ملخ تهدیدی برای امنیت غذایی ایران

به گزارش نما، کشاورزی جهان در زمان درگیری با بیماری جهانگیر و منحوس کرونا شرایط متفاوتی را تجربه می کند؛ برخی از کشور ها که با کمبود تولید مواجه هستند به هر نحوی نیاز خود را از محل واردات تأمین می کنند و از طرفی برخی از کشورهای صادر کننده بزرگ محصولات کشاورزی به دلیل محدودیت های نقل و انتقال کالا میان کشورها، حتی محصولات خود را از زمین برداشت نکرده اند و قیمت مواد غذایی در آن کشورها با افت مواجه شده است.
ماکسیمو تورِرو معاون مدیرکل فائو و رئیس بخش توسعه اقتصادی و اجتماعی فائو و اقتصاددان ارشد فائو به این موارد اشاره کرد و درباره گرسنگی شدید در 50 کشور جهان هشدار داد که کرونا جدی ترین چالش ها را ایجاد کرده است .

وی اما درباره ایران اظهار داشت: بزرگترین موضوعی که می تواند امنیت غذایی ایران را تهدید کند در حال حاضر ملخ های صحرایی است.

وضعیت جهانی امنیت غذایی را در دوره بحران کرونا چگونه ارزیابی می‌کنید؟ پیش‌بینی شما از تأثیر همه‌گیری جهانی بیماری ویروس کرونا بر این وضعیت چیست؟

تورِرو : غذای کافی در جهان وجود دارد، بنابراین کاهش اثرات بحران کرونا بر امنیت غذایی جهان نیاز به تمرکز بر روی کارآمد نگه داشتن زنجیره‌های تأمین مواد غذایی و اطمینان از دسترسی همه افراد بویژه قشر آسیب‌پذیرتر به مواد غذایی موجود در جهان دارد.

فائو همچنین بررسی کرده است که چگونه موارد رکود اقتصادی، که به دلیل قرنطینه و تعطیلی کسب و کارها در سراسر جهان اجتناب ناپذیر است، منجر به افزایش تعداد افراد مبتلا به سوء تغذیه می‌شود. فائو تخمین زده است که تنها به دلیل این عامل اقتصادی، گرسنگی در جهان بین 14 تا 80 میلیون نفر افزایش می‌یابد. این تعداد هم به مقیاس رکود اقتصادی و هم به اقدامات سیاستی (کشورها) در مورد دسترسی به غذا بستگی دارد، بنابراین به واکنش دولت نیز بستگی دارد.

کرونا 50 کشور جهان را به شدت گرسنه کرد

کدام کشورها در زمان بیماری همه‌گیر کرونا برای تأمین امنیت غذایی خود با چالش‌های جدی روبرو هستند؟

تورِرو : به جای نام بردن از کشورها، منطقی است که فرض کنیم جدی‌ترین چالش‌ها در مناطقی روی‌ خواهد داد که آمار گرسنگی در آنها همین اکنون به شدت بالاست. در «گزارش جهانی بحران‌های غذایی» که اخیراً منتشر شد، نقاط مهم آسیب‌پذیر در 50 کشور جهان شناسایی شده است.

بیشتر آنها در صحرای آفریقا واقع شده‌اند. کشورهای کوچک جزیره‌ای و در حال توسعه نیز با چالش‌های بزرگی روبرو خواهند شد چرا که آنها اغلب به واردات مواد غذایی متکی هستند. هزینه این واردات از صنعت گردشگری که در حال حاضر به علت شیوع کرونا دچار رکود است، تأمین می‌شده است.

آیا این بیماری همه‌گیر بر قیمت جهانی مواد غذایی تأثیر گذاشته است؟ با توجه به اختلالاتی که ممکن است در تجارت جهانی مواد غذایی به‌وجود بیاید، شما نوسان قیمت جهانی مواد غذایی را چگونه پیش‌بینی می‌کنید؟

تورِرو : با توجه به قیمت‌های جهانی مواد غذایی، شاخص بهای مواد غذایی فائو از ژانویه تا آوریل 10 درصد کاهش یافته است. این امر نشان‌دهنده فراوانی کالاهای خوراکی اصلی مانند غلات، شکر و روغن نباتی است و همچنین حکایت از کاهش تقاضا به دلیل کاهش درآمد دارد. تجارت جهانی مواد غذایی در معرض آسیب‌پذیری است اما تاکنون مشکلات برطرف شده است.

بزرگترین تهدید امینت غذایی ایران ملخ است

با توجه به وضعیت ایران، پیش‌بینی شما از میزان تأثیر همه‌گیری جهانی کرونا بر تأمین امنیت غذایی و همچنین تأمین تقاضای داخلی این کشور برای محصولات استراتژیک کشاورزی چیست؟

تورِرو : اولویت فائو در ایران، کمک به این کشور برای مبارزه با هجوم ملخ‌های صحرایی است که بزرگترین تهدید امروز برای کشاورزی در این کشور محسوب می‌شود.

خودکفایی آری یا نه؟

با توجه به تأثیرات بیماری همه‌گیر ویروس کرونا در تجارت جهانی مواد غذایی، آیا خودکفایی کشورها در تهیه محصولات کشاورزی ضروری است یا توصیه می‌شود؟

تورِرو : تجارت مواد غذایی به‌منظور اطمینان از تولید و دسترس‌پذیر بودن مواد غذایی به بهترین وجه ممکن، امری ضروری است. تجارت (مواد غذایی) هم داخلی و هم جهانی است. بنابراین خودکفایی یک طرح جامع نیست. با این حال، چو دونگیو، مدیر کل فائو تأکید کرده است که همه کشورها باید به دنبال راهی برای افزایش تولید مواد غذایی به عنوان روشی برای برقرار نگه داشتن زنجیره‌های تأمین و سهولت دسترسی همگان (به مواد غذایی) باشند.

