کشاورزی و معاونت دام و طیور آن مقصر نباشند اما آیا این معاونت پیش‌بینی از چنین شرایطی نداشته است؟ آیا خبرهای یک ماه اخیر مبنی بر کاهش مصرف مرغ در مراکز مختلف و کاهش قیمت مرغ تازه در بازار به آن‌ها نرسیده است؟ شرایط بازار به نحوی بوده است که امکان پیش‌بینی چنین شرایطی وجود داشته است و باید سریعا تمهیدات لازم برای افزایش ذخیره‌سازی و پیدا کردن راه‌ها و بازارهایی برای صادرات اندیشیده می‌شد تا هم از مرگ زنده جوجههای یک روزه و هم از مرگ صنعت پرورش جوجه و مرغداری جلوگیری می‌شد.
در واقع یکی از ظرفیت‌هایی که کرونا برای صنایع مختلف ایجاد کرده افزایش تولید در برخی کالاها و کاهش مصرف در برخی تولیدات داخلی است که در همه بخش‌های صنعتی و کشاورزی ضرورت دارد تا بازارهای گوناگونی در کشورهای همسایه برای صادرات شناسایی گردد.
آنا
