چرا حماس از تركیه نامی نبرد؟

پایان جنگ هشت روزه رژیم صهیونیستی و نیروهای مقاومت فلسطینی در غزه، با ارزیابی مجدد رهبران فلسطینی از پیوندهای منطقه ای خود همراه بود. نکته جالب توجه در این میان، به میان نیامدن هیچ گونه نامی از ترکیه توسط رهبران حماس در میان کشورهای یاری کننده آنان بود. گزارش جدید یک روزنامه اسرائیلی از دلیل اصلی این امر پرده برداشته است.

به گزارش «تابناک»، روزنامه اسرائیلی «هاآرتص» گزارش داده در میانه درگیری نیروهای مقاومت با رژیم صهیونیستی در غزه، ترکیه و رژیم صهیونیستی با هدف بهبود مناسبات خود تلاش‌های تازه‌ای را آغاز کرده و در همین راستا دیپلمات‌های بلندپایه‌ای از دو کشور با یکدیگر دیدار و گفت‌و‌گو داشته‌اند.

مناسبات ترکیه و رژیم صهیونیستی از ماه مه ۲۰۱۰، زمانی که کشتی ترکیه‌ای «ماوی مرمره» با هدف به چالش کشیدن حصر دریایی غزه، درصدد رفتن به سوی غزه بود و نیروهای دریایی اسرائیل در ماجرایی خونین بر این کشتی مسلط شدند، شدیدا به تیرگی گرایید. ترکیه به‌ویژه از مرگ ۹ شهروند خود در جریان این حادثه خشمگین بود و آن را نخستین قتل اتباعش به دست بیگانه از پس از جنگ جهانی اول توصیف کرد.

ترکیه در دو سال و نیم اخیر شرط‌هایش را برای بهبود مناسبات با اسرائیل پیوسته تکرار کرده است که از جمله این شرایط پوزش‌خواهی رسمی اسرائیل، پرداخت غرامت به خانواده‌های قربانیان و مجروحان، و رفع حصر غزه است. به دنبال این درخواست دولت اسرائیل نوعی پوزش‌خواهی تلویحی و آمادگی برای پرداخت غرامت را از خود نشان داد، اما ترکیه این آمادگی را کافی ندانست.

با این حال، روزنامه هاآرتص روز گذشته خبر داده در اوج نبرد نیروهای مقاومت فلسطینی با رژیم صهیونیستی در غزه، نماینده ویژه نخست وزیری اسرائیل با مدیرکل وزارت خارجه ترکیه دیدار داشته است. به نوشته این روزنامه، این دیدار و گفت‌و‌گو‌ها هفته گذشته در شهر ژنو سوئیس در جریان بوده است.

هاآرتص به نقل از دیپلمات‌های اسرائیلی نوشته مأمور ویژه دفتر نخست وزیری در مذاکرات ژنو، «یوسی چخانوور» بوده که با «فریدون سینیراوغلو»، مدیرکل وزارت خارجه ترکیه، ملاقات کرده است.

هاآرتص تأکید کرده دیدار دیپلمات‌های دو کشور در روزهایی انجام شد که نخست وزیر ترکیه، به طور لفظی اسرائیل را به خاطر بحران غزه محکوم می‌کرد و وزیر خارجه ترکیه نیز با سفر به غزه، در کنار هیئت وزیران خارجه اتحادیه عرب، با مشاهده زخمی‌ها گریست.

به نوشته این روزنامه، طرفین در صدد تنظیم فرمولی هستند که مورد پذیرش هر دوی آن ها باشد و به این بحران دو سال و نیمه پایان دهد.

هاآرتص همچنین نوشته در زمانی که اردوغان برای شرکت در نشست قاهره که با هدف اعلامی پایان دادن به بحران غزه برگزار شده بود، در مصر به سر می برد، «حقان فیضان»، رئیس سازمان اطلاعات و امنیت ترکیه با «تامیر پاردو»، رئیس موساد در قاهره دیدار کرده است.

فریدون سنیراوغلو، مقام ارشد وزارت خارجه ترکیه، که مذاکرات ژنو را اداره کرده است، خود سال‌ها سفیر ترکیه در سرزمین های اشغالی بوده است.

همکاری های اسرائیل و ترکیه در سال‌های گذشته به حدی بود که این دو به هم‌پیمانان نظامی مهمی برای یکدیگر مبدل شده بودند و پس از قطع بسیاری از این همکاری‌ها، روزنامه حریت در ترکیه ماه گذشته از تجدید قراردادهای نظامی ارتش ترکیه با صنایع نظامی اسرائیلی «التا» خبر داده بود.

علاوه بر این، هرچند پس از وقوع حادثه «ماوی مرمره» ترکیه سفیرش را از اسرائیل فرا خواند، سفارتخانه خود را در تل‌آویو دائر نگاه داشت و اسرائیلی‌ها نیز برخی از دیپلمات‌های اصلی خود را به آنکارا و استانبول برگرداندند.

گزارش «هاآرتص» به خوبی آشکار می کند که چرا خالد مشعل و اسماعیل هنیه، رهبران بلندپایه حماس، پس از برقراری آتش بس با رژیم صهیونیستی تنها از ایران و مصر تشکر کرده و بر خلاف رویه معمول خود، نامی از ترکیه به میان نیاوردند. به هر حال، در صورت تأیید این گزارش، باید آن را نقطه سیاه جدیدی در پرونده ادعاهای اسلام گرایی دولت ترکیه به شمار آورد.