وابستگی به واردات مواد غذایی در زمان کرونا ریسک است

به نظر می رسد بیماری ویروس کرونا نشان داد که کشورهایی که به واردات برای تأمین نیازمند هستند، آسیب پذیری زیادی دارند، آیا با این ایده موافق هستید؟

تورِرو : وابستگی به واردات مواد غذایی و محصولات کشاورزی در صورتی یک مشکل به حساب خواهد آمد که جریان تجارت متوقف شود و یا کشورهای واردکننده فاقد منابع مالی لازم برای پرداخت هزینه این واردات باشند.

در دوره همه‌گیری جهانی بیماری ویروس کرونا، این موضوع یک ریسک محسوب می‌شود؛ مثلاً در کشوری که گردشگری و تولید نفت – که هر دو به شدت تحت تأثیر اقدامات قرنطینه و تعطیلی‌ها در سراسر جهان قرار گرفته‌اند - منابع اصلی درآمد در آنجا باشند.

یکی دیگر از عواملی که فائو به طور مداوم بر آن تأکید کرده است این است که بسیاری از کشورها ممکن است با کاهش ارزش پول خود روبرو شوند. مؤسسات بین‌المللی و کمک‌های مالی می‌توانند در اینجا کمک کنند، همانطور که کاهش مالیات اعمالی – تا جایی که امکان داشته باشد - بر تجارت و تولید مواد غذایی می‌تواند به این قضیه کمک کند.

کشاورزان زیادی محصولات خود را بدون فروش رها کردند

آیا شیوع بیماری ویروسکرونا باعث شده است که فعالیت ‌ های کشاورزی در مقیاس‌های جهانی، منطقه‌ای و محلی به‌تعویق بیفتد یا متوقف شود؟

تورِرو : گزارش‌های زیادی وجود دارد مبنی بر اینکه کشاورزان مجبور هستند محصولات تولیدی خود را بدون فروش رها و معدوم کنند؛ این امر به دلیل اختلالات ناشی از شیوع بیماری ویروس کرونا در روند تأمین نیروی کار، تدارکات و دسترسی به بازارها و گاهی اوقات نیز به دلیل روند کاهشی قیمت‌ها است.

در مورد محصولات اصلی کشاورزی، چشم انداز اکثر مناطق جهان کاملاً مثبت است و کشورها باید استراتژی‌هایی را جهت تضمین و اطمینان از ادامه فعالیت‌ها اتخاذ کنند. مشکلات عمده به محصولات با ارزش بالا مربوط می‌شود، محصولاتی مانند میوه، سبزیجات، گوشت، ماهی، شیر و غیره که همه آنها فاسدشدنی هستند.

می‌توانید نمونه‌هایی ملموس از کشورهایی که سیاست‌های خاصی را برای حمایت از ادامه فعالیت‌های کشاورزی در طول شیوع بیماری همه‌گیر کرونا انجام داده اند، نام ببرید؟

تورِرو : کشورهای بسیاری وجود دارند! هند کارکرد بازارهای عمده فروشی خود را تسهیل کرده است که این امر نیاز به حضور فیزیکی افراد را کاهش می‌دهد و بنابراین به کشاورزان این امکان را می‌دهد که همچنان محصولات خود را بفروشند. ایتالیا وام‌هایی که از مزیت‌های بیشتری نسبت به وام‌های معمولی برخوردار است، را به بخش کشاورزی اعطا کرده است.

فائو یک پرتال با دسترسی همگانی راه‌اندازی کرده است به نام «ابزار توسعه سیاست‌های غذایی و کشاورزی» که در آن هر طرفی می‌تواند اقدامات اجرا شده خود را به اشتراک گذاشته و یا از تجربیات و دیگر اقدامات انجام شده در سراسر جهان بهره ببرد. دفتر ریاست جهوری ایران نیز در این پرتال مشارکت کرده است.

آیا فائو برنامه، سیاست، و یا توصیه‌های خاصی را برای کمک به کشورها در حمایت از فعالیت‌های کشاورزی آنان در طول بحران همه‌گیری‌جهانی بیماری ویروس کرونا تدوین یا اجرا کرده است؟

تورِرو : البته. تمرکز فائو بر روی ارائه مشاوره سیاست‌گذاری به کشورهایی است که بیشترین نیاز را دارند یعنی کشورهایی که درآمد کمتر و ظرفیت محدودتری دارند.

در سطح جهانی، فائو با سازمان جهانی تجارت یک برنامه جدی – را به همراه کشورهای گروه-20 - را برای تعهد به باز نگه داشتن جریان تجارت مواد غذایی ایجاد کرده است.

در سطح کشورها نیز، فائو در حال انجام فعالیت‌های متعددی است. به عنوان مثال به کشاورزان روستایی در پاکستان کمک کرده است که کشت تونلی انجام دهند که به آنها این امکان را می‌دهد که محصولاتی تازه و مغذی را که در آب و هوای این کشور تولید آنها دشوار است، تولید کنند.
منبع: فارس